خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
پژوهشگران دانشگاه صنعتی سهند تبریز با استفاده از نانوذرات قابلیت برداشت نفت از مخازن نفتی را در مقیاس آزمایشگاهی افزایش دادند.
به نقل از ایسنا، نفت و گاز از مهم‌ترین منابع تامین‌کننده بخش‌های مختلف صنعت و حتی مصارف خانگی هستند. اما با توجه به کاهش منابع و در پی آن کاهش تولید از مخازن ایران، باید به دنبال استفاده از روش‌های مناسبی بود تا بتوان برداشت نفت را همچنان تا حدی افزایش داد که پاسخگوی تامین انرژی و رونق اقتصادی کشور باشد.محسن ویسی از پژوهشگران دانشگاه صنعتی سهند تبریز و مجری طرح در این راستا پروژه تحقیقاتی را اجرایی کرده است.وی در این باره گفت: یکی از روش‌هایی که در دهه گذشته در مقیاس آزمایشگاهی و آزمایشی مورد توجه قرار گرفته، استفاده از نانوذرات است. استفاده از نانوذرات در مقایسه با روش‌های دیگر ازدیاد برداشت نفت از پیچیدگی و دشواری‌های کمتری برخوردار است.
کاهش آلودگی‌های زیست محیطی
ویسی اضافه کرد: با توجه به امکان سنتز نانو ذرات با روش‌های ساده استفاده از نانو ذرات نسبت به دیگر روش‌ها نیاز به تجهیزات و هزینه کمتری داشته و آلودگی‌های زیست‌محیطی را نیز کاهش می‌دهد.مجری طرح خاطرنشان کرد: در این طرح کاربرد نانوذرات اکسید آهن به منظور افزایش توان برداشت از مخازن نفتی مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج به‌دست آمده نشان داد این نانو ذرات می‌توانند ضریب بازیافت نفت را تا ۷/۵۶ درصد افزایش دهند.ویسی درباره اهمیت انجام تحقیقات در زمینه ازدیاد برداشت نفت، توضیح داد: دانستن این موضوع که یک فرآیند ازدیاد برداشت چقدر بازدهی داشته و تا چه حد موفقیت‌آمیز خواهد بود، بسیار مهم است. اگرچه براساس تحقیقات دهه اخیر مشخص شده تزریق نانوذرات اکسیدهای فلزی می‌تواند عاملی برای افزایش برداشت شود، اما نیاز است مطالعه و بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تری روی مخازن ایران انجام شود.وی خاطرنشان کرد: بدین ترتیب می‌توان به ارائه یک راه‌حل مناسب از نظر انتخاب نوع نانوذره مناسب و سازوکار عملکرد آن در ازدیاد برداشت نفت دست یافت.ویسی اظهار کرد: بیشتر مخازن ایران کربناته نفت دوست هستند و تولید نفت از این مخازن با مشکلاتی از جمله کاهش زودهنگام تولید نفت و همچنین تولید آب شور روبه‌رو است. بنابراین به نظر می‌رسد کاربرد نانوذرات آب‌دوست به منظور تغییر ترشوندگی سنگ مخزن کربناته به حالت خنثی یا آب‌دوست می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی در سهولت تولید نفت داشته باشد.
مجری طرح با تاکید بر اینکه در این پژوهش به دنبال ازدیاد برداشت نفت در نمونه‌های مغزه کربناته از مخازن نفتی بودیم، افزود: روش پیشنهادی ما تزریق نانوسیالات به صورت برداشت ثالثیه بود.
برای دستیابی به بهترین نتایج بررسی تاثیر نانو ذرات مختلف بر میزان تغییر ترشوندگی مخزن به منظور انتخاب نانوذره مناسب با شرایط مخزن نفتی، پایداری نانوذره در شرایط عملیاتی و بررسی دقیق سازوکارهای تولید در محیط متخلخل مد نظر قرار گرفته است.به گفته وی نتایج به‌دست آمده از آزمایش‌های سیلاب‌زنی نشان می‌دهد با افزایش غلظت نانوسیال ضریب بازیافت نفت تا ۷.۵۶ درصد و بازدهی جابه‌جایی (displacement efficiency) نانوسیال تا ۱۳/۷۳ درصد افزایش می‌یابد.
کاربرد تحقیقات در صنایع بالادستی
این محقق افزود: همچنین نتایج آزمایش تغییر ترشوندگی و آنالیز تصاویر SEM نشان داد زاویه تماس قطره نفت روی سطح سنگ تا ۳۲ درجه کاهش می‌یابد و ترشوندگی سطح سنگ از حالت به نسبت نفت‌دوستی به حالت خنثی تغییر می‌یابد. در این پژوهش نانوسیال با غلظت ۰/۱ درصد وزنی بیشترین تولید و تغییر زاویه تماس را داشته است.به گفته این پژوهشگر این نتایج می‌تواند در صنایع بالادستی نفت مانند واحدهای بهره‌برداری و ازدیاد برداشت نفت به منظور تولید بیشتر و صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید بسیار اثرگذار باشد.این طرح در قالب پایان‌نامه کارشناسی ارشد محسن ویسی و با همکاری دکتر سید علیرضا طباطبایی‌نژاد و دکتر الناز خداپناه از دانشگاه صنعتی سهند تبریز و به سفارش شرکت ملی نفت فلات قاره ایران انجام شده است.این پایان‌نامه با عنوان پایان‌نامه مورد نیاز صنعت به تایید داوران ستاد ویژه توسعه فناوری نانو نیز رسیده است.
