خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
علت اصلی کمبود سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان وابستگی به فکر و خلاقیت به جای سرمایه است. از طرفی بانک‌ها معاملات اقتصادی نقدطلبانه خود را دنبال می‌کنند و نمی‌توان آنها را توجیه کرد که رسیدن به فناوری و اقتصاد مقاومتی کشور در گرو حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان است
و این شرکت‌ها ملزم به دریافت وام‌هایی خواهند شد که توان پرداخت آن را نخواهند داشت اما موضوع به اینجا ختم نمی‌شود زیرا با وجود ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاری برای شرکت‌های دانش‌بنیان، سرمایه‌گذار نیز ترجیح می‌دهد خدمات و کالاهایی را تولید کند که سود بالا در مدت زمان کم برایش به همراه داشته باشد. حال با تمام این مشکلات جوانی که با خلاقیت محصولی را تولید کرده برای تجاری‌سازی محصول خود چه باید کند؟
تسهیلات و ادبیات بانک‌ها
سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان حاصل انگیزه بالا، خلاقیت و اعتماد به نفس جوانانی است که سرمایه مناسبی را در اختیار ندارند. در صورتی که شرکت‌های دانش‌بنیان به صورت گروهی کار کنند طبیعی است که برای راه‌اندازی شرکت دانش‌بنیان نیاز به سرمایه‌گذار، کارآفرین، فناور و بخش‌های مختلف در کار گروهی وجود دارد و این در حالی است که بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان به‌ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا به صورت گروهی کار نمی‌کنند که در نهایت با کمبود سرمایه به‌ویژه در ابتدای کار مواجه خواهند شد. حسن علم‌الهدی، رییس پارک علم و فناوری خراسان رضوی ضمن تایید این موضوع با تاکید بر اینکه صندوق‌های حمایتی مانند صندوق نوآوری و شکوفایی باید شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا را مورد حمایت قرار دهند به صمت گفت: سرمایه این صندوق می‌تواند به پایداری پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان کمک کند. البته موضوع کمبود سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان تنها در ایران مطرح نیست بلکه در تمام دنیا شرکت‌های دانش‌بنیان حاصل فکر و ایده‌ای هستند که از دانشگاه‌ها یا زیر زمین‌ها شکل گرفته‌اند و به مرور زمان با نوآوری و خلاقیت شرکت‌های بزرگی مانند اپل، سامسونگ و… را به وجود آورده‌اند. رییس پارک علم و فناوری خراسان رضوی افزود: با تمام این تفاسیر، شرکت‌های دانش‌بنیان برای تامین سرمایه اولیه نیازمند تسهیلات و مشاوره‌های بازار برای تجاری‌سازی محصول خود هستند که علت اصلی کمبود سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان وابستگی به فکر و خلاقیت به جای سرمایه است. بنابراین اینگونه شرکت‌ها نمی‌توانند مانند واحدهای تولیدی و خدماتی با سرمایه مناسب شکل بگیرند. او یکی دیگر از معضلات کمبود سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان را آشنا نبودن بانک با ادبیات شرکت‌های دانش‌بنیان دانست و اظهار کرد: متاسفانه بانک‌ها معاملات اقتصادی نقدطلبانه خود را دنبال می‌کنند و نمی‌توان آنها را توجیه کرد که فناوری، آینده و رسیدن به اقتصاد مقاومتی کشور در گرو وجود شرکت‌های دانش‌بنیان است. به عنوان مثال برخی از بانک‌ها میزان تفاوت ارز را نیز برای شرکت‌های دانش‌بنیان محاسبه می‌کنند. علم‌الهدی وجود ضمانتنامه برای شرکت‌های دانش‌بنیان را یکی دیگر از مشکلات کمبود سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان دانست و تصریح کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان هنگام مراجعه به بانک برای گرفتن وام با مشکل نبود ضمانتنامه مواجه می‌شوند، چراکه برخی از صندوق‌ها برای دادن وام به این شرکت‌ها موافقت می‌کنند اما ضمانتنامه لازم برای ارائه به آنها را ندارند. به طور کلی بیشتر سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان از محل قراردادها یا در فرآیند کار تامین می‌شود. از طرف دیگر مبلغ سرمایه‌ای که از طریق صندوق به این شرکت‌ها داده می‌شود متناسب با طرح، نوآوری و میزان توسعه‌یافتگی آنها متفاوت است.
