بهطور قطع تبلیغاتی با نام پروازهای لحظه آخر را دیده یا درباره آنها شنیدهاید. این پروازها به ارزانقیمت بودن معروف است.
به نقل از روزنامه صمت: بیشتر دلیل این نوع پروازها که صددرصد چارتری و بیشتر در فصل کممخاطب دیده میشود، بهدنبال فروش نرفتن صندلی چارتر پرواز است که در لحظات باقیمانده به موعد پرواز، قیمت آن سرشکن شده تا به هر شیوهای مشتری جذب شود.
البته این نوع نظام فروش در مقررات CRCN در مدیریت حملونقل هوایی بینالمللی هم رایج است اما تابع یک نظام فروش و زیر نظر انجمن بینالمللی حملونقل هوایی انجام میشود و مقررات حاکم بر حقوق مسافر را درنظر میگیرد و همواره نرخهای ویژه در طبقهبندی تعریف شده، از طرف واحد مدیریت درآمد شرکت هواپیمایی اعلام میشود که بهطور معمول با توجه به برنامهریزی از پیش تعیین شده و با رویکرد مطالعاتی و پیشبینی بازار انجام میشود.
اما در ایران داستان برعکس است و مدلی به اصطلاح «مندرآوردی» در نظام چارتری کشور ایجاد شده که در اساس از ضعف شرکتهای هواپیمایی و مجموع حملونقل هوایی کشور، در ۲۰ سال گذشته شکل گرفته و کارتلهای قدرت، کنترل عرضه را ایجاد کرده است و خود، عامل هیاهوی پروازهای برنامهای اما چارتری است و مولد فسادی که گاه بهطور عمدی برای پاسخ به نیاز بازار، کنترل و نظاممند نمیشود و فرصتی برای سودجویان ایجاد کرده است به شکلی که حتی فروشگاه فروش چیپس و پفک در پایانه فرودگاه هم باند فروش بلیت را مدیریت میکند و در پوشش یک کسب و کار خدماتی، عملیات فروش بلیت را به انجام میرسانند و بازار سیاه درست میکنند.
در پروازهای چارتری با قیمت ارزان، در واقع چارترکننده اصلی متضرر نمیشود و عوامل فروش صندلی چارتر هستند که بهطور موقت ضرر میکنند تا در تعادل بعدی با پیشخرید صندلی چارتر از چارترکننده بالادست، جبران زیان (البته از جیب مردم) کنند. برای تفسیر موضوع، بهتر است روند چارتری را در دستورالعمل پروازهای چارتری بررسی کنیم. چارترکنندگان در یک برنامه از پیش تعیینشده، درخواست چارتر هواپیما را به شرکت حملکننده ارائه میدهند.