خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز کشاورزی در حالی از سال گذشته در دستور کار قرار گرفت که نسبت به اجرای این طرح انتقاداتی وجود دارد. هرچند وزارت نیرو اصلی‌ترین راهکار حفظ منابع آبی را احیای منابع زیرزمینی با انسداد چاه‌های غیرمجاز می‌داند با این حال این طرح تبعاتی دارد که نباید از دید مسئولان مغفول بماند.
اگر مشکلات مالی و کمبود بودجه را از پیکره صنعت آب جدا کنیم کمبود آب جدی‌ترین و اصلی‌ترین مسئله مورد بررسی در این صنعت است. تا جایی که دیگر مدیریت مصرف چاره کار نیست و موضوعاتی همچون حفظ و تقویت و تعادل‌بخشی به منابع آبی کشور به میان می‌آید. راهکاری نیز که برای اجرای این سیاست آبی مدنظر است جلوگیری از برداشت بی‌رویه آب و مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز آبی است که در ۱۵ سال خشکسالی گذشته تنها راه نجات‌بخش کشاورزی به شمار می‌آمد. با وجود حساسیت‌های فعالان کشاورزی مبنی بر جلوگیری از اتهام به بخش کشاورزی و گسترش موج کشاورزهراسی به نظر وزارت نیرو تنها راه‌حل، مسدود کردن این چاه‌های غیرمجاز است؛ چاه‌های غیرمجازی که ۲ دسته هستند، چاه‌هایی که قبل و بعد از سال ۸۵ حفر شدند. تمام چاه‌هایی که بعد از سال ۸۵ حفر شدند باید براساس قانون بسته شوند اما چاه‌های غیرمجازی که قبل از سال ۸۵ حفر شدند اگر شرایط دیگر قانون را نقض نکنند، می‌توانند مجاز شوند. علیرضا دائمی، معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزیر نیرو به مهر گفته است: پیش‌بینی شده تا پایان امسال حدود ۲۰هزار چاه از مدار بهره‌برداری خارج شود. البته از ابتدای سال تاکنون حدود ۴۸۰۰ چاه آب از مدار تولید خارج شده‌اند. این آمار در حالی است که هرکدام از مسئولان استان‌های کشور موظف هستند نسبت به مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز اقدام کنند. البته میزان چاه‌های حفر شده در استان‌های مختلف یکسان نیست.
چاه‌های حفر شده
ایران در بین کشورهای دنیا از لحاظ برخورداری از منابع آب در رتبه ۵۰ و در بین این کشورها از لحاظ سرانه منابع آب در جایگاه ۱۱۲ دنیا قرار دارد. اینها بیانگر این است که وضعیت کشور در حوزه منابع آبی خوب نیست و باید فکر اساسی برای این بحران کرد. به علاوه اینکه کشور ما در بخش افت منابع آب و افت سفره‌های زیرزمینی جزو رتبه‌های نخست دنیاست که این مسئله در کشورهای دیگر نیز وجود دارد اما در کشور ما شرایط بحرانی‌تر است. کافی است بدانیم بیش از ۳۵۰هزار چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد که می‌توان گفت که هر سال ۲۰میلیارد مترمکعب آب در کشور از این طریق غارت می‌شود. برای رسیدگی به این مسئله وزارت نیرو نجات آب‌های زیرزمینی را اولویت امسال خوانده است. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده بین وزارت جهاد کشاورزی و سازمان محیط‌زیست و دیگر سازمان‌های ذی‌ربط در ۵سال آینده یعنی در برنامه ششم توسعه می‌توانیم میزان کسری آب سالانه را از آب‌های زیرزمینی جبران کنیم به طوری که اگر برداشت آب زیرزمینی را سالانه ۶میلیارد مترمکعب کاهش دهیم، می‌توان میزان تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی را با میزان برداشت برابر کرد. براساس گفته‌های علی مراد اکبری، معاون وزیر جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با ایسنا، ۷هزار چاه غیرمجاز در سال گذشته مسدود شده‌اند. این درحالی است که در بیش از ۳۰سال گذشته ۴۰۰هزار چاه غیرمجاز در کشور احداث شده که ۳۰۰ چاه آن در دولت گذشته احداث شد که ۴برابر دولت‌های قبل از آن بود. وی به این نکته اشاره کرده که هم‌اکنون حدود ۸۰۰هزار چاه در کشور وجود دارد که ۴۰۰هزار حلقه آن مجاز و مابقی غیرمجاز است. این در حالی است که سالانه حدود ۲۰میلیارد مترمکعب آب از طریق چاه‌ها و برداشت‌های غیرمجاز از چاه‌های مجاز غارت می‌شود که سطح سفره‌های زیرزمینی نیز به همین میزان کاهش پیدا می‌کند.
