در تازهترین رتبهبندی بلومبرگ کرهجنوبی به عنوان نوآورانهترین کشور جهان در شاخصهای صنعتی، فناوری و نوآوری شناخته شد.
بنابر آماری که بلومبرگ منتشر کرده است، ۵۰ کشور جهان با درنظر گرفتن ۷ شاخص به عنوان نوآورانهترین کشورهای جهان شناخته شدند. در این میان برخی شاخصها به طور مستقیم به ظرفیت و تولیدات صنعتی کشورها بازمیگردد. مجموعه این شاخصها، مواردی از جمله سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص ملی، میزان تولید اضافه بر سرانه کشور و ارزش افزوده، تعداد موسسات با فناوری گسترده مانند موسسات هوافضا و صنایع دفاعی، تعداد نیروی کار متخصص، هیاتهای آموزشی و میزان اختراعات عنوان شده است. نکته مهم در این گزارش آن است که از میان تمام کشورهای جهان، فقط ۶۹ کشور در در هر ۷ شاخه قابل بررسی بودند و دو کشور کرهجنوبی و ژاپن از شرق آسیا در این میان بیشترین رتبه را به خود اختصاص دادهاند، پس از آن نیز کشورهای اروپایی و حتی افریقایی توانستهاند در این فهرست خودنمایی کنند.
سوئیس در صدر تولید صنعتی
در این میان کشورهایی به رتبههای نخست دست یافتهاند که همگی در رده کشورهای صنعتی و توسعهیافته قرار دارند. به عنوان نمونه کرهجنوبی با امتیاز ۹۶/۳۰ و با کسب بیشترین امتیاز در شاخص اهمیت توسعه و تحقیق و ژاپن با داشتن امتیاز ۹۰/۵۸ در رتبههای اول و دوم این رتبهبندی و آلمان، فنلاند، امریکا، سوئد و سنگاپور به ترتیب در ردههای بعدی قرار دارند. علاوه بر این در شاخص فناوری امریکا با تکیه بر شرکتهایی مانند اپل، مایکروسافت، سیسکو، گوگل، فیسبوک، اوراتل، اینتل و IBM به رتبه نخست دست یافته است. در ادامه این رتبهبندی، سوئیس نیز به عنوان یکی از کشورهای نوآور معرفی شده که در شاخص تولید توانسته بیشترین امتیاز تولید بر مبنای ارزش افزوده را از آن خود سازد. سوئیس جایگاه خود را مدیون استفاده از فناوریهای پیشرفته و افزایش سقف تولید با استفاده از ماشینهای تماماتوماتیک و هوشمند است که به سرعت شیوه تولید این کشور را تحت تاثیر قرار داده و به مزیتی رقابتی برای این کشور تبدیل شد. در این میان نقش اینترنت در تغییر خطوط تولیدی از مکانیکی به هوشمند را نیز نمیتوان نادیده گرفت. سوئیس یکی از کشورهایی است که به سرعت خطوط تولیدی خود را با انقلاب صنعتی ۴ (Industry۴) همگام ساخت و برای موفقیت در این شیوه مراکز پژوهشی زیادی نیز در سراسر سوئیس راهاندازی شد تا به کمک آن بتواند علاوه بر توسعه زیرساختها، نیروی انسانی متخصصی را تربیت کند. اجرای این طرحها سرانجام منجر به پیشگامی این کشور در زمینه تولید با ارزش افزوده بالا شد. نکته اینکه که در میان تمامی صنایع، محصولات دارویی، ابزارآلات پزشکی و کالای لوکس بیش از سایر صنایع به سراغ هوشمندسازی خطوط تولیدی گام برداشته و در نتیجه بیشترین میزان تولید با ارزش افزوده بالا را نیز از آن خود ساختهاند.
