خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
حل‌وفصل پرونده هسته‌ای ایران و اقبال سرمایه‌گذاران خارجی برای حضور در بازار کشور از یکسو و برداشته شدن ممنوعیت‌های صادراتی از سوی دیگر، اقتصاد ایران را مجددا در مسیر بهبود رقابت‌پذیری صنعتی قرار داده است. با این حال به‌نظر می‌رسد صنعتگران در این شرایط کمتر به مسائلی نظیر خرید دانش فنی و تحقیق و توسعه به‌عنوان مهم‌ترین عامل رشد بلندمدت اقتصاد توجه می‌کنند. «دنیای‌اقتصاد» با انتشار گزارشی از سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو)، ۱۰ توصیه برای رقابت صنعتی را بررسی کرده است.
دوره برجام هرچند خروج بنگاه‌های اقتصادی از چالش‌های بیرونی را به همراه داشت و موجب شد تا شرایط برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور فراهم شود با این حال این دوره درخصوص موانع درونی از جمله رقابت‌پذیری چاره ساز نبوده است. عدم گرایش صنعتگران برای خرید دانش فنی، تحقیق و توسعه عمده دلیلی است که به اعتقاد فعالان اقتصادی موجب شد تا بنگاه‌ها هم اکنون طعم چالش‌های درونی را بیش از بیرونی بچشند. بی‌توجهی به این مقوله در میان صنعتگران در حالی است که فعالان اقتصادی معتقدند که پارادایم فکری حاکم در میان بنگاه‌های اقتصادی باید تغییر کند و بنگاه‌های اقتصادی باید به این سمت حرکت کنند. به گفته فعالان اقتصادی، تغییرات تکنولوژی از مهم‌ترین عوامل رشد بلندمدت اقتصادی محسوب می‌شود و بدون تکنولوژی و فناوری صنعتی شدن رخ نخواهد داد و در نهایت بدون صنعتی شدن توسعه به وجود نخواهد آمد. از این رو تغییرات ساختاری و صنعتی شدن یکی از راهبردهای اساسی در توسعه اقتصادی به شمار می‌رود. براساس گزارشی که از سوی سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) درخصوص رقابت‌پذیری منتشر شده ایران درمیان ۱۴۳ کشور از منظر رقابت‌پذیری صنعتی رتبه ۶۷ را به خود اختصاص داده است؛ براساس آمار اعلام شده ایران هرچند توانسته تا حدودی جایگاه خود را از منظر رقابت‌پذیری بهبود بخشد، اما همچنان با کشور همسایه خود ترکیه اختلاف معنا‌داری دارد. با این شرایط می‌توان گفت در شرایط کنونی حرکت به سوی صنایع با فناوری بالا مهم‌ترین عامل بهبود رتبه کشور در شاخص رقابت‌پذیری محسوب می‌شود؛ عاملی که تحقق آن به تغییر پارادایم فکری بنگاه‌های اقتصادی گره خورده است.
ارتباط تغییر تکنولوژی با تحولات صنعتی
در گزارش پژوهشی که علیرضا گرشاسبی منتشر کرده است پنج عامل اثرگذار در تحولات ساختاری بنگاه‌های صنعتی مد نظر قرار گرفته است. استفاده از تکنولوژی‌های جدید یکی از عواملی است که در این گزارش به آن اشاره شده است. براساس این گزارش جهانی شدن و تفکیک فرآیندهای تولید در سطح بین‌الملل، انتشار تکنولوژی جدید از طریق تجارت در کالاهای دارای فناوری پیچیده را تشدید کرده است. هرچند چنین واقعه‌ای به علت نبود قابلیت‌های فناوری و ظرفیت کشورها برای توسعه فناوری لزوما منجر به فرصت‌های رشد اقتصادی نشده است. در واقع جذب فناوری در سطح بنگاه‌ها و ظاهر شدن آثار آن نیازمند دخالت‌های مناسب دولت است تا بنگاه‌ها بتوانند به سرعت تکنولوژی‌های جدید را اشاعه داده و از آنها در جهت ارتقای تولت رقابتی استفاده کنند در این خصوص می‌توان به تجربه‌های کشور چین و کره جنوبی اشاره کرد.
از سوی دیگر سهم اشتغال صنایع کارخانه‌ای در کل اشتغال و اشتغال‌زایی مطلق برای صنایع در کشورهای با درآمد بالا کاهش یافته است، این در حالی است که هم‌اکنون تعداد کشورهای با درآمد بالا کاهش یافته‌است. ارزیابی‌های صورت‌گرفته بیانگر آن است که در حال حاضر کشورها در تمام سطوح درآمدی در قیاس با گذشته سهم کمتری از اشتغال‌زایی را در صنایع کارخانه‌ای به خود اختصاص داده‌اند و در سطوح درآمدی پایین‌تر به حداکثر اشتغال و ارزش‌افزوده دست پیدا کرده‌اند. از سوی دیگر کاهش اشتغال‌زایی به‌دلیل گسترده فناوری(جایگزین نیروی کار با ماشین آلات) منجر به خلق بازارهای جدیدی عمدتا در حوزه خدمات و به تبع آن اشتغال‌زایی در این حوزه شده است. این در حالی است که اقتصاد ایران با توجه به سطح درآمد سرانه این تغییرات را به میزان محدودی تجربه کرده است.
برچسببنگاههای اقتصادی توسعه اقتصادی رشد اقتصادی رقابت صنعتی سرمایهگذاری
همچنین ببینید
سبک چینی حمایت از تولید
کشور چین طی چهار دهه با رشد مستمر و بالا، به بزرگ‌ترین اقتصاد، تولیدکننده، تجارت‌کننده ...