خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
در نیمه دوم ۱۳۳۳ که دو شرکت عامل شروع به کار کردند امور کارکنان اعم از آموزش، بهداشت، مسکن و رفاه زیر نظر شرکت ملی نفت و البته هماهنگ با مدیران کنسرسیوم توسعه یافت. توسعه دوره ۱۳۳۳ تا ۱۳۵۷ در مقایسه با دوره‌ای زجرآور و پرتبعیض ۵۰۰ساله حاکمیت مطلق انگلیسی‌ها (از ۱۲۸۰ تا ۱۳۳۰) به کلی متمایز و متفاوت بود.
در این بررسی، توصیفی به نسبت واقع‌گرایانه از این توسعه ارائه شده است. گسترش مدارس، بیمارستان‌ها، خیابان‌کشی، احداث شهرک‌های مسکونی، تاسیس ورزشگاه‌ها و باشگاه‌های ورزشی نمونه‌هایی از این دست فعالیت‌ها هستند. برخی تحلیل می‌کنند که رژیم بعد از کودتا برای خواباندن نارضایتی‌ها و نمایش اقتدار، به چنین توسعه‌ای دست زد و این امر به کلی اجتناب‌ناپذیر بود. برخی دیگر دلایل چنین توسعه‌ای را ورود و حضور فرهنگ امریکایی می‌دانند که به نیروی کار و ایجاد انگیزش‌های انسانی-کاری اعتقاد داشتند. اما نباید از فعالیت مدیران ایرانی شرکت ملی نفت غافل شد. آنان با گرایش‌های صنفی-ملی به توسعه امور رفاهی-آموزشی شتاب بخشیدند؛ اگرچه سخن گروه نخست به واقعیت نزدیک‌تر است که حاکمیت برای فرو خواباندن اعتراض‌ها، بخشی از بودجه نفت را برای چنین اموری هزینه کرد.
استخدام به سختی
در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ استخدام در شرکت ملی نفت به سختی انجام می‌شد. اقشار و دیگر طبقات و حتی کارکنان وزارتخانه‌های دیگر رفتار دولت را تبعیض‌آمیز ارزیابی می‌کردند، زیرا به نظر آنان، رفاه و درآمد در شرکت ملی نفت، بیش از دیگر اداره‌های دولتی بود. از اقدامات مهم و قابل توجه سال ۱۳۳۴، طرح تجدید سازمان آموزشگاه فنی نفت آبادان بود. برنامه جدید شامل دو سال تعلیمات مقدماتی و ۴ سال دوره مهندسی همراه با ۸ماه کارورزی است. پایان سال ۱۳۳۵، شمار کل کارمندان و کارگران شرکت‌های عامل نفت ایران افزون‌بر ۴۵هزار و ۹۲۴ نفر می‌شود که در مراکز مختلف به شرح زیر مشغول به کارند: کارکنان پیمانکاران که بیش از ۶هزار نفر می‌شوند، جزو این ارقام نیستند. برای اینکه از نظر مالی به خانواده‌های کارکنان فشار وارد نشود، مطالعات لازم درباره حقوق و دستمزد انجام و به موقع اجرا می‌شود. برای جلوگیری از بالا رفتن هزینه زندگی در طرحی، برخی احتیاج‌های خانواده‌ها تدارک دیده می‌شود و به نرخی کمتر از قیمت تمام شده در فروشگاه‌های شرکت در دسترس کارمندان و کارگران قرار می‌گیرد و خانواده‌ها از آن بهره‌مند می‌شوند.