در گردهمایی «اهداف و فرآیندهای قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان»، سرپرست امور شرکتها و موسسات دانشبنیان معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری اعلام کرد: از ۲۱۵۳ شرکت دانشبنیان فعال در کشور ۶۰ درصد شرکتهای نوپا، ۵ درصد صنعتی و بقیه شرکتهای دانشبنیان تولیدکننده کالا و خدمات هستند.
در این مراسم که با حضور سیدمحمد صاحبکارخراسانی سرپرست امور شرکتها و موسسات دانشبنیان و معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و علی معصومی دبیر انجمن مراکز تحقیق و توسعه ایران در سالن اجتماعات معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری عصر روز دوشنبه ۳ اسفند برگزار شد آمار و چگونگی فعالیت این شرکتها مورد ارزیابی قرار گرفت. به طوری که تاکنون ۱۱۲۶۴ شرکت نام کاربری خود را برای تاسیس شرکت دانشبنیان در سامانه معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری ثبت کردهاند که به طور تقریبی از هر ۱۰ شرکتی که تشکیل پرونده دادهاند یک شرکت تایید شده است.
توسعه فناوری در دستور کار معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری
سرپرست امور شرکتها و موسسات دانشبنیان معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری با تاکید بر اینکه باید در بخش صنعت و معدن بحث تحقیق و توسعه بیشتر مورد توجه قرار گیرد، گفت: با توجه به اینکه معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری از سال ۱۳۸۶ تشکیل شده و نسبت به وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نفت قدمت کمتری دارد از این رو برگزاری اینگونه جلسات به معرفی فرآیند برنامههای مورد نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کمک خواهد کرد. سیدمحمد صاحبکارخراسانی با بیان اینکه عمده فعالیتهای معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری حول محور توسعه فناوری است، افزود: این مرکز دارای ۱۳ ستاد است که یکی از برنامههای مورد نظر این دستگاه برای توسعه فناوری اجرای قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان است. این قانون دارای ۳بخش است که شامل معرفی قانون، ساختار قانون و اجرا، روش درخواست برای استفاده از حمایتهای قانونی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان است. او با بیان اینکه قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان حدود ۳ سال است که شکل گرفته، گفت: براساس این قانون شرکتهای دانشبنیان به منظور همافزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانشمحور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی، تجاریسازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرمافزارها شکل میگیرند. صاحبکارخراسانی به ماده ۳ آییننامه اجرایی قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان اشاره کرد و افزود: براساس این ماده برای تشخیص حوزههای دانشبنیان کارگروهی متشکل از ۸ دستگاه برای تعیین دستورالعملهای این قانون تشکیل شده که سورنا ستاری، نماینده رییسجمهوری رییس این کارگروه است. سرپرست امور شرکتها و موسسات دانشبنیان معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری به فرآیند تقاضای شرکتهای دانشبنیان برای دریافت تسهیلات اشاره و عنوان کرد: ابتدا شرکتها باید تقاضای خود را در سامانه معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری ثبت کنند. برخی از شرکتها از طرف معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری به عنوان کارگزار معرفی شدهاند. این کارگزاران طبق آییننامه ارزیابی معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری تقاضای شرکتهای دانشبنیان را مورد بررسی قرار خواهند داد و این فرآیند حدود ۲ ماه زمان نیاز دارد. صاحبکارخراسانی با اشاره به اینکه شرکتهای دانشبنیان در ۳ دسته کلی برای ارزیابی توسط معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری در نظر گرفته شدهاند، تصریح کرد: این ۳ دسته عبارتند است از: شرکتهای دانشبنیان تولیدکننده کالا و خدمات دانشبنیان که به مرحله تولید رسیدهاند، شرکتهای نوپا که در ۳ سال اول عمر خود هستند و شرکتهای دانشبنیان صنعتی بزرگ؛ از اینرو شرکتهای دانشبنیان تولیدکننده کالا و خدمات باید ۵۰ درصد و شرکتهای صنعتی ۱۰ درصد از درآمدشان در سال مالی گذشته برای بهرهمندی از تسهیلات معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری برای محصولات مدنظر این معاونت باشد. علاوه بر این شرکتهای نوپا فقط با داشتن نمونه آزمایشگاهی از محصولات «های تک» میتوانند از این حمایتها بهرهمند شوند. او با اعلام اینکه درحالحاضر ۲۱۵۳ شرکت دانشبنیان فعال در کشور داریم، گفت: از این تعداد حدود ۶۰ درصد شرکتهای نوپا، ۵ درصد صنعتی و بقیه شرکتهای دانشبنیان تولیدکننده کالا و خدمات هستند. صاحبکارخراسانی با تاکید بر اینکه محصولات دانشبنیان باید ۳ شرط لازم را برای برخورداری از حمایتهای معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری داشته باشند، اظهار کرد: در درجه اول باید دارای فناوری بالا و متوسط رو به بالا باشند که برای این هدف ۴ دسته فناوری «های تک»، «مدیوم هایتک»«مدیوم لوتک» و «لوتک» در نظر گرفته شده است. دیگری نیاز به «آرانددی» هدفمند و مداوم بوده همچنین عمده ارزش افزوده ناشی از دانش فنی نوآورانه و فناورانه باشد.
