ظهور شرکتهای بزرگ از دل ادغامها
برای اطلاع از روند ادغام و نحوه ظهور شرکتهای بزرگ در سطح ملی و بینالمللی، در این گزارش ۶کشور مورد بررسی قرار گرفته است که در ادامه به آنها اشاره میشود:
ژاپن: چشم بادامیها در حال حاضر از اعضای گروه هشت و یکی از صنعتیترین کشورهای جهان و پیشرو در زمینه تحقیق و توسعه محسوب میشوند. وزارت تجارت بینالملل و صنعت ژاپن بر این باور است که بنگاههای بزرگ مقیاس، لازمه ارتقای فنی و رقابت موثر بنگاههای ژاپنی با همتایان غربی بهشمار میروند، به همین دلیل ادغام بنگاههای پیشرو در صنایع کلیدی را مورد تشویق قرار دادهاند. در سال ۱۹۶۳ وزارت تجارت بینالملل و صنعت ژاپن «لایحه اقدامات فوقالعاده برای توسعه صنایع خاص» را برای تقویت قابلیت رقابت بینالمللی صنایع خودرو، پتروشیمی و فولاد از طریق ادغام و تعدیل و عقلایی سازی به مجلس ژاپن ارائه کرد. وزارت تجارت بینالملل و صنعت ژاپن نیز طی دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میان بنگاههای بزرگ دارای انحصار چندجانبه که صادرات و سهم از بازار بینالمللی هدف مهم آنها بود رقابت سرمایهگذاری ترتیب داد. یکی از علل رشد و توسعه اقتصادی ژاپن را یقینا باید در اتخاذ سیاستهای اقتصادی و صنعتی مناسب و هدفمند دانست.
ازجمله این سیاستها میتوان به حمایت از شکلگیری و فعالیت بنگاههای بزرگ اشاره داشت که نزدیک به یک قرن و ربع در زمره اولویتهای برنامهریزی اقتصادی این کشور بوده است. هدف از اتخاذ چنین رویکردی، افرایش صرفههای مقیاسی و ارتقای توان رقابت شرکتهای ژاپنی در بازارهای بینالمللی بوده است. ژاپن حتی در چشمانداز ساختار صنعتی سال ۲۰۴۰ خود درصدد اصلاح کاهش سودآوری ناشی از تعدد بنگاههای خود در هریک از رشته فعالیتهای صنعتی از طریق تسهیل ادغام بنگاهها برآمده است.
کرهجنوبی: کره جنوبی در حال حاضر یکی از قدرتهای بزرگ اقتصادی دنیا به شمار میرود. اقتصاد این کشور در رده دوازدهم بزرگترین اقتصادهای جهان و سومین اقتصاد در آسیا قرار دارد. مطالعه ساختارهای اقتصادی و نظامهای حقوقی این کشور میتواند نکات مفید و آموزندهای برای سایر کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران داشته باشد. یکی از علل موفقیت برنامهریزی اقتصادی در این شبهجزیره، اتخاذ رژیم ادغامی مناسب است. سیاستگذاران کرهجنوبی در دو دهه آخر قرن بیستم متناسب با شرایط و زیرساختهای اقتصاد، یکی از اولویتهای اقتصادی کره را بر مبنای حمایت از شکلگیری بنگاههای بزرگی که توان رقابت در بازارهای بینالمللی و صادرات به اقصی نقاط جهان برای کسب درآمد و ارزآوری را داشته باشند، قرار دادند. تجربه رقابت مدیریت شده کره در دهه ۷۰ و ۸۰ دربردارنده سیاستهای مشخصی در ترغیب ادغام بنگاهها وشکلگیری بنگاههای بزرگ مقیاس است. در کره جنوبی ادغام شرکتها یکی از مصادیق ترکیب میان بنگاهها بهشمار میآید که در ماده ۷ قانون تنظیم انحصارات و تجارت منصفانه مورد اشاره قرار گرفتهاند. امروزه، مقامات کره معیار محدود شدن اساسی رقابت را عمدتا با ملاکها و ضابطههایی اقتصادی میسنجند که آنها را از قوانین و مقررات کشورهای توسعه یافته نظیر ایالات متحده و اتحادیه اروپا اقتباس کردهاند.