دو روند متفاوت در تورم
بانک مرکزی جدیدترین گزارش تورمی را به تفکیک اقلام «تجارت» و «غیرقابلتجارت» در آبانماه منتشر کرده بود. این گزارش درخصوص تقسیمبندی اقلام مذکور توضیح داده است: در یک دستهبندی کلی میتوان اقلام مصرفی در بخش خانوارهای هر کشور را به اقلام قابلتجارت و غیرقابلتجارت تقسیمبندی کرد. اقلام قابلتجارت اقلامی هستند که میتوانند در مکانی دیگر و دورتر از جایی که تولید شدهاند به فروش برسد، بنابراین این اقلام دارای ویژگی صادرات و واردات هستند. عمده کالاهای صنعتی و کشاورزی و نیز بخشی از خدمات، در دسته کالاهای قابلتجارت جای دارند. بهعنوان مثال مسکن و نیز بخشی از خدمات در بخش تولیدات غیرقابلتجارت جای میگیرند. شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران مجموعهای از اقلام قابلتجارت و غیرقابلتجارت را شامل میشود. این گزارش با جداسازی و شاخصسازی مجدد، تغییرات دو گروه مذکور را با هم و با شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی (شاخص تورم) مقایسه میکند.
نوسان بالا در اقلام قابل تجارت
مطابق بررسیها تورم ماهانه کل در آبانماه معادل ۷/ ۰ درصد گزارش شده است. در این بین سهم تورم کالاهای قابلتجارت معادل ۵/ ۰ درصد و سهم تورم کالاهای غیرقابلتجارت معادل یک درصد بوده است. بر این اساس، تورم در بخش غیرقابلتجارت هنوز رقم بالایی محسوب میشود که باعث چسبندگی تورم کل در جهت پایین شده است؛ اما تورم قابلتجارت با ثبت رقم ۵/ ۰ درصد طی ماه اثر کاهنده در شاخص کل دارد. روندی که در آمار نقطهبهنقطه نیز مشاهده میشود. تورم نقطهبهنقطه تغییرات شاخص بهای مصرفکننده را در آبانماه نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان میدهد. بررسیها نشان میدهند که تورم نقطهبهنقطه شاخص بهای مصرفکننده در آبانماه به ۱/ ۱۰ درصد رسیده است و در آستانه تکرقمی شدن قرار دارد. این رقم اما در اقلام قابلتجارت و غیرقابلتجارت، به دو روند متمایز تقسیم شده است. تورم نقطهبهنقطه اقلام قابلتجارت در آبانماه معادل ۲/ ۵ درصد گزارش شده که در مهر ماه معادل ۳/ ۶ درصد گزارش شده بود. با کاهش حدود یک واحد درصدی در آبانماه این رقم به کمترین مقدار از ابتدای دهه ۹۰ رسیده است. این در حالی است که در برخی ماهها مانند خرداد سال ۹۲، تورم نقطهبهنقطه اقلام قابلتجارت از ۶۰ درصد نیز بالاتر ثبت شده بود، اما کاهش نوسان نرخ ارز در بازار آزاد و همچنین شکلگیری انتظارات تورمی در جهت کاهشی، باعث شده که نرخ تورم قابلتجارت در دو سال گذشته افت قابلتوجهی داشته باشد.