خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
با لغو تحریم‌های بین‌المللی در کمتر از دو هفته آینده مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی تحلیلی با نقد سیاست‌های دولت در تنظیم بازار، خواستار تغییر رویکرد دولت در ذخیره‌سازی کالا در دوران پساتحریم شد. در این خصوص هشت راهکار برای بهبود روند ذخیره‌سازی کالا در دوران پساتحریم از سوی این مرکز پیشنهاد شده است. بر اساس گزارشی که از سوی معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه شده نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در شرایط تحریم، به ذخایر احتیاطی و راهبردی نگاهی امنیتی وجود داشت که در شرایط پساتحریم و با توجه به موقعیت جدید کشور، اصلاح سیاست‌ها در قبال ذخیره‌سازی محصولات اساسی ضروری است؛ به‌طوری‌که لازم است میزان دخالت دولت در بازار با اصلاح قوانین موجود (خصوصا قانون خرید تضمینی) محدود شده و وظایف تصدیگری در زمینه مدیریت بازار محصولات مبتنی بر ذخایر احتیاطی به تشکل‌های غیردولتی واگذار شود. در این گزارش آمده در شرایط پساتحریم رویکرد دولت در ذخیره‌سازی محصولات باید تغییر کند.
بازوی پژوهشی مجلس نظام تنظیم بازار در زمان لغو تحریم‌ها را بررسی کرد
همچنین تنظیم بازار مبتنی بر ذخیره‌سازی که تاکنون در کشور انجام می‌شد موفقیت چندانی نداشته است که عمده دلایل آنها عبارت است از این‌که دولت مسوول تامین امنیت غذایی کشور است و بر همین اساس بیشترین دخالت دولت در بازار محصولات کشاورزی باید به محصولاتی معطوف شود که بیشترین نقش را در تامین امنیت غذایی دارند. اما محدوده دخالت دولت در بازار محصولات کشاورزی خصوصا حمایت‌های قیمتی، بسیار گسترده در نظر گرفته شده است و حتی محصولاتی که نقش بسیار ناچیزی در امنیت غذایی دارند نیز مشمول این حمایت‌ها می‌شوند. به همین دلیل دولت با حجم قابل توجهی از ذخایر روبه‌رو می‌شود که با توجه به تنوع محصولات امکان برنامه‌ریزی و ایجاد زیرساخت مناسب نگهداری و توزیع محصول وجود ندارد، بنابراین در خریدهای دولتی به‌منظور تنظیم بازار ایجاد ذخایر احتیاطی موجب ایجاد مشکلات اجتماعی و سیاسی برای دولت‌ها می‌شود. همچنین میزان دخالت دولت در بازار محصولات کشاورزی (به‌جز گندم) بسیار پایین است و با توجه به مقدار بالای محصولاتی مانند ذرت، جو و برنج در بازار، به همین دلیل مقدار ذخایر ایجاد شده نمی‌تواند تاثیر معناداری روی تعادل بخشی در بازار محصولات داشته باشد. از سوی دیگر وجود انحصار در بازار محصولات کشاورزی باعث ایجاد ساختاری قدرتمند در بازار محصولات کشاورزی (به‌جز گندم) شده است که با توجه به سهم بالای آنها، عملا کنترل بازار توسط آنها انجام می‌شود و دولت با توجه به حجم دخالت بازار در محصولات نمی‌تواند تاثیرگذار باشد. در این گزارش آمده سیاست‌گذاران بخش بازرگانی کشاورزی، تنظیم بازار را معادل خرید و ذخیره‌سازی در زمان کاهش قیمت و آزادسازی ذخایر در زمان افزایش قیمت معنی کرده‌اند درحالی‌که دخالت مستقیم دولت در بازار و ایجاد ذخایر احتیاطی آخرین گزینه در تعادل‌بخشی به بازار است و ورود مستقیم دولت به بازار به معنی قبول شکست بازار است.
