خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
نوسان‌ها و جهش نرخ ارز یکی از مسائلی است که از گذشته، به دلایل مختلف و هر چند سال یک‌بار در اقتصاد ایران اتفاق می‌افتد.
نوسان‌ها و جهش نرخ ارز یکی از مسائلی است که از گذشته، به دلایل مختلف و هر چند سال یک‌بار در اقتصاد ایران اتفاق می‌افتد. آخرین دفعه آن مربوط به ماه گذشته می‌شود که ارزش اسمی ریال در مقابل بسیاری از ارزهای خارجی به‌شدت ریزش داشت؛ ریزشی که با خود سوالات و ابهامات بسیاری برای سیاستگذاران به ویژه مجلس ایجاد کرد. بررسی‌ها حاکی از آن است که زمینه‌های بنیادی افزایش نرخ ارز در سال‌های گذشته به تدریج به وجود آمده و تحولات بازار ارز با متغیرهای بنیادین بازار ارز در ایران ناسازگار نیست. با این وجود افزایش جهانی ارزش دلار، انتخابات امریکا و افزایش فصلی تقاضای ارز تجاری و مسافرتی عدم عرضه بخشی از ارز غیرنفتی در فصل پاییز نمی‌تواند در این زمینه موثر باشد. همچنین باید ریشه‌های اصلی تحولات بازار ارز که هر چند سال یک‌بار رخ می‌دهد، دولت و بانک مرکزی مبنی بر لنگر قرار دادن نرخ اسمی ارز است. مهم‌ترین راهکارهایی که برای این دو علت ارایه می‌شود عبارت است از حفظ ثبات نرخ حقیقی ارز، افزایش شفافیت بازار ارز و کاهش تقاضای ارز کاغذی، از طریق آزاد‌سازی نرخ ارز و ایجاد نهادهایی مانند بورس ارز و اجرای پیمان‌های پولی.
پس از سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ که بازار شاهد یکی از شدید‌ترین نوسانات خود بود، بازار ارز روند نسبتا باثباتی را طی کرد و این ثبات تا پاییز سال جاری ادامه داشت. در این میان نوسانات مقطعی و گذرایی، مانند آنچه در ماه‌های آذر و دی سال گذشته روی داد هم به وقوع پیوست اما پس از گذشت آن دوران، نرخ ارز دوباره ثابت می‌شد. حال و در شرایطی که میان خرداد تا آبان ماه سال ۱۳۹۵ نرخ ارز ماهیانه پنج درصد افزایش می‌یافت، در آخرین ماه پاییز، وضعیت دیگری رقم خورد. پرسش آن است که دلایل این نوسانات چه بود و تبعات آن بر اقتصادی ایران چه خواهد بود.
همزمان با سرعت گرفتن نرخ ارز در فصل پاییز، انحراف معیار این نرخ و همچنین ضریب تغییرات آن نیز افزایش داشت، به گونه‌ای که در در ماه‌های آبان، آذر و ۱۱ روز نخست دی ماه می‌توان بازار را ملتهب دانست.
