در واقع، با ثبت گوشیهای تلفن همراه امکان ردیابی و رهگیری از طریق ثبت شناسه یکتا و ایجاد امکان کنترل آن با خط خریداری شده و شماره ملی مشخص استفاده کننده میسر خواهد شد.
رجیستری یکبار در سال ۸۵ اجرا شد ولی به دلیل عدم همکاری یکی از اپراتورها و مسایل دیگر موفق نبود اما در برنامه جدید، ایرادات قبلی رفع و در آن گنجانده شده است.
فرآیند مقابله با قاچاق گوشی تلفن همراه هم بدین صورت است که گمرک در لحظه ورود گوشی کد شناسایی یکتا را ثبت میکند و آن را در اختیار سازمان تنظیم مقررات میگذارد. این سازمان نیز این کدها را به اپراتورها میدهد تا آنها فقط اجازه فعال کردن این گوشیهای تلفن همراه را داشته باشند.
هم اکنون بخشهایی از این برنامه اجرایی شده و فقط آن بخشی که «گوشی قاچاق خاموش میشود»، مانده و قرار است به زودی و با همکاری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و دستگاههای ذیربط کلید بخورد.
رجستری در کشورهایی همچون ترکیه، جمهوری آذربایچان، کلمبیا، هند و مصر هم سابقه اجرا دارد.
البته تدابیری هم برای بخش کالای همراه مسافر در برنامه مقابله با قاچاق گوشی تلن همراه اتخاذ شده به نحوی که اگر کالای همراه مسافر گوشی تلفن همراه است، در لحظه فعال شدن پیامی دریافت میکند که با پرداخت عوارض و دریافت کد میتواند از آن استفاده کند.
نکته قابل توجه اینکه هم اکنون حجم قاچاق سالیانه تلفن همراه ۱.۸ میلیارد دلار برآورد میشود. در واقع، نیاز بازار گوشی تلفن همراه ۱۴ میلیون دستگاه در سال برآورد شده که از این تعداد، ۲ میلیون دستگاه واردات رسمی و حدود یک میلیون دستگاه هم تولید داخل است و مابقی نیاز بازار به شکل قاچاق وارد کشور میشود.
آمارهای رسمی گمرک ایران نشان میدهد که در سال ۹۳ حدود ۶۸۰ میلیارد ریال کشفیات گوشی تلفن همراه قاچاق داشته ایم.