توجه به سودآوری در صنعت خودرو
بنابر سند چشمانداز کشور در افق ۱۴۰۴، صنعت خودرو کشور باید بتواند از طریق ایجاد توانمندیها و قابلیتهای علمی، فنی و… به لکوموتیو صنعت کشور تبدیل شود تا از این طریق جایگاه نخست صنعت خودروی منطقه، رتبه پنجم آسیا و رتبه یازدهم در جهان از آن خودروسازان ایرانی شود. یکی از اهدافی که صنعت خودرو باید در راستای ایجاد رقابتپذیری مبتنیبر توسعه فناوری برای رسیدن به این هدف دنبال کند، تولید پنج پلتفرم ملی است که خودروسازان باید براساس راهبرد جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی مستقیم یا مشترک به آن دست یابند. در حالی سیاستگذاران صنعتی تاکید بسیاری بر تولید پلتفرم ملی در صنعت خودرو کشور دارند و این موضوع را منوط به جذب سرمایهخارجی و دریافت دانش و تکنولوژی روز از سوی خودروسازان خارجی میدانند که همانطور که گفته شد، هیچ گونه اشارهای درخصوص تولید پلتفرم مشترک در قراردادهای خودروسازان داخلی با شرکای خارجیشان دیده نشده است. در این زمینه برخی کارشناسان معتقدند اگر راهبرد مدنظر خودروسازان تولید پلتفرم ملی است باید در اولین گام بتوانند در ارتباط با خودروسازان خارجی دانش و تکنولوژی روز را کسب کنند و بعد از آن برنامهریزیهای لازم برای تولید پلتفرم را دنبال کنند. به اعتقاد کارشناسان پیمودن هر یک از مسیرهای پیش رو به راهبردی مشخص در صنعت خودرو ارتباط دارد و اینکه سیاستگذاران صنعتی کشور باید براساس مزیتها و واقعیتهایی که در صنعت خودرو کشورمان موجود است به برنامهریزی بپردازند. براین اساس بهنظر میرسد که سیاستگذاران باید با تدوین راهبرد یک خطی صنعت خودرو مسیر آینده این صنعت را مشخص کنند تا براین اساس یکی از مسیرهای پیش رو دنبال شود. هرچند در حال حاضر تولید پنج پلتفرم مد نظر است، اما کارشناسان معتقدند یکی از مهمترین موضوعاتی که باید در استراتژیهای صنعت خودرو مورد توجه قرار گیرد، رویکرد توجه به اقتصاد خودرو بهجای برند شدن است؛ چراکه هزینه برند شدن آنقدر بالاست که در توان نقدینگی صنعت خودروی کشور نیست و اصولا بخشی از این هزینه کمپانی بزرگ خودروسازی تحمیل کردهاند که کسی سراغ برند شدن نرود.
در همین زمینه حسن کریمی سنجری، کارشناس خودرو در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با تاکید براینکه برنامهریزی نیازمند مشخص کردن راهبرد اساسی صنعت خودرو است، میگوید: ساخت پلتفرم حدود یکونیم میلیارد دلار هزینه نیاز دارد و صنعت خودرو ایران توان مالی لازم برای طراحی و ساخت آن ندارد؛ بنابراین درصورتیکه صنعت خودرو قصد دارد توسعه یابد باید براساس مزیتهای رقابتی خود عمل کند. از آنجا که تولید پلتفرم هزینهبر و زمانبر است در شرایط کنونی برای صنعت خودرو این موضوع صرفه اقتصادی ندارد.وی تاکید میکند، خودروسازان درصورتیکه تلاش دارند بنابر ذائقه بازار به طراحی پلتفرم بپردازند باید بتوانند پلتفرمهای جدیدی را طراحی کنند و بر این اساس خودروهای به روزی را به مشتریان ارائه دهند که این موضوع در شرایط کنونی از توان خودروسازان کشور خارج است.
وی معتقد است، خودروسازان باید براساس قراردادهای جدید بتوانند نیازهای بازار را تامین کنند تا توان تکنولوژیک خود را افزایش دهند و به مرور با مشخص کردن یک پروتکل و در یک دوره زمانی ۲۰ تا ۳۰ ساله برنامههای دیگری چون پلتفرم ملی را دنبال کنند؛ چراکه در حال حاضر تولید پلتفرم ملی صرفه اقتصادی ندارد.کریمی سنجری عنوان میکند: در صورتی که خودروسازان در قراردادهای خود تاکید کنند به جای تولید دو خودرو یک خودرو شمارهگذاری شود و خودرو دیگر صادر شود، ضمن افزایش ارزش افزوده میتوانیم در آینده برنامههای دیگری چون بحث تولید پلتفرم را نیز دنبال کنیم، اما باید گام به گام پیش رفت.بر این اساس کارشناسان تاکید دارند که سیاستگذاران خودرویی به جای اصرار بر ساخت پلتفرم ملی باید به سودآوری در صنعت خودرو کشور توجه کنند؛ چراکه یکی از موضوعات اساسی در جهان امروز و با وجود برندهای متعدد آن است که شرکتهای خودروساز بتوانند به زنجیره ارزش جهانی خودرو متصل شوند. تنها راه رسیدن به این هدف افزایش دانش و تکنولوژی از طریق مشارکت با خودروسازان خارجی است تا خودروهای روز و باکیفیت به کشور وارد شود و بعد از آن برنامههای دیگر مورد پیگیری قرار گیرد.