در مراحل مختلف تولید فولاد یعنی از فرآوری سنگآهن تا احیای آهن اسفنجی درصد بالایی پسماند تولید میشود. اگر این پسماندها به درستی مدیریت شود میتوان دوباره از آنها در کارخانههای تولید سربارههای فولادی استفاده کرد
و همچنین با فروش این سربارهها به بخشهای مختلف ازجمله صنعت سیمان، جادهسازی یا بتنسازی میتوان درآمدزایی مناسبی داشت. اما به گفته کارشناسان فرآوری این سربارهها هنوز جایگاه مناسبی در ایران پیدا نکرده این درحالی است که فرآوری سربارهها یک نوع بازگشت سرمایه برای واحدهای تولیدکننده فولاد کشور به شمار میرود و علاوه بر آن استفاده از پسماندهای فولاد به جای مواد دیگر آلودگی زیستمحیطی کمتری را ایجاد میکند. البته شرکت ذوب آهن اصفهان به تازگی مذاکراتی را با یک شرکت دانمارکی در زمینه فرآوری سربارههای فولادی انجام داده و قرار است فرآوری این سربارهها با مشارکت این شرکت دانمارکی انجام شود.
فرآوری سربارههای فولادی
مدیرعامل شرکت مهندسی معادن و فلزات (MME) در گفتوگو با صمت معتقد است در زمینه فرآوری و استفاده از سربارههای فولادی در ایران بهویژه در کورههای قوس الکتریکی بهطور گسترده کار نشده است. مرتضی آقاجانی اظهار کرد: فرآوری سربارههای فولاد شامل دو نوع است فرآوری سرد و گرم که در کشور در زمینه فرآوری سرد بهطور گسترده کار نشده اما فناوری مورد استفاده در این فرآیند در ایران وجود دارد و شرکتهای فولاد مبارکه و فولاد هرمزگان در زمینه فرآوری سرد کار کردهاند و از فناوری لازم برای انجام این کار برخوردار هستند. آقاجانی تصریح کرد: فرآوری گرم سربارههای فولاد با فناوری پیشرفتهتری انجام میشود اما در ایران هنوز این فرآوری جایگاه خود را بهدست نیاورده البته در موارد محدودی در سربارههای کوره بلند شرکت ذوبآهن اصفهان از این فناوری استفاده شده است اما در کورههای قوس الکتریکی ایران این اقدام انجام نمیشود البته به جز آزمونهای محدودی که به وسیله فولاد مبارکه در این زمینه انجام شده است. وی عنوان کرد: هزینه فرآوری گرم سربارههای فولادی بالاست این درحالی است که فرآوری سرد هزینه چندانی ندارد و برگشت مواد در این فرآیند به صرفه است زیرا مواد با آسیاب خرد شده و بخش آهنی آن به صورت جذبی و مغناطیسی جدا میشود در این بین بخشی که خرد شده فیلتر میشود و بخشی نیز برای زیرساخت و جادهها استفاده خواهد شد. مدیرعامل شرکت مهندسی معادن و فلزات ادامه داد: سیستم فرآوری گرم سربارههای فولاد به دلیل نیازمندی به فناوریهای پیشرفتهای هزینه زیادی دارد البته در مذاکره با کشورهای خارجی این کشورها حاضر به انتقال فناوری نبودهاند بلکه خواستار خرید انعقاد قرارداد به منظور خرید سرباره از ایران بودهاند. آقاجانی افزود: فروش سرباره فولاد به کشورهای خارجی باید با هوشیاری خاصی انجام شود زیرا این محصولات ارزش بالایی دارند و اگر با قیمت پایین فروخته شوند در بلندمدت ممکن است به صرفه نباشد از اینرو انتقال فناوری برای فرآوری سربارهها نتیجه بخشتر است اما میتوان این تضمین را به این کشورها داد که به مدت چند سال سرباره در اختیار آنها قرار داده شود و این کشورها میتوانند محصول آن را نیز در خارج به فروش برسانند.