صنعت بتن نقش مهمی در ساختوسازها ایفا میکند و یکی از عوامل تعیینکننده در سازههای بتنی در جهان بهشمار میرود. میزان تولید بتن ۸/۳۳ بیلیون مترمکعب در سال تخمین زده شده است.
بیشترین استفاده از بتن در ساخت بناهای مسکونی و اداری، پیادهروها، راهها و جادهها و نیز انواع مختلف ساختمانهای فنی عملکردی از قبیل کارخانهها، پارکینگها، متروها، فرودگاهها، پلها، سدها، سیلوها، سازههای دریایی و… مقبولیتی همگانی پیدا کرده است.
بتن بسته به قالب مورد استفاده در تولید آن، میتواند صاف و ساده یا دارای طرحهای دقیق و پیچیده باشد، میتواند همچون شیشه صاف باشد یا همچون صخره زمخت و ناصاف باشد. در حقیقیت بتن با توجه به ویژگیهای خاص سطح آن، یک فرآورده واحد نیست، بلکه طیف گستردهای از مصالح را دربر میگیرد که از نظر بافت، رنگ و بیان معمارانه از قابلیتهای بیشماری برخوردار است که گاه در بناهای مذهبی شکلی دیگری به خود میگیرد و در سطح شهر و برای عبور بارانهای فصلی میتواند به نوع دیگر مورد استفاده قرار گیرد. بتنهای الیافی، متخلخل و ضدآب جزو انواع از بتن بهشمار میروند که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
بتنهای الیافی زینتبخش مکانهای مذهبی
بتنهای الیافی بتنهایی هستند که از سیمان، سیلیس، الیاف شیشه به همراه افزودنیهای جدید بتن به دو روش پاششی و پریمیکس تولید میشود. این نوع بتن، بتنی است که رنگپذیری دارد و بیشتر در مکانهای مذهبی کاربرد دارد. شاهد تاریخی این فناوری، کاربرد کاهگل در بنای ساختمان است. در حقیقت بتن الیافی نوع پیشرفته این فناوری است که الیاف طبیعی و مصنوعی جدید، جانشین کاه و سیمان جانشین گل بهکار رفته در ترکیب کاهگل شدهاند.
درباره بتنهای الیافی رکسانا زارعیان، طراح بتن الیافی در گفتوگو با صمت اظهار کرد: بتن الیافی بتن مسلحی است که بهوسیله الیاف شیشهای، سیلیس و یک سری مواد الیافی جدید دیگر ساخته شده است. به همین دلیل چون این بتن مسلح است نسبت به بتنهای دیگر خواص بهتری دارد و سبب میشود خواص بتن بهبود پیدا کند، از جمله مقاومت خمشی و فشاری آن بسیار بهبود پیدا میکند و نسبت به ترکخوردگی و ضربه مقاومت بیشتری مییابد. زارعیان در ادامه عنوان کرد: این بتن الیافی همچنین در برابر صوت و حرارت عایق بهشمار میرود. البته مزیت دیگر این طرحهای الیافی این است که هر طرحی با آن قابل اجرا است، یعنی دست طراحان برای طراحی بسیار باز است، به عبارت دیگر از نظر ابعاد محدودیتی ندارد و با هر ابعادی میتوان آن را با بتنهای الیافی طراحی کرد.
وی با اشاره به سایر هزینههای مادی بتنهای الیافی عنوان کرد: بتن الیافی زمانی که بهعنوان نمای خارج مورد استفاده قرار میگیرد، هزینههای داربست آن حذف میشود. همچنین هزینههای دیواری پوششی و هزینه نقشهکشی حذف میشود و سبب کاهش نرخ تمامشده و صرفهجویی اقتصادی میشود. در ضمن خاصیت ضدآبی آن حدود ۳دهم درصد است. همچنین نصب آن بسیار ساده است. پشت آنها چسب بتن میخورد و خود طرح را نیز میتوان پیچ و مهره کرد.
این طراح بتنهای الیافی عنوان کرد: این بتنها بیشتر در مکانهای مذهبی کاربرد دارند.
زارعیان در پاسخ به این پرسش که وضعیت بازار چگونه است، گفت: در بازار ایران هنوز بتنهای الیافی ناشناخته است. در تهران برخی از مناطق شهرداری مورد استفاده قرار میگیرد. البته شرکتهای تولیدی بتن الیافی در ایران محدود هستند و ۳ شرکت در این زمینه مشغول به تولید هستند. در کل مهندسان ما دانش روزآمد چندانی نسبت به بتن الیافی کشور ندارند. از اینرو مصرف این بتنها چندان جا نیفتاده است، در حالیکه این ماده نسبت به مواد مشابه هم بهصرفهتر است و هم اینکه نصب سادهتری دارد و هم طرحهای متنوعی دارد و مقاومت خمشی و فشاری بالایی دارد.