خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
معاونت امور اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با بهره‌گیری از فناوری‌ها و تجهیزات پیشرفته، یکی از شرکت‌های پیشران در کشف میدان‌های نفتی و گازی به شمار می‌آید که فعالیت‌های متنوعی را در این زمینه انجام داده است.
Passive seismic روش اکتشافی نوینی است که این شرکت در فعالیت‌های اکتشافی خود در زمانی که عملیات لرزه‌نگاری دوبعدی و سه‌بعدی جواب نداده، از آن به عنوان روشی جدید در منطقه دهدشت لرستان بهره گرفته است. به منظور بررسی طرح‌های اکتشافی شرکت ملی نفت ایران با بهمن سلیمانی، معاون مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران گفت‌وگویی انجام شده است که در ادامه می‌خوانید. معاون امور اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه فعالیت‌های مطالعاتی که منجربه تعیین محل چاه اکتشافی می‌شود در حیطه مسئولیت‌های معاونت امور اکتشاف است، گفت: مطالعات زمین‌شناسی، ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی تا زمانی‌که بهترین موقعیت مکانی برای حفره چاه اکتشافی معرفی شود، در این معاونت انجام می‌شود. سلیمانی با بیان اینکه بیش از ۱۰۰ طرح در معاونت اکتشاف در دست اجراست، ادامه می‌دهد: این طرح‌ها یا درون شرکت به وسیله همکاران و یا با برون‌سپاری (پیمانکار) اجرا می‌شود. معاون امور اکتشاف شرکت ملی نفت ایران می‌گوید: بیشترین هزینه‌های شرکت مدیریت اکتشاف به دلیل هزینه‌های بالای عملیات حفاری در بخش معاونت فنی است به طوری که ۷۰ تا ۷۵درصد بودجه کل شرکت عملیات اکتشاف نفت به این بخش اختصاص دارد. سلیمانی با بیان اینکه ۲۰درصد بودجه شرکت مدیریت اکتشاف نیز به معاونت امور اکتشاف اختصاص دارد، بیشترین هزینه‌ها در این بخش را به «ژئوفیزیک» که عملیات غیرلرزه‌ای، لرزه‌نگاری دوبعدی و لرزه‌نگاری سه‌بعدی را شامل می‌شود، نسبت می‌دهد. او می‌گوید: با توجه به تعداد دکل‌های حفاری (اجاره‌ای) ۶مکان مناسب برای اکتشاف نفت در خشکی و یک مکان مناسب برای اکتشاف نفت در دریا به معاونت فنی معرفی می‌شود تا عملیات حفاری روی آنها انجام شود؛ به‌طوری که ۶ دستگاه آن در خشکی و یک دستگاه دیگر در خلیج‌فارس فعالیت کنند. «لرزه‌نگاری ذهاب» و به‌ویژه «سایزمیک» که طرحی نوین در صنعت حفاری است، از طرح‌هایی است که سلیمانی به آنها اشاره می‌کند. وی در توضیح طرح لرزه‌نگاری اکتشافی ذهاب می‌گوید: این طرح به مرکزیت سرپل ذهاب یکی از مهم‌ترین طرح‌های اکتشافی اجرا شده در استان کرمانشاه است که بخش‌هایی از استان کردستان را هم شامل می‌شود. عملیات اجرایی این پروژه که از جمله ساختارهای مرزی شرکت اکتشاف نفت به شمار می‌رود در مهر ۱۳۹۳ و در گستره‌ای به طول ۱۰۵۰ کیلومتر (بنابر قرارداد اولیه) آغاز شد اما در ادامه کار به ساختارهای دیگری رسیدیم که منجربه افزایش حجم عملیات شد. سلیمانی درباره تفاوت ژئوفیزیک اکتشافی با ژئوفیزیک توسعه‌ای – تولیدی می‌گوید: در ژئوفیزیک توسعه‌ای – تولیدی، ساختار برای تولید نفت به طور کامل شناخته شده اما در عملیات ژئوفیزیک اکتشافی ابتدا برپایه شواهد اولیه به‌دست آمده از مطالعات غیرلرزه‌ای یا زمین‌شناسی، طراحی انجام می‌شود. در طرح اکتشافی «ذهاب» نیز با این شیوه، دامنه لرزه‌نگاری دوبعدی که ۱۰۵۰ کیلومتر بود به ۱۴۰۰ کیلومتر افزایش یافت. در این پروژه که یکی از سخت‌ترین لرزه‌نگاری‌های انجام شده مدیریت اکتشاف نفت به شمار می‌آید، ایجاد شرایط امن به‌وسیله سازمان‌های مربوط برای فعالیت در این منطقه مرزی و کوهستانی بودن آن، از مهم‌ترین شاخصه‌های مهم بود. پروژه ذهاب در نیمه دوم مهر ۱۳۹۵ پایان یافت و با ۲۵درصد از مبلغ قرارداد، ۱۳۲ درصد کار به طور کامل انجام شد و عملیات اکتشافی در نوار مرزی غرب کشور (در استان کرمانشاه و بخش‌هایی از کردستان) پوشش داده شد. سلیمانی با بیان اینکه زمان اجرای این پروژه براساس حجم اولیه قرارداد با پیمانکار (۱۰۵۰ کیلومتر) آن یک‌سال‌ونیم پیش‌بینی شده بود، اظهار کرد: طرح لرزه‌نگاری اکتشافی ذهاب در مدت‌زمان بیش از دو سال پایان یافت. (این طرح به دلیل برف و سرمای منطقه و به خاطر پاکسازی کردن آن از زمین‌های احتمالی باقیمانده از دوران جنگ، ۵ ماه متوقف بود. ) وی با اشاره به اهداف این طرح خاطرنشان می‌کند: لرزه‌نگاری به عنوان نوار مغزی انسان است و تصویری از زیر زمین را برای انجام مطالعات زمین‌شناسی به ما می‌دهد؛ بر این اساس در طرح ذهاب، ۲۰ ساختار زمین‌شناسی لرزه‌نگاری شد که هم‌اکنون در مرحله بازخوانی و واقعی شدن تصاویر است. (در صورتی که در ساختارهای زمین‌شناسی وجود نفت و گاز اثبات شود، عنوان میدان نفتی یا گازی به آنها اطلاق می‌شود. ) تفسیر، مرحله پس از بازخوانی اطلاعات است که براساس آن اهداف نفتی یا گازی این ۲۰ ساختار، شناسایی و انتخاب خواهد شد تا عملیات حفاری برای استخراج نفت یا گاز روی آنها انجام شود. «سپهر» عنوان طرح لرزه‌نگاری دیگری است که معاون امور اکتشاف شرکت ملی نفت ایران به آن می‌پردازد. سلیمانی درباره این طرح نیز گفت: این طرح که در دشت آبادان (حوضه غرب کارون) اجرا شد، ساختمان‌های تولیدی و اکتشافی را پوشش می‌دهد.
