خانه > اخبار > فقر آبی در کمین سدها

فقر آبی در کمین سدها

وزارت نیرو و سازمان برنامه ماموریت دارند ظرف دو هفته، پیشنهادها و راهکارهای اجرایی برای حل مشکل تامین آب شرب را در استان‌هایی که با بحران مواجه هستند تدوین کنند. این ماموریت در حالی است که جدیدترین گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران حاکی از این است که پنج سد از مجموع سدهای مهم کشور در شرایط بحرانی و در وضعیت قرمز برای تامین آب شرب قرار دارند. ارزیابی‌های کارشناسی حاکی از این است که چهار دلیل «عدم لحاظ مبانی صحیح طراحی با توجه به شرایط خشکسالی کشور»، «تغییر اقلیم»، «تاثیر سایر سدها» و «اصول نادرست مدیریت جامع منابع آب» باعث شده که درصد چشمگیری از حجم مخازن تمام سدهای کشور در دوره ۱۵ ساله اخیر خالی بماند.

 

علاوه بر این، وضعیت بارندگی‌های کشور از اول مهر تا ۱۹ دی ماه در سال آبی ۹۶-۹۵ نیز امیدوارکننده نیست. آمارها نشان می‌دهد که ارتفاع کل ریزش‌های جوی از اول مهر تا ۱۹ دی ماه در سال آبی جاری، بالغ بر ۵۳ میلی‌متر است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه بلندمدت (۸۲ میلی‌متر) ۳۵ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۱۲۱ میلی‌متر) ۵۶درصد کاهش نشان می‌دهد. بررسی میزان ریزش‌های جوی اول مهر تا ۱۹ دی سال آبی ۹۶-۹۵ در مقایسه با متوسط بلندمدت و سال آبی گذشته همین دوره و درصد افزایش یا کاهش آن را در سطح کشور به تفکیک ۶ حوضه آبریز اصلی و حوضه‌های آبریز درجه دو (سی‌گانه) نشان می‌دهد که وضعیت بارش‌ها در ۶ حوضه آبریز «دریای خزر»، «خلیج فارس و دریای عمان»، «دریاچه ارومیه»، «فلات مرکزی»، «مرزی شرق» و «قره قوم» نسبت به سال آبی گذشته و متوسط بلندمدت (۴۸ساله) با افت همراه بوده است. در حوضه آبریز «دریای خزر» (متشکل از حوضه‌های ارس؛ تالش، مرداب انزلی؛ سفیدرود بزرگ؛ رودخانه‌های بین سفیدرود و هراز؛ هراز و قره سو؛ قره سو و گرگان؛ اترک) ارتفاع تجمعی بارش‌ها در مدت زمان مورد بررسی ۱۴۵ میلی‌متر ثبت شده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۳۰ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۴ درصد افت داشته است. در حوضه آبریز «خلیج فارس و دریای عمان» (متشکل از حوضه‌های مرزی غرب؛ کرخه، کارون بزرگ، جراحی و زهره، حله‌رود و رودخانه‌های کوچک، مند، کاریان و خنج، کل، مهران و مسیل‌های جنوبی، بندرعباس، سدیج و رودخانه‌های بلوچستان) ارتفاع تجمعی بارش‌ها از اول مهر ماه تا ۱۹ دی ماه، ۷۶ میلی‌متر ثبت شده که نسبت به سال آبی گذشته ۶۵ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۴۵ درصد افت داشته است. در حوضه آبریز «دریاچه ارومیه» نیز ارتفاع تجمعی بارش‌ها در مدت زمان مورد بررسی ۸۲ میلی‌متر بوده که نسبت به سال آبی گذشته ۳۶ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۴ درصد افت داشته است. در حوضه آبریز «فلات مرکزی» (متشکل از حوضه‌های دریاچه نمک؛ گاوخونی؛ طشک، بختگان و مهارلو؛ کویر ابرقو، سیرجان؛ هامون، جازموریان؛ کویر لوت؛ کویر مرکزی؛ کویر سیاهکوه، ریگ زرین؛ کویر درانجیر) ارتفاع ریزش‌های جوی ۲۸ میلی‌متر ثبت شده که نسبت به مدت مشابه در سال آبی گذشته ۵۷ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۴۲ درصد کاهش داشته است. در حوضه آبریز «مرزی شرق» (متشکل از حوضه‌های پترگان، خواف؛ هامون، هیرمند؛ هامون، مشکیل) ارتفاع ریزش‌های جوی ۴ میلی‌متر ثبت شده که نسبت به مدت مشابه در سال آبی گذشته ۸۸ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۸۳ درصد کاهش داشته است. در حوضه آبریز «قره‌قوم» نیز ارتفاع تجمعی بارش‌ها از اول مهر تا ۱۹ دی ماه ۱۸ میلی‌متر ثبت شده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۶۸ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۶۲ درصد کاهش داشته است. علاوه بر کاهش ریزش‌های جوی در حوضه‌های آبریز اصلی و درجه دو کشور، در حال حاضر، سد «دوستی» در استان خراسان رضوی (تامین‌کننده اصلی آب شرب شهر مشهد)، «درودزن» (تامین‌کننده آب شرب شهر شیراز و تامین آب کشاورزی منطقه مرودشت و کامفیروز) و «ملاصدرا» (تامین‌کننده اصلی آب شرب و صنعت شهر شیراز) در استان فارس، «زاینده‌رود» (تامین آب مورد نیاز صنایع مستقر در اصفهان و تنظیم آب کشاورزی اراضی دشت اصفهان) در استان اصفهان و «شمیل و نیان» (تامین‌کننده آب شرب شهر بندرعباس، جزیره قشم و صنایع بندرعباس) در استان هرمزگان از لحاظ ذخایر آبی در وضعیت قرمز قرار دارند.

همچنین ببینید

۲۳ راهکار علمی برای جبران کم آبی

قرار گرفتن ایران در کمربند خشک کره زمین به همراه کاهش ذخایر آبی، موضوع خشکسالی ...

[show-logos orderby='none' category='brand' activeurl='new' style='hgrayscale' interface='hcarousel' tooltip='true' description='false' limit='0' img='100']