خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
وجود ذخایر معدنی فراوان همچون سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در ایران سبب شده ایران در این زمینه در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد.
در این میان سنگ عقیق سبلان که از شهرت جهانی برخوردار است در صورت ورود به بازار جهانی، قابلیت متحول کردن بازار را خواهد داشت. این معدن به دلیل برخورداری از توده‌های بزرگ عقیق، امکان ساخت تابلوهای جواهرسنگ را در کشور فراهم کرده است. به گفته کارشناسان این بخش به‌دلیل تنوع رنگی و کیفیت بالای محصولات تولیدی این معدن، قیمت‌گذاری روی تابلوهای جواهرسنگ (تابلوهای مینیاتوری) سخت شده است. این درحالی است که کشورهای مختلفی همچون ایتالیا در تولید این تابلوهای زیبا فعال است اما تابلوهای جواهرسنگی آنها در مقابل عقیق سبلان خواب آشفته‌ای بیش نیست. به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاری روی این معادن و کاوش برای یافتن ذخیره‌های گرانقدر معدنی در کشور، علاوه بر ایجاد ارزش‌افزوده برای کشور، ایران را به تولیدکنندگان اصلی و تعیین‌کننده نرخ در بازار جهانی تبدیل می‌کند.
عقیق ۳۰ تنی سبلان
مربی سنگ‌تراشی و جواهرشناسی صنایع‌دستی و سازمان فنی و حرفه‌ای استان اردبیل درباره معدن سنگ عقیق سبلان به صمت گفت: این معدن که در دامنه‌های سبلان قرار دارد، بزرگترین ذخیره عقیق جهان را در خود جای داده است. ذخیره این معدن به شکل توده‌ای و کوپ‌های بزرگ (در ابعاد ۳۹تنی) است درحالی‌که ذخایر عقیق، به شکل نوارهای نازک و باریک در جهان یافت می‌شود و بزرگترین آن به اندازه کف دست است.به گفته افشین تموک، در جهان بیشتر عقیق‌ها طوسی و خاکستری هستند و با رنگدانه‌های شیمیایی و اسیدی رنگ‌آمیزی می‌شوند اما در ایران رنگ‌های عقیق متنوع است، یعنی کل طیف رنگین کمان را در اختیار داریم.وی در ادامه با بیان اینکه ذخیره معدن عقیق سبلان بسیار غنی است میزان ذخیره قابل استخراج، فرآوری و صادرات آن را ۱۱۰۰تن اعلام کرد و گفت: البته رگه‌ها و ریشه‌های بسیاری از این سنگ ارزشمند در این معدن باقی مانده است.به گفته تموک ذخیره قطعی معدن عقیق سبلان را نمی‌توان مشخص کرد زیرا ریشه سنگ‌ها درون خاک است و بعد از بیرون آوردن آنها، می‌توان طول رگه‌ها را پیگیری کرد. در واقع معادن عقیق جزو معادن روباز است و می‌توان بعد از ایجاد ترانشه و پلکان به سمت پایین، حرکت و ذخایر موجود در آن را استخراج کرد و نیازی به استخراج به شکل زیرزمینی وجود ندارد. برای استخراج این سنگ‌های قیمتی نیاز به تجهیزات و فناوری‌های روز احساس می‌شود زیرا در غیراین صورت منجر به از بین رفتن میزان زیادی از ذخیره معدنی و پرت شدنش خواهد شد. وی درباره این موضوع و سطح فناوری و تجهیزاتی که معدنکاران معدن عقیق سبلان از آن استفاده می‌کنند نیز اینگونه پاسخ داد: مهندسان و مسئولان فنی در سیستم برشی کار می‌کنند که کمترین پرتی را داشته باشد. مدل استخراج در این معدن انفجاری است و در مرحله بعد با اهرم، باطله‌برداری شده و سپس رگه‌ها را با استفاده از سیم برش الماسه ۴ میل، به شکل اسلب بزرگ، برش می‌شود که پرتی آن بسیار کم است.
اشتغالزایی معدن در منطقه
امروزه با ایجاد کارگاه‌های آموزشی و همچنین فرآوری سنگ‌های زینتی می‌توان اشتغالزایی و ارزش افزوده مناسبی ایجاد کرد. تموک در این‌باره گفت: در این راستا معدن عقیق سبلان برای حدود ۳۰ نفر اشتغالزایی کرده است همچنین در شهرک صنعتی شماره۲ اردبیل کارخانه و سوله‌ای راه‌اندازی شده و در حال تجهیز کارخانه هستیم که با روش «سیم برش الماسه» سنگ‌ها را در ابعاد صنعتی برش دهیم. (بزرگترین عقیق موجود در این معدن ۵۰ تن بوده و ایران در این زمینه رکورد جهانی را شکسته است.)وی درباره ۱۱۰۰ تن آماده برای استخراج و فرآوری و صادرات و بازارهای صادراتی این سنگ با ارزش نیز گفت: عقیق سبلان محصولی منحصربه‌فرد است زیرا به طور معمول عقیق در اندازه‌های باریک و کف دست است و نمی‌توان آن را در ابعاد تایل(موزاییک) یافت. حال اگر عقیق در اندازه موزاییک یا همان تایل بزرگ برش بخورد حکم تابلوی جواهر سنگ را پیدا می‌کند و همچون نقاشی مینیاتوری خواهد شد. به همین دلیل به عقیق سبلان، عقیق مینیاتور اطلاق می‌شود.
به گفته تموک، تابلوی جواهر سنگ در ابعاد بزرگ، قابلیت قیمت‌گذاری ندارد. از طرفی در دنیا عقیق به شکل توده‌ای وجود ندارد بنابراین رقیبی برای عقیق ایران وجود نخواهد داشت. پس اگر این سنگ وارد بازار شود رقیبی نخواهد داشت و نرخ در اختیار کسی خواهد بود که آن را فرآوری و وارد بازار می‌کند.
