به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد: صنعت خودروی ایران در حالی همواره با کره جنوبی مقایسه میشود که این دو کشور بهطور همزمان توسعه صنعتی و صنایع خودروسازی خود را آغاز کردند و حتی به اعتقاد برخی، ایران در ابتدا الگوی قابل توجهی برای کره جنوبی بوده است.
اما مسیرهای متفاوت رشد و توسعه ایران و کره، این روزها بازهم مورد نقد کارشناسان قرار رفته بهطوری که آنها معتقدند رفتار کنونی سیاستگذاران خودرویی نه تنها منجر به رشد این صنعت نخواهد شد بلکه زمینه وابستگی و مونتاژکاری بیشتر را فراهم میکند.
بر این اساس هر چند تصور میشد که در پساتحریم عقد قراردادهای خارجی بتواند زمینه رشد و اعتلای این صنعت را فراهم کند اما دولت با نظارت و شروطی که برای فعالیت خارجیها در صنعت خودرو قرار داد نشان داد که این صنعت کاملا وابسته، خیال استقلال ندارد و نظارت دولت همچنان بر عملکرد خودروسازان سایه افکنده است. هر چند فعالیت خودروسازی کره نیز با برنامهای مدون و منسجم در کنار حمایتهای دولت از واحدهای خودروسازی در این کشور شروع شد اما به تدریج از میزان کمکهای دولت کاسته و سهم بخش خصوصی افزایش یافت؛ بهطوری که این مساله موجب شد کره جنوبی بهعنوان یکی از قطبهای خودروسازی در دنیا مطرح شود.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان هر چند دو کشور استراتژی مدونی برای توسعه صنعت خودرو بهکار گرفتند اما کرهایها به منظور دستیابی به نتایج استراتژی خود، مو به مو آن را اجرا کردند حال آنکه صنعت خودرو کشور ما به دلایل بسیاری نتوانسته براساس استراتژی خود پیش برود. در باب اجرا یا عدم اجرای استراتژیهای نوشته شده در این زمینه اظهارنظرهای مختلفی عنوان میشود حال آنکه چندی پیش مرکز مطالعات پژوهشهای بازرگانی وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت با عقد قرارداد با یک گروه مطالعاتی از کرهجنوبی به نوعی به بررسی تفاوتهای خودروسازی دو کشور پرداخت. بهرغم آنکه هدف این گروه مطالعاتی، بررسی بازار و صنعت خودرو ایران است تا فرصتها و چالشهای حضور خودروسازان کرهای در ایران را تدوین کند؛ اما به نظر میرسد این گروه تحقیقاتی همسو با بررسی وضعیت صنعت خودرو ایران بتواند تفاوت پیشرفت شرکتهای خودروساز ایرانی با کرهای را بررسی کند. در همین زمینه چندی پیش نیز فصلنامه روند متعلق به بانک مرکزی در یک گزارش پژوهشی با عنوان «درسهایی از تجربه خودروسازی در کره جنوبی» به بررسی وضعیت توسعه صنعت خودروی این کشور و مقایسه آن با ایران پرداخت.
نتایج این مطالعه نشاندهنده آن است که دولت کره با درک اینکه خودروسازی اثر جدی بر شاخصهای اقتصادی دارد با تدوین برنامهای مدون و مشخص تلاش کرده در زمره مهمترین کشورهای خودروساز جهان قرار بگیرد. بر این اساس کشور مذکور یکی از مسیرهای توسعه صنعت خودروی خود را الگوبرداری از شرکتهای بزرگ خودروساز جهان در نظر گرفت و به منظور تحقق این موضوع نیز زمینههای حضور سرمایهگذاران خارجی را فراهم کرد. بهطوری که خودروسازان کرهجنوبی از یکسو با حمایتهای شدید دولت و از سوی دیگر با امضای سرمایهگذاری مشترک با خودروسازان مطرح دنیا توانستند تحولاتی اساسی در صنعت خود را رقم بزنند، در این میان اما موضوعات دیگری چون توجه به تولیدات کیفی و ارائه قیمتهای متناسب تلاش کردند با خودروسازان ژاپنی به رقابت بپردازند. بر همین اساس نیز سیاستگذاران این کشور در استراتژی توسعه صنعت خودرو، توسعه گامبهگام را مدنظر قرار دادند؛ بهطوری که در طرح بلندمدت ارتقای تولیدات خودرویی خود توانستند، از مونتاژکاری به داخلیسازی ۹۰ درصدی دست یابند و پس از کسب سهم بازار بالا در داخل، به صادرات محصولات خود بپردازند و به مرور نیز سهم خود در صادرات محصولاتشان را افزایش دهند.