کارآفرین اجتماعی انتظار منفعت مالی ندارد و کار خود را بر اساس آن سازماندهی نمیکند، همانطور که سازمانهای بشردوستانه و دولتی بر این اساس فعالیت نمیکنند. این شاید تعریف قابل لمسی از کارآفرین اجتماعی باشد.
هدف کارآفرین اجتماعی ایجاد ارزش در مقیاس بزرگتر است و تلاش میکند تغییرات سودآوری را برای بخش عمدهای از جامعه یا کل جامعه ایجاد کند. برخلاف آن ارزش در کارآفرینی از نوع غیراجتماعی آن بر این فرض است که بازار توان بازپرداخت این نوآوری را دارد، یا عده زیادی حاضر به سرمایهگذاری در آن هستند، اما کارآفرین اجتماعی هدف را سطحی از جامعه یا بخشی از جمعیت که از نظر مالی یا سیاسی مورد غفلت قرار گرفته و شرایط بسیار نامساعدی دارند میداند تا بتواند نیازهای آنها را در سطح مناسبی برآورده کند. این به آن معنا نیست که کارآفرین اجتماعی از سودآوری گریزان است، بلکه اقدامات کارآفرینانه را در بخش اجتماعی میداند که به سمت ایجاد درآمد سوق پیدا کند و این اقدامات میتوانند در زمان شکلگیری بهشکل غیرانتفاعی یا انتفاعی تعریف شوند. آنچه کارآفرین اجتماعی را متمایز میکند تقدم منافع اجتماعی است. به گزارش صمت، کارشناسان معتقدند کارآفرینان اجتماعی دارای مولفههایی هستند که به ترتیب آورده میشوند. اول آنکه شناسایی یک تعادل پایدار اما ناعادلانه که موجب محرومیت و به حاشیه رانده شدن و یا رنج بخشی از انسانها شده که در کمبود امکانات مالی یا سیاسی هستند و در نتیجه آن نمیتوانند نیازهای خود را در سطح مناسب پاسخ دهند. دوم آنکه شناسایی یک فرصت، که در این تعادل ناعادلانه ارزش اجتماعی را گسترش دهد و موجب الهام، خلاقیت، عملکرد مستقیم، شجاعت و بردباری شود که از طریق آن شرایط پایدار اما ناعادلانه موجود به چالش کشیده شود. سوم آنکه ایجاد تعادلی که موجب از بین رفتن نقصهای بالقوه یا کمبودهایی شود که گروه ویژهای از آن رنج میبرند و با ایجاد یک نظام طبیعی پایدار و باثبات جدید و اطمینانبخش موجب به وجود آمدن آیندهای بهتر برای گروه هدف و حتی کل جامعه میشود.
تاثیرگذاری اجتماعی
ازجمله عاملهای ثبات در نهادهای مدنی انگیزهمندی، خودجوشی و دغدغه دار بودن تیم تشکیلدهنده و در ادامه اعضای آن نهاد است. در این حالت است که عزم تحقق آرمانهای آن نهاد، درونی خواهد شد و آسیبپذیری را، حتی در شرایط سخت و دشوار اجتماعی به حداقل میرساند. این عامل در جامعه زنان که نیاز بیشتر به تقویت خودباوری و خودانگیختگیهای اجتماعی دارند بسیار حائز اهمیت است. فیروزه صابر، مدیرعامل بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان با اشاره به اینکه پویایی و توفیق هر نهاد به میزان توسعه فردی اعضا و توسعه سازمانی وابسته است، به صمت گفت: توسعه حرفهای برای نهاد هویتساز است و برای هم فرد و هم سازمان بالندگی میآورد. هر نهاد در مسیر بقای خود معدلی را در جامعه به ثبت میرساند و البته در مراحل مختلف فرآیند توسعه این معدل دستخوش تغییر نیز خواهد شد. نزدیک شدن هر عضو به این معدل در درون هر نهاد و تلاش برای برتری نسبت به آن موقعیتی را برای آن نهاد فراهم خواهد کرد تا در مسیر برترین حرکت کند. این فضا کمک خواهد کرد تا مفهوم توانافزایی در عمل شکل گیرد. تمرینی برای توسعه جمعی و همگرایی زنان در جهت اهداف و نیازهای خود خواهد بود. بهطور طبیعی به میزان برخورداری از تواناییهای حرفهای و آنهم بهشکل گروهی، قدرت درک و دریافت مطالبات اجتماعی تحقق دیداری پیدا خواهد کرد. صابر در ادامه افزود: اثربخشی اهداف و عملکرد هر نهاد مدنی موقعیت تثبیتکنندهتری را برای آن نهاد در سطح جامعه فراهم خواهد کرد. چراکه نتایج و خروجی برای همگان ملموس و محسوس خواهد بود. این عامل سبب خواهد شد تا اعضای درون آن نهاد به شناخت بیشتری از نیازها و مطالبات مشترک دست یابند و بهتدریج در شکلگیری شبکههای اجتماعی نقش موثر داشته باشند. نهادهایی که در مفهومسازی نیازهای اجتماعی و ترویج و تأمین خدمات اجتماعی پیشتاز و پیشگام بودهاند. وی با اشاره به اینکه بررسی تجربههای نهادهایی که این مسیر را با وجود سختیها طی کردهاند فرصتی را پیش روی جامعه زنان قرار میدهد، اظهار کرد: زنان از این راه میتوانند توسعه حضور اجتماعی خود را در نهادهای مدنی محقق کنند.