خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
تجارت آب مجازی یکی از رویکردهایی است که در سال‌های اخیر در راستای کمک به مدیریت منابع آب مطرح شده است. بر این اساس کشورها یا مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند به تولید محصولات با محتوای آب مجازی کمتر و واردات محصولات با محتوای آب مجازی بیشتر مبادرت می‌کنند.
از سوی دیگر به دلیل اینکه تراز آب مجازی مقارن با بهبود بهره‌وری است هدفمند کردن تجارت آب مجازی یکی از خواسته‌های سیاست‌گذار را تامین خواهد کرد. با این شرایط در صورتی که از این ابزار به شکل مناسب استفاده شود نه تنها امنیت غذایی به مخاطره نخواهد افتاد بلکه به شکل مطلوب‌تر با مدیریت کارآمدتر بحران‌های آب با هزینه فرصت کمتری تامین خواهد شد. با توجه به اهمیت این مقوله مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی ۷ راهکار برای بهبود تراز تجاری آب مجازی پیشنهاد داده است. گزارش منتشر شده بیانگر آن است که حجم تجارت آب مجازی صورت گرفته سهم بسیار زیادی از کل منابع آب تجدیدپذیر ندارد، با این حال برخی از کشورها براساس آینده نگری و در راستای حفظ منابع آب خود درصد خودکفایی از آب‌های داخلی را کاهش داده و به واردات محصولات کشاورزی روی آورده‌اند. روشی که با توجه به روند آب‌های تجدیدپذیر و کاهش بیش از حد آب‌های زیرزمینی باید در کشور ما نیز اجرا شود.
تنش آبی برای نیمی از مردم جهان
امروزه کمبود آب مشکلات زیادی را برای تامین آب شرب سالم، تولید کافی محصولات کشاورزی و روند عمومی زندگی انسان‌ها به‌وجود آورده است. به‌طوری که طبق آمارهای بین‌المللی، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ میلادی، حداقل نیمی از مردم جهان با تنش آب و مشکلات ناشی از کم آبی مواجه شوند. این شرایط برای کشورهای واقع شده در نواحی خشک و نیمه‌خشک مانند ایران وخیم‌تر است. ایران نیز در مقایسه با متوسط جهانی، حدود یک سوم بارش سالانه و حدود سه برابر تبخیر دارد. همچنین توزیع بارش بسیار ناهمگون بوده و عمدتا ریزش‌ها در مناطق کوهستانی رخ می‌دهد و انطباق لازم بین دوره‌های بارندگی با دوره‌های تولید محصولات کشاورزی در دشت‌ها نیز وجود ندارد. از این رو، لازم است از طریق ابزارهای مختلف برای جلوگیری و تشدید بحران در منابع آب کشور اقدام شود. یکی از ابزارهایی که در دهه اخیر مورد توجه کشورهای جهان قرار گرفته است، تجارت آب مجازی است.
«آب» یک نهاده مهم و حیاتی در تولید محصولات کشاورزی و همچنین بسیاری از محصولات صنعتی و خدماتی است. هر واحد تولید این محصولات دربرگیرنده مصرف مقادیر معتنابهی آب بوده که از آن با عنوان آب مجازی یاد می‌شود. به عبارت دیگر، آب مجازی مقدار آبی است که یک فرآورده کشاورزی یا تولید صنعتی در مراحل مختلف زنجیره تولید از لحظه شروع تا پایان مصرف می‌کند. صفت مجازی در این تعریف به آن معنا است که بخش عمده آب مصرف‌شده طی فرآیند تولید، در محصول نهایی وجود فیزیکی ندارد و در حقیقت بخش بسیار ناچیزی از آب مصرفی در پایان به‌عنوان آب واقعی در ترکیب محصول باقی خواهد ماند.
برچسبآب مجازی امنیت غذایی تراز تجاری ترکیب صادرات محصولات کشاورزی مدیریت منابع آب
همچنین ببینید
موانع ۷ گانه ایران در تجارت با روس‌ها/ ترک‌ها چه راهی را انتخاب کردند؟
نایب رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه با بیان اینکه تراز تجاری ۲ کشور در ...