منابع تامین‌کننده سرمایه
عوامل زیادی بر سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان تاثیرگذار است اما به طور کلی سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان به مبلغ ورودی این شرکت‌ها برمی‌گردد که این ورودی می‌تواند از روش‌های مختلف که یکی از عمده‌ترین آنها فروش محصولات است، کسب شود. از طرفی فروش محصولات این شرکت‌ها به نقدینگی و سرمایه در گردش آنها کمک خواهد کرد از این رو فروش کم شرکت را دچار کمبود نقدینگی خواهد کرد. محمدرضا علوی‌منش، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان مهندسی تحقیق و توسعه ارتباطات در گفت‌وگو با صمت دیگر عوامل تاثیرگذار بر سرمایه و فروش محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان را رکود اقتصادی و رقبا دانست و گفت: با تمام این موارد اگر مسئله نوپا بودن شرکت دانش‌بنیان نیز وجود داشته باشد آشنا نبودن بازار با محصول بر تمامی عوامل فروش محصولات شرکت دانش‌بنیان تاثیرگذار خواهد بود که این موضوع بر نقدینگی شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا بی‌تاثیر نخواهد بود. در واقع تمامی موارد ناآشنایی بازار با محصول، نبود شهرت کافی برای شرکت دانش‌بنیان، جدید بودن کالا در زنجیره فروش و رسیدن به موفقیت در فروش تاثیرگذار خواهد بود. با توجه به شرایط اقتصادی کنونی باید بستر فعالیت اقتصادی شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا به گونه‌ای باشد که مزیت اقتصادی برای کشور به همراه داشته باشد. مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان مهندسی تحقیق و توسعه ارتباطات یکی از راه‌های تامین سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان را فراهم شدن شرایط بورس برای آنها دانست و گفت: باید زمینه همکاری بورس برای شرکت‌های دانش‌بنیان به گونه‌ای فراهم شود تا بخشی از سرمایه آنها از طریق بورس تامین شود. چراکه متاسفانه سود بانکی یکی از معضلاتی است که تاثیر اساسی بر سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان خواهد گذاشت و با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری برای شرکت‌های دانش‌بنیان با ریسک همراه است، از این رو شرکت‌های دانش‌بنیان را با دو عامل ریسک‌پذیری و زمان‌بری در تحقق سود نهایی مواجه خواهد کرد. بنابراین سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد خدمات و کالاهایی را تولید کند که سود بالا در مدت زمان کم برای او به همراه دارد. علوی‌منش با بیان اینکه سرمایه‌داران نیز به جای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانش‌بنیان سراغ بانک‌هایی خواهند رفت که سود ثابتی را برای آنها در نظر می‌گیرند، گفت: به عقیده من دولت به جای اینکه وام با بهره ۳ تا ۵ درصد کمتر از سود بانکی در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار دهد که موجب رانت و فساد مالی شود باید شرایط را به گونه‌ای فراهم کند که سرمایه به سمت شرکت‌های دانش‌بنیان و مزیت اقتصادی پیش رود. درواقع سرمایه‌گذار وقتی شرایط کنونی را می‌سنجد با ریسک بالا مواجه شده و سراغ فعالیت‌های دلالی مانند خرید ملک و دلار می‌رود که آن هم افت‌وخیز خود را دارد. بنابراین ساده‌ترین راه برای بالا بردن سرمایه شرکت‌های دانش‌بنیان این است که دولت به جای دادن وام به شرکت‌های دانش‌بنیان که شرایط سخت بازپرداخت را برای آنها به همراه خواهد داشت باید شرایط را به گونه‌ای فراهم کند که مزیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای صاحبان سرمایه بالا برود تا سرمایه‌گذار خود سراغ شرکت‌های دانش‌بنیان رفته و با آنها مشارکت کند تا شرایط رشد شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم شود. بنابر این گزارش، شرایط فعلی حاکم بر اقتصاد دانش‌بنیان و شرکت‌های دانش‌بنیان بیانگر این است که با وجود توان بالا در کشور و تلاش‌های فراوان دولت، نبود راهکارهای درست در مقابله با چالش‌های یادشده، رشد اقتصاد کشور و شرکت‌های دانش‌بنیان را با کندی همراه کرده است. به همین دلیل اگر روال مشکل مالی شرکت‌های دانش‌بنیان عوض نشود، تاثیر اقتصاد و شرکت‌های دانش‌بنیان بر تولید ناخالص ملی و شکوفایی اقتصاد کشور جدی نخواهد بود. برطرف کردن این موانع، عزم ملی و حرکت یکپارچه و سازمان‌یافته مراکز دولتی و بخش‌های خصوصی را در کشور برای رسیدن به یک استراتژی کلان بومی بر مبنای اقتصاد مقاومتی دانش‌بنیان می‌طلبد.
