در مجموع منابع ورود آلودگی به سیستم عبارتند از:
۱- ناخالصی موجود در ترکیب پودر اولیه
۲- اجزای در معرض سایش آسیاب (جداره داخلی محفظهها و گلولهها)
۳- اتمسفر آسیابکاری
۴- عوامل کنترلکننده فرآیند
فعالیتهای صنعتی و پژوهشی
این روش در سراسر جهان تجاریسازی شده و بهعنوان یک روش مناسب و صنعتی در تولید انواع پودرها به کار میرود. برای نمونه یک شرکت روسی به نام Active- Nano برای ساخت مواد پیشرفته از روشهای مختلف آلیاژسازی و فعالسازی مکانیکی بهره میبرد. این شرکت به منظور تولید آلیاژهایی بر پایه فلزاتی چون نیکل، آهن، کبالت، مس، آلومینیوم، تیتانیم، تولید کامپوزیتهایی مانند Al/Al۲O۳ و Al/NiTi، پودرهای آمورف سرامیکها و مواد بین فلزی از آسیاب سیارهای استفاده میکند.
کامپوزیتهای تولیدی با این روش دارای چسبندگی عالی ذره به زمینه و توزیع خیلی خوب ذرات در زمینه هستند. همچنین برای سنتزهای شیمیایی و مکانیکی از آسیاب سیارهای، گلولهای و لرزشی استفاده میشود. در سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷م پروژهای به نام فعالسازی با همکاری ۱۲ موسسه از ۷ کشور اروپایی (روسیه، انگلیس، آلمان، اسپانیا، یونان، لهستان و ترکیه) انجام شد. در این بین ۴ دانشگاه، ۲ مرکز پژوهشی ازجمله موسسه پژوهشی هوافضای آلمان و ۶ شرکت صنعتی مطرح دنیا مشارکت داشتند. این پروژه در زمینه آسیابکاری پرانرژی مواد سخت بود که برای گسترش مواد پیشرفته و فناوریهای جدید انجام شد. دستاورد این پروژه تولید مواد نانومتری پیشرفته در تولید انبوه با قیمت مناسب بود. همچنین در این شرکت پروژههای زیادی ازجمله پروژههای هوایی مرتبط با آسیابهای سیارهای انجام شده است. برنامه هفتم توسعه اتحادیه اروپا با بودجه ۵۰میلیارد یورویی از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳م اجرا شد، که در حمایت از تولید نانومواد، نانوکامپوزیتها و روشهای جدید تولید این مواد بود. با مثالهای مطرح شده به خوبی میتوان به اهمیت روش آلیاژسازی و فعالسازی مکانیکی در تولید نانومواد در صنایع مختلف و شرکتهای سراسر جهان پی برد. آمار منتشر شده در پایگاههای اینترنتی نشان میدهد که پژوهشگران برخی کشورها با سرعت بیشتری در حال تحقیق و توسعه روش آلیاژسازی مکانیکی هستند. برای نمونه با آمار منتشر شده از تحقیق در تولید نانوکامپوزیت WC/MgO به روش آلیاژسازی مکانیکی این نتیجه بهدست آمد که کشور ایران در جایگاه چهارم دنیا قرار دارد. تعداد اختراعات ثبت شده در زمینه روشهای آلیاژسازی و فعالسازی مکانیکی در پایگاه بینالمللی ثبت اختراعات به بیش از هزار مورد میرسد. خوشبختانه در چند سال گذشته فعالیتهای پژوهشی در زمینه آلیاژسازی و فعالسازی مکانیکی در داخل کشور مورد توجه زیادی قرار گرفته است. پایاننامههای دانشجویی ثبتشده در پایگاه فناوری نانو در مقاطع تحصیلات تکمیلی ۱۹۰ مورد بوده که ۱۶۶ مورد از آن مربوط به پایاننامههای کارشناسی ارشد و ۲۴ مورد جزو پایاننامههای دکترای تخصصی بوده است. از طرفی همزمان با رشد فعالیتهای پژوهشی در داخل کشور، شرکتهای صنعتی متعددی نیز در تولید نانومواد و نانوپودرها از طریق روشهای آسیابکاری و فعالسازی مکانیکی و همچنین تولید دستگاههای مختلف این روشها فعالیت خود را گسترش دادهاند.
منبع: روزنامه صمت