خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
تنش‌زدایی با عربستان
تنش‌زدایی با دولت‌های عربی خلیج‌فارس و در راس آنها عربستان سعودی را یکی از اهداف سفر منطقه‌ای حسن روحانی به عمان و کویت می‌دانند که حاوی پیام غیرمستقیم ایران برای رقیب منطقه‌ای‌اش است. به‌خصوص که گفتمان سیاست خارجی دولت یازدهم از همان زمان روی کار آمدن حسن روحانی بر بهبود روابط با همسایگان به‌خصوص سعودی تنظیم شده بود. اما توافق هسته‌ای و تحولات سوریه باعث شد ریاض با درک ناصوابی که از آنچه نفوذ ایران در منطقه می‌پنداشت، به سمت تعارض و تنش بیشتر با ایران حرکت کند که سال گذشته به قطع ارتباط سیاسی و اقتصادی منجر شد. در این میان اما کشورها و بازیگران زیادی سعی داشتند تا میان این دو دولت میانجیگری کنند و آشتی را برقرار سازند که هر بار با پاسخ منفی ریاض مواجه می‌شدند. در همین ارتباط روحانی چندی پیش گفت که حداقل ۱۰ کشور که کویت هم جزو آنهاست پیشنهاد کرده‌اند میان ایران و عربستان میانجیگری کنند. وساطت و میانجیگری که نشان از اهمیت روابط صلح‌آمیز ایران و عربستان برای ثبات و امنیت منطقه دارد. در هنگامه سفر وزیر خارجه کویت به تهران برخی از رسانه‌های عربی مدعی شده بودند وزیر امور خارجه کویت در سفر به تهران می‌خواهد پیام شورای همکاری خلیج‌فارس را به ایران منتقل کند. این پیام حاوی مضامینی درباره روابط ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس براساس منشور سازمان ملل و قوانین بین‌المللی است. در این زمینه حمید ابوطالبی معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهوری نیز در مطلبی در صفحه توییتر خود نوشت: «ابتکار منطقه‌ای دکتر روحانی و پذیرش دعوت سران عمان و کویت، می‌تواند نشانه‌ای باشد بر ضرورت دوستی، اخوت اسلامی و بازگشت به روابط صمیمانه منطقه‌ای، هشداری باشد بر لزوم پایان اختلافات مذهبی، درگیری‌های فرقه‌ای، خشونت‌های تروریستی، کشتار بیگناهان، آوارگی بی‌پناهان و تنش‌های روزافزون منطقه‌ای و آغازی باشد بر حتمیت خاتمه ویرانی بلاداسلامی، تخریب اقتصاد منطقه‌ای، از بین رفتن سرمایه‌ها و نابودی رفاه کشورهای منطقه.» بنابراین باید دید این سفر روحانی که خود حاکی از آمادگی ایران برای بهبود روابط با همسایگان جنوبی خود به‌خصوص عربستان است، تا چه حد با واکنش مثبت مقامات سعودی مواجه خواهد شد. به‌خصوص که سعودی‌ها باید به این درک رسیده باشند که نتیجه میلیاردها دلار هزینه در منطقه نتوانسته منجر به برتری آنها و همچنین تضعیف ایران شود.
احیای منطقه‌گرایی
پیام دیگری که از مجرای سفر رئیس‌جمهوری ایران به دو کشور عمان و کویت به اذهان متبادر می‌شود، ضرورت‌های احیای منطقه‌گرایی و فعال‌سازی روابط با همسایگان عربی است. به‌خصوص با توجه به سیاست‌ها و راهبرد رئیس‌جمهوری آمریکا که درصدد اعمال مجدد فشار بر ایران از طریق ائتلاف با بازیگران منطقه‌ای چون اسرائیل و عربستان است، این ضرورت دوچندان است. در واقع فعال کردن خطوط منطقه‌گرایی به‌عنوان یکی از شاخه‌های چندجانبه‌گرایی در سیاست خارجی ایران از نوعی ضرورت در شرایط جدید حکایت دارد. ضرورت منطقه‌گرایی در واقع همان توجه به حلقه‌های اول پیرامونی ایران است که نیازمند بازسازی در شرایط نوین منطقه‌ای و جهانی است. به موازات بهبود روابط با اتحادیه اروپا، روابط با همسایگان عربی و در راس آنها عربستان و امارات نیز بسیار قابل اهمیت است. به‌زعم کارشناسان و تحلیلگران، در دوره جدید، ایران باید سیاست خارجی خود را بر مبنای ضرورت تنش‌زدایی در روابط با کشورهای عربی تنظیم کند. مرتفع کردن اختلافات با کشورهای عربی یک ضرورت است تا افزون بر ارتقای امنیت و ثبات منطقه‌ای، از اثرگذاری منفی تحولات منطقه‌ای بر بروندادهای مثبت اجرای برجام و خروج ایران از بن‌بست استراتژیک کاسته شود.
