این عملکرد باعث میشد صندوق نفت و گاز بهعنوان یک ظرف مناسب و پویا، امکان سرمایهگذاری مردم در توسعه بخش نفت و گاز کشور را فراهم آورد و مالکان آن نیز از سودآوری ناشی از فعالیتهای توسعهای بهرهمند شده و با توجه به برنامهریزی جهت خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری آن در بورس، امکان جذب منابع مالی بیشتر از طریق فروش سهام جدید برای صندوق وجود داشته باشد. مضافا اینکه در صورت اجرای طرح مذکور، با توسعه بازار اولیه بورس، نقش بازار سرمایه در تامین مالی پروژهها افزایشیافته و ظرفیتهای بیشتری جهت جذب منابع جدید مالی در دوران رونق بازار ایجاد میشد. پس از آنکه طرح صندوق نفت و گاز، مورد استقبال سازمان بورس و وزارت نفت قرار گرفت، مدیران محترم سازمان بورس با رویکردی سازنده برای به نتیجه رساندن آن اهتمام ورزیدند که نتیجه آن تصویب صندوق پروژه در هیاتمدیره محترم سازمان بورس بود. اگرچه در طرح نهایی سازمان بورس، بهدلیل ملاحظات خاص آن سازمان، برای هر پروژه باید یک صندوق جداگانه تشکیل شود و این طرح کمی متفاوت از طرح اولیه پیشنهاد شده است، اما در گام بعدی، امکان توسعه صندوق و تشکیل سبدی از پروژهها جهت کاهش ریسک از دو طریق: ۱) افزودن شرکتهای پروژه جدید به صندوق موجود یا، ۲) تاسیس یک صندوق توسعهای به عنوان صندوق هدف با خط مشی سرمایهگذاری در صندوقهای پروژهای، وجود دارد. در واقع، افزایش تعداد پروژههای یک صندوق پروژه، این امکان را بهوجود میآورد تا بدون نیاز به انجام امور اداری و زمانبر تاسیس صندوق جدید، بتوان از اعتبار ایجادشده برای صندوق اولیه و منابع حاصل از پروژههای قبلی، در راستای اجرای پروژههای جدید بهره برد.
علاوهبر مزایای صندوق پروژه در تامین مالی و توسعه پروژهها، یکی از مهمترین کارکردهای آن، افزایش جذابیت و کاهش ریسک سرمایهگذاری خارجی در ایران از طریق افزایش نقدشوندگی و ایجاد استراتژی خروج است. از آنجاکه با توجه به فضای پیشآمده بعد از توافق برجام، یکی از دغدغههای اصلی مسوولان دولتی و فعالان اقتصادی بخش خصوصی، تسهیل در جذب منابع خارجی در اقتصاد ایران است، موضوع مذکور میتواند از نگاه بخشهای مختلف داخلی و همچنین سرمایهگذاران خارجی مفید فایده باشد. بنابراین در ادامه بهطور خلاصه به چگونگی کاربرد صندوق پروژه در جذب سرمایهگذاریهای خارجی پرداخته میشود.
اصولا کانالهای ورود منابع خارجی به کشور به چهار نوع مختلف قابل تقسیم است. نوع اول، وامهای تجاری خارجی (Commercial Loans) است که به صورت ارزی بوده و در قالب وام به دولت یا کسبوکارهای داخلی پرداخت میشود و معمولا نیازمند ضمانتهای دولتی یا بانک مرکزی است. نوع دوم، وامهای دولتی (Official Loans) است که دولتهای توسعهیافته، براساس توافقات رسمی و در قالب وام به کشورهای در حال توسعه پرداخت میکنند. در نوع سوم که سرمایهگذاری مستقیم خارجی (Foreign Direct Investment) نام دارد، یک دارایی فیزیکی مثل ساختمان یا بیمارستان یا بخشی از سهام یک شرکت ایرانی توسط سرمایهگذار خارجی تملک میشود. این نوع سرمایهگذاری میتواند بهصورت ارزی (مثل سرمایهگذاری در یک میدان نفتی) یا بهصورت ریالی صورت پذیرد. آن دسته از سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی که به صورت ریالی انجام میشود معمولا بهصورت بلندمدت بوده و از آنجا که نقدشوندگی آن پایین است عمدتا با ریسک نرخ ارز نسبتا بالایی مواجه است.