سرمایهگذاریهای انجامشده در صنعت پتروشیمی ایران در چند سال اخیر موجب شده محصولات و فرآوردههای پتروشیمی تا حد قابلتوجهی در سبد صادراتی کشور جای گیرد.
با این همه سالهای تحریم و دوری از بازارهای جهانی، ورود فناوری روز جهان به کشور را کند کرد و در نتیجه افزایش قیمت تمامشده محصولات، قدرت رقابتی محصولات ایران با سایر تولیدکنندگان را کاهش داد. اکنون با لغو تحریمها و حضور شرکتهای بزرگ صاحب فناوری این مسئله رفع خواهد شد. به این منظور نقشه راهی که بتواند مسیرهای صادراتی و محصولات مورد نیاز بازار هدف آن را تعریف کند الزامی است.
کارشناسان معتقدند شناسایی بازارهای هدف نیازمند یک استراتژی بازاریابی مدون و اصولی است که متاسفانه در ایران تنها براساس روابط سیاسی و دیپلماتیک کشور با کشورهای خریدار بوده است که این خود تشخیص بازارهای بالقوه از بالفعل را مشکل میکند. این امر در نوع خود میتواند میزان سودآوری موردانتظار تولیدکنندگان را تحت تاثیر قرار دهد. این در حالی است که در بیشتر کشورهای خاورمیانه، تولید و صادرات محصولات پتروشیمی از طریق شرکتهای چندملیتی انجام شده که درنهایت از مزایای بازارهای انحصاری و شبهانحصاری برخوردار شدهاند. از این گذشته، کیفیت محصولات این شرکتها نیز به سبب برخورداری از فناوری بالا در حد استانداردهای جهانی بوده، بهطوریکه این صادرکنندگان به راحتی توانستهاند بخش عمدهای از بازارهای جهان را به خود اختصاص دهند.
بنابراین، کشورهایی که بازار آنها بهعنوان بازارهای هدف ایدهآلی برای محصولات مزیتدار ایران پیشنهاد میشود به شرطی حاضر به خرید محصولات تولیدی ایران هستند که از کیفیت بالایی برخوردار باشند. تحقق این مهم نیز نیازمند ورود فناوریهای مدرن و بروز جهانی است. از طرفی صادرات باید در قالب یک استراتژی بلندمدت توسعه صنعتی و درقالب استراتژی توسعه صادرات و بازاریابی تعریف شود تا به این صورت شرکتهایی که قصد ورود به بازارهای جهانی را دارند با آگاهی از تقسیمبندی بازار، نسبت به انتخاب بازارهای هدف تصمیمگیری کنند.
این درحالی است که شرکتهای صادرکننده از الگوهای شناسایی، بخشبندی و انتخاب بازارهای جدید نیز آگاهی کافی ندارند در نتیجه قادر به توسعه بازارهای خود نبوده و نسبت به شناسایی بازارهای جدید ناتوان هستند. به اعتقاد کارشناسان حضور سرمایهگذاران خارجی علاوه براینکه میتواند منابع مالی مورد نیاز را تامین کند میتواند راهگشای سرمایهگذاریهای جهتدار برای تولید محصولات باکیفیت متقاضی شود.
در روزهای اخیر حضور شرکتهای اروپایی و همکاری این شرکتها با واحدهای تولیدی خصوصی نشان از آغاز تحرک مثبت شرکت ملی پتروشیمی برای ایجاد بازارهای هدفی دارد که میزان سودآوری به مراتب بیشتری را نسبت به گذشته برای واحدهای تولیدی داخلی به ارمغان بیاورد.