او افزود: زیرا هر بانکی باید در هر سال با توجه به شرایط اقتصادی و عملکرد، سرمایه خود را افزایش دهد تا توان مقابله با چالشها و مشکلات را داشته باشد. این در حالی است که در سالهای گذشته به دلیل اینکه نرخهای تورم بالاتر از حد انتظار و معمول جامعه بوده، اکثر بانکها نتوانستهاند، این موضوع در بانکهای دولتی بیشتر مشاهده میشود و با کمبود سرمایه مواجه هستند، که البته دولت در نظر دارد که با سیاستهای خود، سرمایه این بانکها را افزایش دهد، تا میزان کفایت سرمایه کمتر از حداقل هشتدرصدی که مقررات بانکی در نظر گرفته، نباشد. اما اگر میزان کفایت سرمایه زیر این حد مقرر باشد، ریسک بالایی در بانکها وجود خواهد داشت.
این کارشناس ارشد بانکی گفت: البته باید تاکید کرد که اکثر بانکها دارای کفایت سرمایه لازم هستند و در عملیات بانکی نیز سودآوری دارند. زیرا بانکها در حقیقت دو روش برای کسب درآمد پیش رو دارند، یا از محل کسب سپرده و اعطای تسهیلات است و روش دیگر، استفاده از درآمدهای غیربهرهای است که در اصطلاح به آن کارمزد میگویند.
او افزود: در سالهای گذشته بانک مرکزی، برای جلوگیری از افزایش نرخ تورم، به بانکها اجازه نداده که هزینههای کارمزدی خود را افزایش دهد. این در حالی است که در کشورهای دیگر، حدود ۵۰ درصد از درآمد بانکها، از محل کارمزد است. این رقم در کشور ما در حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد است. بنابراین بانکها درآمد کافی نیز از طریق فعالیتهای غیربهرهای ندارند. این مورد نیز باعث شد که بانکها در حال حاضر سوددهی نداشته باشند.
مجتهد در ادامه بیان کرد: در مجموع بانکها در شرایطی قرار دارند که یا نباید اقدام به تسهیلاتدهی کنند که با توجه به شرایط رکودی حال حاضر این امکان وجود ندارد و این کار به ضرر اقتصاد کشور است یا باید فاصله میان نرخ سود تسهیلات و سپرده نیز منطقی شود. با توجه به فشاری که روی بانکها وجود دارد، تسهیلاتدهی صورت میگیرد اما در نرخهای پایین این تسهیلات سودآوری نخواهد داشت. بانکهای غیردولتی، نیز با توجه به ادغامهایی که با موسسات اعتباری صورت گرفته و این موسسات دارای مشکلات قابل توجهی در شاخصهای سلامت بانکی هستند، بخش قابل توجهی از ریسکها را به بانکهای غیردولتی وارد کردند.
او در پاسخ به این سوال که از نظر شما وضعیت کنونی بانکها باعث شده است که بر نوع تسهیلاتدهی اثر گذارد؟ گفت: شرایط اقتصادی بانکها در حال حاضر در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و اگر عملکرد بانکها در سال گذشته را نگاه کنیم، یا بانکها در عملیات بانکی خود زیانده بودند یا نرخ سودی که داشتند از عملیات غیربانکی نشات گرفته است.