سرزمین موقعیتهای تجاری
تحلیلگران در بخش فرصتهای منحصربهفرد پیشرو، از خودروسازی ایران بهعنوان یکی از پتانسیلهای بزرگی نام بردهاند که میتواند ایران را به مرکز صادرات خودرو در منطقه تبدیل کند. بهرهمندی از مواد اولیه سرشار همچون روی، مس، گاز طبیعی و نفت خام بستر را برای تحقق این امر مهیا میکند. در حال حاضر، کمپانیهای خودروسازی بسیاری در حال تلاش برای ورود یا بازگشت به بازار خودرو ایران هستند. پس از برداشته شدن تحریمها در بهمن ۱۳۹۵، گروه خودروسازی پژو ـ سیتروئن اولین کمپانی بود که توانست مجوز سرمایهگذاری در ایران را دریافت کند. با این اوصاف، تحلیلگران، فناوریهای قدیمی خودروسازهای داخلی ایران را بزرگترین مانع این امر میدانند.
روابط و توافقات جدید تجاری
در این گزارش همچنین روابط و توافقات جدید تجاری نیز تحلیل شده است. بر اساس این گزارش، تشدید تحریمهای اقتصادی بینالمللی، بین سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳، ایران را با کاهش چشمگیر صادرات و واردات روبهرو کرد و تاثیری منفی بر روابط تجاری با سایر کشورها گذاشت. پیش از تشدید تحریمها، اتحادیه اروپا یکی از شرکای بزرگ تجاری ایران محسوب میشد، اما روابط تجاری این دو رو به وخامت گذاشت. با این حال، تحلیلگران احتمال بازسازی روابط بین ایران و اتحادیه اروپا را در چند سال آینده بسیار محتمل میدانند. علاوه بر این، انتظار میرود ایران با عقد قراردادهای تجاری متعدد با فرانسه، هند، استرالیا، آفریقای جنوبی و پاکستان از منافع بسیاری برخوردار شود. در فروردین ۱۳۹۵، آفریقای جنوبی و ایران هشت قرارداد جدید در حوزههای مختلف با یکدیگر منعقد کردند، و از جمله در حوزه تجارت بر افزایش معاملات غیرنفتی تاکید کردند. همچنین در خرداد سال جاری، ایران، هند و افغانستان قراردادی سهجانبه امضا کردند که بندر چابهار را به کانون اصلی حملونقل منطقه مبدل خواهد کرد.
ایران هنوز کمترین میزان جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی را در میان تمام کشورهای خاورمیانه و آفریقا دارد. تحریمهای اقتصادی بینالمللی، دخالتهای دولت و همچنین جو نامناسب و غیردوستانه تجاری حاکم، روی این سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی تاثیر گذاشتهاند. کاهش سرمایهگذاریها، طی سالهای گذشته تلاشهای ایران مبنی بر خصوصیسازی را مختل کرده است. با اینحال برداشته شدن تحریمهای تجاری و ادامه تلاشهای مکرر دولت برای خصوصیسازی، فرصتهای سرمایهگذاری و تجاری بیشتری برای ایران در بخشهای نفتی و غیرنفتی نظیر امور زیرساختی، خودروسازی و حملونقل به همراه خواهد آورد.
در دی ماه ۱۳۹۵، ایران قراردادی برای خرید ۱۰۰ فروند هواپیمای مسافربری با شرکت ایرباس امضا کرد. همچنین قراردادهای بسیاری نیز در حوزه عمران و سرمایهگذاری با چین و هند به ثبت رسانده است. در فروردین ماه ۱۳۹۵، شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد این کشور به دنبال جذب ۱۰۰میلیارد دلار سرمایهگذاری در پروژههای نفتی و گازی خود در ۵ سال آینده است. بنابراین، طی چند سال آینده سرمایهگذاریهای نفتی و غیرنفتی در ایران رو به افزایش خواهد گذاشت. در این میان، بهرغم اینکه ایران از جمعیت انبوه جوان و بازاری بزرگ با پتانسیل قابل توجه برخوردار است، هنوز سرمایهگذاران بینالمللی برای سرمایهگذاری در این کشور احتیاط میکنند که دلیل آن ابهام در آینده روابط با غرب و همچنین فضای نامناسب حاکم بر کسبوکار ایران است.
منبع: دنیای اقتصاد