خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
البته باید ضعف مقاومت به اکسیداسیون را نیز مدنظر قرار داد. مواد مولیبدنی، مقاومت به پارگی و داکتیلیته بالاتری نسبت به سرامیک‌ها داشته و از تانتالوم و نایوبیوم ارزان‌ترند. المان‌های حرارتی، محافظ تشعشعات حرارتی و furnace ware، در پرس داغ ایزواستاتیک، کوره‌های زینترینگ در صنعت سرامیک و کوره‌های عملیات حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. مولیبدن به خوردگی از سوی شیشه‌ها مقاوم است و بنابراین، به‌عنوان الکترود در کوره‌های الکتریکی ذوب شیشه به‌کار می‌رود. شیشه تولید شده در این کوره‌ها نسبت به کوره‌های سوختی کیفیت بهتری داشته و آسیب کمتری نیز به محیط‌زیست وارد می‌کند. بوته‌ها و قالب‌های شکل‌دهی کوارتز یا بوته‌های تولید تک کریستال‌های فیروزه باید در دمای بالا تا ۲۱۰۰درجه سانتی‌گراد مقاوم باشند. نوار مولیبدنی در سیم‌های الکتریکی (به طور نمونه در لامپ‌های هالوژنه) به‌کار می‌رود. به منظور ایجاد یک محفظه خلأ بسته، تیوب کواترز دور نوار در دمای بالا (حدود ۲۱۰۰درجه سانتی‌گراد) فشرده می‌شود. مقاومت حرارتی بالای مولیبدن و ضریب انبساط حرارتی پایین، ازجمله ویژگی‌های مورد نیاز در چنین کاربردهایی هستند. کاربرد الکترونیکی یکی از منابع اصلی تقاضا برای قطعات مولیبدنی بوده و در آینده نیز خواهد بود. دیسک‌های مولیبدنی به‌عنوان سطوح پایه و سینک‌های حرارتی در ترانزیستورهای نیرو و یکسوسازهای (rectifiers) سیلیسیمی استفاده می‌شوند. مولیبدن یک ماده اولیه مهم در فرآیند اسپاترینگ برای کاربردهای الکترونیکی به شمار می‌آید. یکی از کاربردهای اصلی آن در این حوزه، رسوب فیلم‌های MoSix با استفاده از سیلیسیم و مولیبدن فراخالص به عنوان مواد اولیه است. مدارهای کامل که از این فیلم‌ها استفاده می‌کنند ظرفیت پارازیتی کمی داشته و تاخیر ارسال سیگنال بین اتصالات داخلی در آنها نیز پایین است.پوشش‌های مولیبدنی تولید شده از سوی فرآیند اسپری حرارتی، ویژگی لغزندگی زیادی داشته و از مقاومت سایشی بالایی برخوردارند. این پوشش‌ها روی قطعات ماشین، به‌ویژه قطعات موتور ماشین مانند رینگ‌های پیستون، حلقه‌های همگام‌ساز دنده (synchrorings) و چنگال‌های جعبه دنده، «لایه نشانی» می‌شود. بیش از ۸۰درصد آندهای چرخان اشعه X، که درحال‌حاضر در کلینیک تشخیص بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، از آلیاژهای مولیبدن ساخته شده‌اند. بارگذاری با افزودن یک لایه رنیوم تنگستنی نازک روی بدنه مولیبدن افزایش می‌یابد. تاثیر رنیوم بر داکتیلیته تنگستن مشابه تاثیر آن بر مولیبدن است و حساسیت به ترک‌خوردگی ناشی از تنش حرارتی را کاهش می‌دهد. لحیم کردن یک دیسک گرافیتی ضخیم به پشت آند، ظرفیت حرارتی و تابشی آن را افزایش می‌دهد.
بازیابی از کاتالیست‌های نفتی مصرف شده
کاتالیست‌های مولیبدن‌دار کاربرد وسیعی در صنعت تصفیه نفت دارند. این کاتالیست به منظور هیدروژنه کردن ملایم و جداسازی اتم‌های ناجور مانند گوگرد (هیدرو دی سولفوراسیون)، نیتروژن و اکسیژن، به اضافه فلزاتی مانند نیکل و وانادیم به‌کار می‌رود. یک کاتالیست معمولی از مولیبدن همراه با کبالت یا نیکل روی یک پایه اکسید آلومینیومی متخلخل (Al۲O۳) استفاده می‌کند. چنین کاتالیستی پس از مصرف حاوی ۱۰- ۲درصد مولیبدن، ۱۲-۰درصد وانادیم، ۴- ۰/۵ درصد کبالت، ۱۰- ۰/۵درصد نیکل و ۱۰درصد کربن بوده و باقی مانده آن را Al۲O۳ تشکیل می‌دهد.
روش‌های بسیار متنوعی برای بازیابی فلزات از کاتالیست‌های مصرف شده به‌کار گرفته شده است. اساس روش بازیابی شامل این مراحل است:
• عملیات حرارتی اولیه در هوا برای جدا کردن گوگرد، کربن و هیدروکربن‌های باقی مانده و اکسید کردن فلزات به مولیبدات و وانادات انحلال‌پذیر.
• یک فرآیند شست‌وشو برای انحلال ترجیحی مولیبدات و وانادات که در نتیجه آن، مخلوط نیکل-کبالت- اکسید آلومینیوم به شکل جامد باقی می‌ماند.
• جداسازی مولیبدن و وانادیم
• عملیات بازیابی نیکل و کبالت از باقی مانده نیکل-کبالت- اکسید آلومینیوم
تولید فلز مولیبدن فشرده
بیش از ۹۵درصد تولید جهانی مولیبدن و آلیاژهای شامل مولیبدن بالا به روش متالورژی پودر، تولید شده و بقیه آن از سوی ذوب مجدد قوس تحت خلأ و ذوب اشعه الکترونی به‌دست می‌آید. مولیبدن حاصل از ذوب، به‌دلیل ریزساختار ستونی و دانه درشت خود، باید تحت اکستروژن قرار گیرد، اما فلز به‌دست آمده از متالورژی پودر- به‌طور تقریبی تمام روش‌های کار گرم استاندارد- کارپذیر است.
منبع: گسترش صمت