چالشهای تامین سنگآهن در طرح جامع فولاد و راهکارها
ذخایر سنگآهن باقیمانده حدود یک دهه پس از افق چشمانداز به پایان خواهد رسید. بنابراین توسعه فعالیتهای اکتشافی و سرمایهگذاری در این بخش جز موارد انکارناپذیر در جهت تداوم تولید فولاد پس از افق ۱۴۰۴ و بهرهبرداری کافی از سرمایهگذاری در زنجیره ارزش فولاد است. براساس این گزارش، چنانچه حداقل عمر مفید برای کارخانههای فولادی را ۲۵ سال در نظر بگیریم، به منظور تداوم تولید فولاد و تامین خوراک کارخانههای فولادسازی از منابع داخلی لازم است در مجموع حدود ۲میلیارد تن به ذخایر قطعی سنگآهن کشور اضافه شود. از اینرو جذب سرمایهگذار خارجی در فعالیتهای اکتشافی و حتی مراحل بهرهبرداری، استخراج و فرآوری از معادن سنگآهن اقدام مناسبی برای توسعه فعالیتهای معدنی است. همچنین بکارگیری فناوریهای نوین اکتشافی مانند اجرای عملیات ژئوفیزیک هوایی و افزایش عمق اکتشافات برای کشف ذخایر پنهان از موارد ضروری بهشمار میرود. از سوی دیگر با توجه به معضل بحران کمآبی در کشور و توجه به اینکه تمامی معادن بزرگ سنگآهن در مناطق خشک و بیابانی واقع شدهاند باید تجهیزات کارخانههای کنسانترهسازی در جهت کاهش حداکثری مصرف آب طراحی شوند. نوسازی تجهیزات معدنی معادن سنگآهن و ورود فناوریهای جدید فرآوری سنگآهن و استفاده از دانش روز اقدامی است که باید در برنامه معادن بزرگ قرار گیرد. این موضوع در کاهش هزینههای معدنکاری، کاهش قیمت تمامشده سنگ استخراجی و افزایش بهرهوری اثر چشمگیری دارد.
راهکارهایی برای تامین آهن قراضه
با توجه به کمبود ذخایر سنگآهن در بلندمدت باید به قراضه بهعنوان یکی از ضروریات صنعت فولاد توجه کرد. براساس این گزارش با توجه به پیشبینی نیاز حدود ۱۰/۶میلیون تن قراضه در افق ۱۴۰۴ باید حدود ۷میلیون تن آهن قراضه دیگر خریداری شود. بهطور کلی برای تامین آهن قراضه مورد نیاز چند راهکار را میتوان بیان کرد:
– تولید آهن قراضه از منابع داخلی که میتوان از طریق بازیافت خودروهای فرسوده و مکانیزه، فرآیندهای بازیافت و بازیافت وسایل خانگی را انجام داد.
– سازماندهی در فرآیند بازیافت آهن قراضه
– واردات آهن قراضه و حمل به مبادی مصرف (نیاز به ساخت امکانات بندری و ریلی)
– جلوگیری از خروج آهن قراضه از کشور به طور قانونی (صادراتی) یا غیرقانونی
– استفاده بیشتر از آهن اسفنجی و بریکت آهن اسفنجی.
نیاز به مواد نسوز در افق ۱۴۰۴
نظر به اینکه صنعت فولاد به مواد نسوز باکیفیت مناسب نیاز دارد، تامین مواد اولیه و تولید مواد نسوز باید مورد توجه قرار گیرد. مولفههای مورد نیاز برای این صنعت شامل تامین مواد اولیه مورد نیاز، ارتقای کیفیت محصولات تولیدی و بهینهسازی و بازسازی کردن تجهیزات واحدهای موجود، انجام پژوهشها در زمینه فرآوری و تولید نسوز به منظور جایگزینی و کاهش ضرایب مصرف مواد نسوز است. جدول، میزان نیاز به مواد نسوز را برای صنعت فولاد تا افق ۱۴۰۴ نشان میدهد.