متانول
متانول یکی از محصولات مهم صنایع شیمیایی در دنیا است که مواد بسیاری مانند حلالها، رنگها، پلاستیک و ضدیخها از آن مشتق میشوند. همچنین با توجه به کمبود قابل پیشبینی منابع انرژی در آینده مصرف مستقیم متانول به عنوان سوخت پاک و یا در تولید هیدروژن مصرفی پیلهای سوختی بسیار مورد توجه است.
در این راستا موقعیت خاص متانول ایران در سبد محصولات صادراتی مهم است. میزان صادرات متانول در ۱۱ ماهه سال ۱۳۹۵ از نظر ارزشی معادل ۷۸۸ میلیون دلار و از نظر وزنی معادل ۳۸۵۲ هزار تن است که نسبت به مدت مشابه در سال قبل دو درصد از نظر ارزشی کاهش و ۱۲ درصد از نظر وزنی رشد داشته است. ضعیف شدن اقتصاد چین به عنوان بزرگترین تولید و مصرفکننده جهانی متانول و عرضه و تقاضای جهانی متانول و نیز کاهش نرخ نفت خام از دلایل اساسی و تعیینکننده نرخ متانول و به تبع آن کاهش معاملات در بازار جهانی است.
همچنین بازارهای جنوب و شرق آسیا و اتحادیه اروپا به عنوان بازارهای اصلی صادرات متانول هستند که شروع فصل بارش بارانهای موسمی میتواند عاملی در جهت کاهش تقاضا باشد. مهمترین بازارهای صادراتی این محصول کشورهای چین، هند، کره، هلند و عراق هستند و عمده تولیدکنندگان متانول در ایران عبارتند از پتروشیمی زاگرس، فنآوران، خارک و شیراز.
گروه محصولات پایه نفتی
میزان صادرات محصولات عمده پایه نفتی در ۱۱ ماهه سال ۱۳۹۵ از نظر ارزش معادل ۲۷۳۲ میلیون دلار و از نظر وزنی معادل ۷۸۶۵ هزار تن است که نسبت به مدت مشابه در سال قبل سه درصد از نظر ارزشی و ۶۵درصد از نظر وزنی رشد داشته است. بهبود نرخ خوراک، بهبود فضای کسبوکار و رفع تنشهای بازار ناشی از شرایط تحریم در بهبود رشد صادراتی این کالاها تاثیر داشته است. براساس آخرین خلاصه تحلیل آماری وضعیت صادراتی اقلام پتروشیمی در ۱۱ ماه سال ۱۳۹۵ قرار گرفته است، صدور محصولات پایه نفتی بازارهای متنوع و گستردهای را به خود اختصاص داده که مهمترین آنها هند، امارات، چین، فیلیپین، عراق و گاهی کشورهایی مانند مصر، نیجریه و سنگال است.
رکورد جدید صادرات
احمد مهدوی، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، در حاشیه بیستودومین نمایشگاه نفتتهران با اشاره به ثبت یک رکورد جدید برای صادرات محصولات پتروشیمی و پلیمری ایران درسال ۱۳۹۵۵، اعلام کرد: سال گذشته بیش از ۵۰/۶ میلیون تن محصول پتروشیمی در کشور تولید شد که بیش از ۲۰/۳۹ میلیون تن آن صادر شده است.
به گزارش صمت مهدوی درباره آخرین وضعیت تولید و صادرات محصولات پتروشیمی و پلیمری ایران در طول چهار سال فعالیت دولت یازدهم گفت: سال ۱۳۹۲ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران حدود ۵۶ میلیون و ۷۲۰ هزار تن بوده که از این میزان حدود ۴۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن محصول تولید شده است.
دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی با بیان اینکه سال ۱۳۹۲ بیش از ۱۲ میلیون و ۵۸۷ هزار تن محصول پتروشیمی به ارزش ۹ میلیارد و ۸۷۰ میلیون دلار به بازار جهانی صادر شده است، اظهار کرد: سال ۱۳۹۳ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران به ۵۷ میلیون و ۱۰۴ هزار تن رسید که در مقایسه با سال ۱۳۹۲ رشد یک درصدی داشت و در این سال بیش از ۴۴ میلیون و ۳۶۵ هزار تن محصول پتروشیمی تولید شده که در تولید رشدی حدود ۱۰ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۲ اتفاق افتاده است. به گفته وی سال ۱۳۹۳ همچنین ۱۵ میلیون و ۸۸۶ هزار تن محصول پتروشیمی به ارزش ۱۰ میلیارد و ۲۷۳ میلیون دلار به بازار جهانی عرضه شده که از نظر تناژ صادرات در سال ۱۳۹۳ در مقایسه با سال ۱۳۹۲، رشد ۲۶ درصدی و از نظر ارزش، رشد ۴ درصدی داشته است.
مهدوی با یادآوری اینکه سال ۱۳۹۴ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران به بیش از ۵۷ میلیون و ۹۰۹ هزار تن رسید و تولید به حدود ۴۶ میلیون و ۴۱۱ هزار تن افزایش یافت، اظهار کرد: ظرفیت نصبشده تولید محصولات پتروشیمی سال ۱۳۹۴ در مقایسه با سال ۱۳۹۳ رشد یک درصدی و تولید رشد ۵درصدی داشته است.
وی با بیان اینکه سال ۱۳۹۴ تناژ صادرات محصولات پتروشیمی ایران به بیش از ۱۸ میلیون و ۸۰۹ هزار تن و ارزش صادرات به حدود ۹ میلیارد و ۵۸۶ میلیون دلار رسید، افزود: سال ۱۳۹۴ در مقایسه با سال ۱۳۹۳ از نظر تناژ رشد ۱۸ درصدی و از نظر ارزش صادرات به دلیل کاهش نرخ جهانی نفت و با وجود افزایش حجم صادرات، کاهش ۷ درصدی به ثبت رسیده است.
مهدوی همچنین با بیان اینکه سال گذشته ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران به رقم بیسابقه ۶۱ میلیون و ۹۰۸ هزار تن رسید، یادآور شد: سال گذشته در مجموع بیش از ۵۰ میلیون و ۶۱۴ هزار تن محصول پتروشیمی تولید شده که سال ۱۳۹۵ در مقایسه با سال ۱۳۹۴ از نظر ظرفیت نصب شده رشد ۷ درصدی و از نظر تولید جهش ۹ درصدی حاصل شده است.
دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی با اعلام اینکه سال گذشته حجم صادرات محصولات پتروشمی ایران با ثبت یک رکورد جدید به بیش از ۲۰ میلیون و ۳۹۰ هزار تن و ارزش صادرات به ۹ میلیارد و ۵۵۰ میلیون دلار رسید، خاطرنشان کرد: از نظر حجم صادرات سال ۱۳۹۵ در مقایسه با سال ۱۳۹۴ رشد ۸درصدی و از نظر ارزش صادرات به دلیل روند کاهش نرخ نفت تغییری در مقایسه با سال ۱۳۹۴۴ حاصل نشد.
این فعال صنعت پتروشیمی با یادآوری اینکه سهم محصولات پتروشیمی در سبد صادرات غیرنفتی ایران تا پایان سال ۱۳۹۵ به حدود ۲۱/۷درصد رسیده است، تاکید کرد: در مجموع از سال ۱۳۹۲ تا پایان سال گذشته با بهرهبرداری از طرحهای جدید و رفع گلوگاههای تولید در مجتمعهای موجود نسبت تولید به ظرفیت نصب شده روند صعودی داشته است؛ به طوریکه به ترتیب از سال ۹۲، ۹۳، ۹۴ و ۹۵ سالانه ۷۱درصد، ۷۸درصد، ۸۰درصد و در نهایت سال گذشته ۸۲ درصد ظرفیت نصب شده صنعت پتروشیمی منجر به تولید شده است.