۶ ابرچالش اقتصاد ایران

به نقل از  اقتصادنیوز ، او در ابتدای صحبت‌های خود تصویری از روند تولید ناخالص داخلی سرانه بدون نفت از سال ۱۳۳۸ تا پایان سال ۱۳۹۵ ارائه داد. از نگاه نیلی، تولید ناخالص داخلی در سال‌های ۱۳۵۵، ۱۳۶۷ و ۱۳۸۸ سه نقطه چرخش (تغییر مسیر) داشته است. همچنین در سال‌های «۱۳۷۳ و ۱۳۷۴» و «۱۳۹۰ و ۱۳۹۱» دو بحران با شدت اثر متفاوت در اقتصاد رخ داده است.

نیلی با بیان اینکه درآمد سرانه غیرنفتی در فاصله زمانی ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۷، ۶۰ درصد کاهش یافته و این موضوع در افت رفاه مردم اثرگذار بوده، تاکید کرد: بخشی از این کاهش به دلیل کاهش صورت کسر یعنی کم شدن حجم تولید ناخالص داخلی و بخشی به دلیل رشد مخرج، یعنی افزایش جمعیت کشور بوده است.

به گفته او از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۶، با یک رشد نسبتا ناهموار، درآمد سرانه دو برابر شده است، اما از سال ۱۳۸۶ تا کنون، درآمد سرانه ثابت باقی مانده است، به نحوی که رقم درآمد سرانه در دو سال ۱۳۸۶ و ۱۳۹۵ تقریبا برابر بوده است. نیلی پاسخ به این پرسش را مهم دانست که چرا از سال ۱۳۸۶ به بعد تمام شاخص‌های اقتصادی دچار روند نزولی شده است؟‌

چهار محرک رشد سال جاری

مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری، چهار عامل موثر در رشد اقتصادی را «ثبات اقتصاد کلان»، «فعال شدن ظرفیت‌های خالی»، «نهایی شدن برجام» و «تحولات اقتصاد جهانی» دانست. به گفته او، کاهش و کنترل تورم به ثبات اقتصادی کمک کرد و برجام، این امکان را داد که به بازارهای جهانی دست پیدا کنیم. همچنین به دلیل کند شدن حرکت اقتصاد در سال ۱۳۹۴، به رغم کاهش روند سرمایه‌گذاری، بخشی از ظرفیت‌های اقتصادی در سال ۱۳۹۵ فعال شد و صادرات محصولات غیرنفتی به دلیل تحولات اقتصاد جهانی در سال جاری رشد کرد. نیلی با اشاره به این تحولات سال ۱۳۹۵ را از سه جهت سال منحصر به فردی معرفی کرد. نخست آنکه تورم در سطح تک‌رقمی مانده است، رشد اقتصادی به بالای ۷ درصد می‌رسد و رقم اشتغال‌زایی نیز منحصر به فرد بوده است.

مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری در ادامه به عوامل اثرگذار در رشد اقتصادی سال ۱۳۹۶ اشاره کرد. از نگاه او، بخشی از مکانیزم‌های رشد ۱۳۹۵ با شدت اثر کمتر در رشد سال آینده نیز اثرگذار خواهد بود. به‌عنوان مثال ارزش افزوده نفت تداوم خواهد یافت و به رشد اقتصادی کمک خواهد کرد، اما اثر آن محدودتر (رشد ارزش افزوده‌ای معادل ۴یا ۵ درصد) خواهد شد و رشد ۶۰ تا ۷۰ درصد سال جاری تکرار نخواهد شد.