سرپرست امور شرکتها و موسسات دانشبنیان معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری داشتن دانش فنی را یکی از شروط تایید شرکتهای دانشبنیان توسط معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری دانست و گفت: در صورتی که شرکتی در سطح مونتاژ و کپیبرداری از محصولات خارجی تاسیس شود جزو شرکتهای دانشبنیان تلقی نخواهد شد اما در صورتی که شرکتی خط تولید محصول خارجی را در داخل کشور راهاندازی و تغییر جدی در محصول نهایی ایجاد کند جزو شرکتهای دارای دانش فنی محسوب خواهد شد. به گفته صاحبکار خراسانی درحالحاضر ۱۱۲۶۴ مورد نام کاربری در سامانه معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری برای تاسیس شرکت دانشبنیان ثبت شده که از این تعداد ۲۱۲۶ مورد تایید نشدهاند، ۵۰۶۴ مورد پیش ثبتنام اولیه و ۱۲۲ مورد غربالگری اولیه آنها انجام شده است. به طور کلی ۲۱۵۳ مورد به تایید نهایی رسیدهاند و ۲۱۹ مورد نیز در مرحله اصلاح اطلاعات هستند. به طور تقریبی از هر ۱۰ شرکتی که تشکیل پرونده دادهاند یک شرکت تایید شده است. او با اشاره به حمایتهای قانونی از شرکتهای دانشبنیان گفت: بهطور کلی ۴ فرآیند برای حمایتهای قانونی در نظر گرفته شده که شامل معافیتهای مالیاتی، معافیتهای گمرکی، صندوق نوآوری و شکوفایی و ارائه مجوز استقرار و جواز تاسیس و پروانه بهرهبرداری است. به گفته صاحبکارخراسانی ۴۰ شرکت دانشبنیان در سال ۹۲ و ۱۳۰۰ شرکت در سال ۹۳ و حدود ۲۲۵۰ شرکت در سال ۹۴ از طرف معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری به سازمان امور مالیاتی برای دریافت معافیتهای مالیاتی معرفی شدهاند. از طرفی برای ۴ مورد فعالیتهای شرکتهای دانشبنیان معافیت گمرکی در نظر گرفته شده که شامل ماشینآلات، مهندسی معکوس، تحقیق و توسعه و تجهیزات آزمایشگاهی است. همچنین ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای صندوق نوآوری و شکوفایی در نظر گرفته شده تا از طریق این صندوق تسهیلات با بهره کم در اختیار شرکتهای دانشبنیان قرار گیرد و برای اخذ مجوز و پروانه بهرهبرداری به شرکتهای دانشبنیان اجازه داده شده تا در شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران، ۵۰ کیلومتری اصفهان و ۳۰ کیلومتری شهرهای کوچک تشکیل شوند.
تسهیلات بینالملل برای بنگاههای صنعتی و معدنی
علی معصومی، دبیر انجمن مراکز تحقیق و توسعه ایران با اشاره به سیاستهای کلی انجمن مراکز تحقیق و توسعه گفت: یکی از سیاستهای اصلی این انجمن برقراری ارتباط و تعامل با احزاب، دستگاههای دولتی و تشکلهای غیردولتی در زمینه تحقیق و توسعه، نوآوری و تحقیقات بازار است. علاوه بر این سیاستها و برنامههای اجرایی دستگاهها را به اطلاع اعضای انجمن میرساند.
وی با اشاره به اینکه بحث تحقیق و توسعه با شرکتهای دانشبنیان عجین شده، افزود: برنامههای معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری برای قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان، فرصتهای مورد نظر برای بهرهمندی بنگاههای صنعتی و معدنی از قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان، صادرات محصولات دانشبنیان برای بنگاههای صنعتی و معدنی تولیدکننده محصولات دانشبنیان با استفاده از فرصتهای ایجاد شده از موضوعات مهمی است که میتواند برای حمایت از شرکتهای دانشبنیان در نظر گرفته شود. دبیر انجمن مراکز تحقیق و توسعه ایران به نشست مشترک با نماینده سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) در ایران اشاره کرد و گفت: چندی پیش نشستی با نماینده سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) برگزار شد که اولویتها برای استفاده از امکانات و تسهیلات مورد نظر این سازمان مطرح شد. به گفته معصومی، بنگاههای صنعتی و معدنی میتوانند در حوزههای مختلف از جمله بازیافت ضایعات، مدیریت پسماند، محیطزیست، صنایع الکترونیک و موارد مشابه از تسهیلات بینالمللی استفاده کنند. این بنگاهها از طریق انجمن تحقیق و توسعه با توجه به طرحها و ایدههایی که دارند از تسهیلات بینالملل استفاده خواهند کرد.