خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
دو نارسایی دیگر تسهیلات پرداختی از سوی بانک عامل بخش مسکن طی سال جاری، به طور مستقیم متوجه بازار ساخت و سازهای ارزان‌قیمت است که تحت تاثیر کمبود توان وام‌دهی ناشی از ناچیز بودن سرمایه بانک در مقایسه با تقاضای وام، بروز کرده است. در حال حاضر، مسیر پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت برای نوسازی بافت فرسوده و همچنین تسهیلات ساخت و عرضه مسکن اجتماعی –واحدهای مسکونی مخصوص حداکثر سه دهک اول جامعه- با چالش منابع و سود بانکی مواجه است. مجموع ۶ نارسایی تسهیلاتی در بخش مسکن طی امسال، سبب شده سهم بخش مسکن از کل تسهیلات شبکه بانکی پرداخت شده طی ۹ ماه اول، به ۸ درصد نزول کند که پایین‌ترین سهم از سال ۸۶ تا کنون برآورد می‌شود. در ۹ ماه اول امسال از ۳۸۲ هزار میلیارد تومان انواع تسهیلات پرداختی از سوی بانک‌ها به بخش‌های مختلف، ۳۴ هزار میلیارد تومان نصیب بخش مسکن شد.
سهم مسکن از کل تسهیلات بانکی در سال‌های ۸۶ تا ۹۱ به‌طور متوسط حدود ۲۰ درصد بود اما در سال ۹۳ به زیر ۱۲ درصد و در سال ۹۴ به حدود ۱۰ درصد کاهش یافت. در حال حاضر، سهم مسکن از تسهیلات در شرایطی ۲ واحد درصد کاهش یافته که ابعاد بازار ملک به لحاظ حجم معاملات خرید، دست کم ۹ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. در این میان، سهم بانک عامل بخش مسکن در پرداخت تسهیلات که قرار بود در سال جاری حداقل به نصف کل تسهیلات پرداختی به این بخش افزایش یابد، در سطح کمتر از ۵۰ درصد قرار دارد. وضع موجود سهم بخش مسکن از تسهیلات بانکی مشخص می‌کند: شرایط پرداخت و نوع تسهیلات مسکن، با مختصات اقتصادی حجم قابل توجهی از متقاضیان وام –چه سازنده و چه خریدار- سازگار نیست که این نارسایی در صورتی که هدف مصوب دولت برای افزایش ۲/ ۴ برابری سرمایه بانک عامل این تسهیلات، محقق می‌شد می‌توانست با اصلاحات در وام مسکن، به حداقل برسد و زمینه رشد غیرتورمی بازار ملک فراهم شود.
هم‌اکنون مطابق آخرین سطح قیمت اوراق وام خرید مسکن، ۱۵ درصد ارزش تسهیلات باید صرف خرید امتیاز تسهیلات بدون سپرده شود. در این شرایط، تعداد افرادی که سالانه از تسهیلات اوراق استفاده می‌کنند حدود ۱۰۰ هزار نفر است که این میزان پوشش تقاضا معادل یک ششم کل خریداران مسکن در سال برآورد می‌شود. در صورتی که بانک عامل اوراق مسکن از طریق تجهیز منابع ناشی از افزایش سرمایه بانک، بتواند بخشی از این نوع تسهیلات را بدون لحاظ شرط خرید اوراق به متقاضیان ارائه کند، با کاهش قیمت خرید امتیاز، تقاضای موثر برای دریافت تسهیلات افزایش پیدا می‌کند و باعث رشد حجم معاملات خرید ملک می‌شود.
در صندوق پس‌انداز مسکن «یکم» نیز چالش متقاضیان مصرفی به ناتوانی آنها در تامین مبلغ سپرده برمی‌گردد. طبق آخرین آمار اعلامی از وضعیت دخل و خرج این صندوق، در فاصله خرداد سال گذشته که صندوق «یکم» شروع به کار کرد تا پایان دی ماه سال جاری، ۱۲۹ هزار نفر در این صندوق افتتاح حساب کرده‌اند اما متوسط مبلغی که این حجم ثبت‌نام‌کننده، در صندوق پس‌انداز کرده‌اند، حدود ۲۱ میلیون تومان به ازای هر سپرده‌گذار است در حالی که، مطابق الگوی پس‌انداز در این صندوق، برای پرداخت متوسط مبلغ تسهیلات «یکم» در شهرهای کشور –میانگین وام ۶۰ میلیونی- باید ۳۰ میلیون تومان به مدت یک سال، سپرده‌گذاری انجام شود. این الگو به‌صورت پرداخت یک برابر مبلغ سپرده در هر ۶ ماه است.
