خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
یارگیری
هنگامی که کاخ سفید از سوی جناح‌های مختلف در واشنگتن تحت فشار قرار دارد، باید منافع شرکایش در خاورمیانه را هم تامین کند. مقامات رژیم صهیونیستی، امارات متحده عربی و عربستان سعودی همگی از دولت ترامپ خواسته‌اند تعامل اقتصادی و دیپلماتیک خود را با تهران محدود کند (گرچه عربستان تاکید می‌کند که آمریکا باید به توافق هسته‌ای پایبند باشد). اوایل سال جاری میلادی، مقامات این رژیم‌ها به همراه اردن و مصر به منظور تضعیف نفوذ منطقه‌ای ایران، موضوعات افزایش به اشتراک‌گذاری اطلاعات و همکاری نظامی با ایالات‌متحده را بررسی کردند. رژیم صهیونیستی به‌دنبال جلب حمایت واشنگتن در برابر آن چیزی است که تهدید ایران و حزب‌الله در بلندی‌های جولان می‌نامد. عربستان سعودی و امارات، به‌دنبال حمایت نظامی بیشتر آمریکا از جنگ آنها علیه حوثی‌های یمن هستند. از زمان ریاست‌جمهوری ترامپ، ایالات‌متحده به‌طور چشمگیری حملات هوایی خود را علیه نیروهای القاعده در یمن افزایش داده است. اکنون به نظر می‌رسد واشنگتن آماده است در راستای تمایلات کشورهای حوزه خلیج‌فارس گام بردارد و مشارکت خود را در جنگ داخلی یمن افزایش دهد.
دیدگاه تهران
به نظر می‌رسد ایران پیش از بازبینی سیاست خارجی خود، منتظر است ببیند در ماه‌های آتی موضع آمریکا چگونه تغییر می‌کند. بسیاری از مقامات ارشد ایران معتقدند دولت ترامپ از درگیری‌های خارجی پرهزینه اجتناب خواهد کرد. این درگیری‌ها آمریکا را از پرداختن به اولویت‌های داخلی مانند امنیت سرزمینی و مبارزه با تروریسم، باز می‌دارد. البته حمله هوایی آمریکا به سوریه و استفاده از بزرگ‌ترین بمب غیراتمی در افغانستان متناقض با این دیدگاه به‌نظر می‌رسد. اما این اقدامات هزینه چندانی برای ایران نداشته است و گرچه تهران این اقدامات را محکوم کرده اما دست به تلافی نزده است. بسیاری معتقدند چشم‌انداز بهبود روابط ایران و آمریکا در دولت ترامپ تیره و تار شده است. با توجه به احتمال بدتر شدن روابط این دو کشور و فروپاشی توافق هسته‌ای در دوران ترامپ، ایران برنامه‌های احتمالی را آماده کرده است که به این کشور امکان می‌دهد غنی‌سازی هسته‌ای و برنامه‌های موشکی خود را افزایش دهد. اما تاکنون ایران همان اولویت‌های مربوط به توافق هسته‌ای را دنبال کرده و منافع منطقه‌ای تهران همان منافعی است که در سال گذشته بود: پیگیری تعهدات هسته‌ای، امن کردن مرزهای خود با عراق از طریق مهار داعش و به دست آوردن دست بالا در درگیری‌های سوریه. در شرایطی که روابط ایران و آمریکا بدتر می‌شود، ضروری است که چین، روسیه و کشورهای اروپایی خواستار غالب شدن افراد میانه‌روتر در تهران و واشنگتن شوند. مقامات اروپایی به‌طور خاص باید از روابط سیاسی و اقتصای به‌وجود آمده با ایران پس از توافق هسته‌ای، صیانت کنند. این اقدام موجب می‌شود در صورت بروز تنش‌های آتی بین ایران و آمریکا، این کشورها در زمینه تنش‌زدایی از موقعیت بهتری برخوردار باشند.
همزمان، مقامات آمریکایی باید درباره پیامدهای آشفتگی فعلی خاورمیانه واقع‌بین باشند. سیاست‌های آمریکا موثرتر خواهد بود اگر برآورد واقع‌بینانه‌ای از قدرت ایران و تهدیدی که همسایگان آن ایجاد می‌‌کنند، داشته باشد. برای مثال، زمانی که آمریکا رویکرد خود را نسبت به برنامه موشکی ایران بررسی می‌کند، باید به قابلیت‌های پیشرفته همسایگان ایران به‌ویژه رژیم صهیونیستی، پاکستان، عربستان و ترکیه توجه کند. نخستین پیشرفت در روابط ایران و آمریکا، یعنی توافق هسته‌ای، محصول دیپلماسی چندجانبه و مصالحه متقابل است. تلاش برای منزوی کردن ایران از طریق استراتژی نظامی، بیهوده خواهد بود. علاوه براین، این خطر وجود دارد که تنش‌ها افزایش یابد و قربانیان خشونت‌های ناشی از آن مردم خاورمیانه خواهند بود، خاورمیانه‌ای که هم‌اینک به‌دلیل جنگ از هم پاشیده شده است.