روباتها و تاثیر آنها روی اقتصاد موضوع اصلی مورد بحث در تمامی محافل اقتصادی است زیرا هر روز مطالعات بیشتری در زمینه صنعت روباتیک در دنیا انجام میشود و هر روز پیشرفت تازهای در این عرصه به وجود میآید.
امروزه بخش زیادی از فعالیتهای اقتصادی انجامشده در جامعه از سوی روباتها انجام میشود و پیشرفتهای زیادی هم در این صنعت به وجود آمده است. عرضه روباتهای سخنگو و روباتهایی که میتوانند تصمیمات مهمی را در فاصله زمانی کوتاهی اتخاذ کنند آخرین تحولی است که در دنیای روباتیک و هوش مصنوعی اتفاق افتاده است. با توسعه صنعت روباتیک بخش زیادی از فعالیتهای صنعتی و تولیدی در دنیا به خصوص در کشورهای آمریکا و چین با کمک روباتها انجام میشود و ممکن است فرصتهای شغلی که امروزه از سوی انسانها تصاحب شده است در آیندهای نهچندان دور از سوی روباتها تصاحب شود اما این به معنای حذف انسان از فعالیتهای اقتصادی نیست زیرا نوع حضور انسان در اقتصاد تغییر میکند و فرصت بیشتری برای فعالیتهای مطالعاتی و تحقیقاتی خواهد داشت. حال سوال اینجاست که آیا استفاده از روباتها در فعالیتهای اقتصادی باعث افزایش بهرهوری نیروی کار میشود و راندمان فعالیتهای اقتصادی را بیشتر میکند یا اینکه تنها باعث تغییر تعریف کارهای انسانی میشود؟ آلن وینفیلد استاد روباتیک در مرکز مطالعات روباتیک بریستول و کارشناس در زمینه قوانین و استانداردهای کاری روباتها معتقد است روباتها تاثیر مثبتی روی اقتصاد خواهند داشت و باعث رشد اقتصادی و افزایش رفاه و ثروت میشوند. وی که سمت استادی در دانشگاه یورک انگلستان را نیز بر عهده دارد و در مرکز مطالعاتی روباتیک سوئیس هم مشغول به کار است در مصاحبهای با نشریه روبوهاب نقش روباتها را در اقتصاد آینده بررسی و دنیای آینده بدون حضور روباتها را غیرممکن قلمداد کرده است. وی در مورد نقش روباتها در جامعه آینده و نظام مهندسی دنیای آینده صحبت کرد و روباتها را عضوی مهم در جامعه آتی معرفی کرد. او بر این باور است که روباتها کار انسانها را تصاحب نمیکنند بلکه با انسانها برای انجام بهتر کارها همکاری میکنند. استفاده از روباتها در فعالیتهای اقتصادی و صنعتی باعث افزایش بهرهوری نیروی کار و افزایش سطح درآمد و ثروت در کشور میشود که ارتقای سطح رفاه را به همراه دارد. متن کامل مصاحبه وی را در اینجا میبینید.
مهمترین دغدغه مردم در دنیای امروز کار است که روباتها بخش زیادی از این مشاغل را از انسانها خواهند گرفت. گفته میشود با روباتی شدن اقتصاد، بالغ بر ۵۰ درصد نیروی کار در دنیا بیکار میشود. در این شرایط وضعیت اقتصاد دنیا مانند وضعیتی میشود که بحرانی طبیعی ایجاد شده باشد و این بحران تمامی زیرساختهای اقتصاد را هدف قرار داده باشد. نظر شما در این زمینه چیست؟
مطالعاتی که اخیراً انجام شده است نشان میدهد نیمی از فرصتهای شغلی که هماکنون در بازار وجود دارد به دلیل وارد شدن روباتها از بین خواهد رفت ولی این به معنای بیشتر شدن نرخ بیکاری نیست. در واقع این فرصتها به روباتها واگذار میشود و فرصتهای شغلی تازهای بر مبنای نیاز بازار کار آینده ایجاد میشود. در سالهای آتی رشتههای دانشگاهی تازهای ایجاد میشود تا مردم با نیازهای آتی بازار کار آشنا شوند. دورههای آموزشی لازم هم در این زمینه ایجاد میشود ولی افرادی از شغلیابی بازمیمانند که در فرآیند این تغییر تکنولوژی در دنیا همراه نشوند و مهارتهای لازم برای کار در فضای تازه را یاد نگیرند. ما باید بدانیم که در عصر تکنولوژی دیگر نمیتوانیم با اتکا به مهارتهایی که سالهای قبل آموختیم امرارمعاش کنیم بلکه باید همیشه در حال آموختن باشیم و با اطلاعات روز دنیا همراه شویم. این مسالهای است که در سالهای آینده بیش از پیش اهمیت دارد زیرا دنیا در حال تجربه یک گذار اقتصادی و تکنولوژیک بسیار عمیق و مهم است.
بنابراین در جریان توسعه صنعت روباتیک و پیشرفتهای تکنولوژیک در سالهای آتی، نیمی از مردم از مشاغلی که هماکنون در آن کار میکنند خارج میشوند و وارد مشاغلی میشوند که در حال حاضر نمیتوان تعریف دقیقی از آنها ارائه داد. مساله این است که تکنولوژی روز دنیا با سرعت زیادی در حال پیشرفت است و در بعضی موارد شاهد این مساله هستیم که اقتصاد از این پیشرفتهای تکنولوژیک بازمیماند ولی انسانهای موفق افرادی هستند که از رشد بازنمیمانند و همیشه خود را بهروز نگه میدارند. در جریان رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ میلادی نرخ بیکاری در کشورهای صنعتی به ۱۰ درصد رسیده بود و این نرخ بیکاری بحرانی بزرگ برای اقتصاد ایجاد کرده بود. بدون شک تصور بیکاری بالغ بر ۵۰ درصد برای دنیا تصوری نادرست است زیرا در چنین شرایطی هیچ یک از فعالیتهای اقتصادی و صنعتی به دلیل کمبود تقاضا توان کار نخواهند داشت. کمبود تقاضا انگیزه تولید را هم از بین میبرد و پیشرفت صنعتی نمیتواند مزیتی برای اقتصاد باشد.