بهطور کلی در هر هکتار مزرعه شالیزاری کشت توأم برنج و ماهی میتوان ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ قطعه از بچه ماهیان فوق را رهاسازی کرد. رهاسازی بچه ماهیان در داخل حوضچه صورت میگیرد و قبل از رهاسازی باید در قسمت جلوئی حوضچه اقدام به ایجاد دیواره و مرز موقت کرد تا گل و لای و پسآب موجود در شالیزار حاصل از فعالیتهای شالیکاری وارد حوضچه نشود و با همسطح کردن تدریجی آب حوضچه با آب شالیزار، امکان رفتن بچه ماهیان به شالیزار مهیا خواهد شد.
به منظور رشد بهتر ماهیها و در دسترس قرار دادن غذای بیشتر جهت تغذیه ماهیها میتوان از غذای دستی استفاده کرد. به این منظور جهت غذای دستی ماهی کپور میتوان از اقلام غذائی متفاوتی مانند کنستانتره، گندم، جو، آرد گندم، آرد جو، سبوس برنج، سبوس گندم و غیره استفاده کرد البته جهت اینکار حتماً باید اقلام غذائی یاد شده را در تشتک قرار داد و همچنین جهت تغذیه ماهی آمور میتوان با استفاده از علوفههای تازه که در دسترس کشاورز قرار دارد و یا از گیاهانی نظیر شبدر و یونجه استفاده کرد.
بهمنظور بررسی وضعیت ماهیها از نظر رشد، تعیین مقدار غذائی آنها و وضعیت بهداشتی میتوان در پایان هر ماه نسبت به زیستسنجی آنها اقدام نمود.
ماهیها با حرکت در لابهلای بوتههای برنج از موادغذائی فراوانی که بهطور طبیعی وجود دارد و قبلاً نیز به آنها اشاره گردید، تغذیه میکند و با این عمل موجبات رشد بهتر گیاه را فراهم میکنند.
رشد برنج در اینگونه مزارع در مقایسه با سایر مزارع متفاوت بوده و گیاه برنج از قدرت پنجهزنی، تعداد دانه در خوشه، طول خوشه، وزن خوشه، طول بوته، وزن هزار دانه و سایر فاکتورها از کیفیت بهتری نسبت به سایر مزارع برخوردار است و باعث افزایش محصول برنج میگردد.
ارقام پرمحصول برنج مثل گونه خزر بهترین گونه برنج جهت اینگونه مزارع میباشد، زیرا مقاومت اینگونه نسبت به آب بیشتر از سایر گونهها است. ده روز قبل از برداشت برنج با کم کردن آب از ناحیه حوضچه جریان آب با ماهیها بهسوی حوضچه هدایت میشوند و با خشک شدن مزرعه میتوان نسبت به درو محصول اقدام کرد و سپس با آبگیری مجدد مزرعه کار پرورش ماهی را دنبال کرد.
صید این ماهیان در پائیز بوده و کشاورزان علاوه بر مصرف محصول تولیدی خود میتوانند مازاد آن را به بازار عرضه کنند. در این روش حتی میتوان بیش از یک تن ماهی در هکتار تولید کرد و بدینوسیله از امکانات موجود در شالیزارها استفاده بهینه کرد.
با توجه به وضعیت شالیکاران استان گیلان که اکثراً تکشغلی هستند و از درآمد ناچیزی برخوردار میباشند اجراء این پروژه در سطح گسترده میتواند کمک شایانی به وضعیت خانوارهای روستائی داشته باشد.
همزیستی برای افزایش تولید
منابع:
مهدی مؤمننیا
مهدی مؤمننیا