سهم تحقیق و توسعه در کرهجنوبی
کرهجنوبی که علاوه بر رتبه نخست جدول، در شاخص تحقیق و توسعه نیز در صدر قرار گرفته، این رتبه را مدیون صنایع مختلف خود است که سالانه بخش زیادی از درآمدهای خود را به تحقیق و توسعه اختصاص میدهند. الگوی این کشور در دستیابی به مقام نخست را میتوان در راهکارهایی از جمله میزان دستمزد همزمان با استفاده از فناوریهای تازه دانست و کرهجنوبی در همسایگی چین که دستمزد پایین دارد و همسایه دیگر خود یعنی ژاپن که با تکیه بر فناوریهای نوین پیشرفت کرده، نیاز به راهکاری داشت که گوی سبقت را از همسایگان خود برباید و در راستای دستیابی به این موفقیت استفاده از شاخص تحقیق و توسعه راهکاری موثر به شمار میآمد. در حال حاضر صنعت محرک اصلی رشد اقتصادی کرهجنوبی به شمار میآید. تا دو دهه گذشته سهم صنعت از تولید ناخالص داخلی کره ۳۰ درصد و میزان اشتغالزایی آن نیز ۲۵ درصد بود اما بهرهگیری از تشویقهای دولتی و کمکهای خارجی، صنعتگران کرهای را به استفاده از فناوریهای مدرن و تازه تشویق کرد، چرا که دستمزدها و هزینه بالای نیروی انسانی و نیز نرخ بالای بهره راه دیگری را برای صنعتگران کرهای باقی نگذاشته بود. آنان به کمک این راه تازه توانستند به سرعت چهره این کشور را به کشوری صنعتی و توسعه یافته تغییر دهند چرا که اتوماسیون ساختن کارخانهها به معنی کاهش وابستگی به نیروی کار و افزایش بهرهوری بود و زمینه رقابتی تازه را فراهم میکرد. علاوه بر این اقتصاد کره به صنایعی همچون فولاد، الکترونیک، کشتیسازی، ماشینسازی، خودرو و قطعات آن، داروسازی و مواد شیمیایی دستهبندی میشود که هریک در رشد اقتصادی و میزان تولید ناخالص داخلی این کشور نقش ویژهای دارد چرا که هر یک از این صنایع با سهم بالای اشتغالزایی و درآمدزایی به کلیدی برای رشد کرهجنوبی تبدیل شدهاند و استفاده از فناوریهای نوین باعث کاهش هزینه و افزایش درآمد آنان خواهد شد. رشد سهم تحقیق و توسعه در شرکتهای کرهای منجر به افزایش تولید محصولات نوآورانه در این کشور شده و علاوه بر نوآوری و فناوری، کرهجنوبی با تربیت نیروی کار ماهر و متخصص توانست به رشد خود سرعت بیشتری بخشد و میزان صادرات محصولات تولیدی خود را نیز افزایش دهد. در این میان بیشترین سهم تحقیق و توسعه به محصولات مصرفی و الکترونیکی اختصاص یافته است. باید این نکته را نیز درنظر گرفت که بدهی بخش خصوصی کره به دولت این کشور و نیاز به صفر کردن این بدهیها به خطوط تولیدی کره آهنگی سریعتر بخشید و بازپرداخت آن تولید ناخالص داخلی کره را افزایش داد. کرهجنوبی در راستای رقابت با همسایگان صنعتی خود به گسترش شرکتهای تولیدی کوچک و متوسط روی آورد و با درنظر گرفتن تشویقهای مالی به حمایت از کسب و کار آنان پرداخت. علاوه بر این استانداردسازی خطوط و حقوق کارگران از دیگر موارد موثر در رشد این کشور آسیای شرقی به شمار میآید. به عنوان نمونه میتوان به برخی صنایع کره اشاره کرد که در اقتصاد این کشور نقش موثری دارد. برای مثال سامسونگ برای رسیدن به موفقیت در این سیاستها سهم بالایی برای تحقیق و توسعه درنظر گرفت. به طوری که در بازه زمانی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ میلادی این بودجه از ۹ میلیارد دلار به ۱۴ میلیارد دلار افزایش یافت و به دنبال آن میزان تولید و درآمد سامسونگ نیز بیشتر شده بود. بنا بر این گزارش هرچند تمام صنایع تولیدی در نوآوری یکسان نیستند و به دنبال آن نیز تمامی کشورهایی که در شاخص نوآوری به رقابت با یکدیگر پرداختهاند نیز در صنایع یکسانی به رقابت نپرداختهاند، اما در یک جمعبندی کلی میتوان به این نتیجه رسید که صنایعی مانند خودرو، دارو و رایانه در این زنجیره رقابت از سهم بیشتری برخوردار بودند.
منابع:
Bloomberg
Country Studies
Deutsche Welle
Switzerland Global Enterprise
منبع: صمت