میزگرد تخصصی «کارت اعتباری و اعتبارات خرد» با حضور مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی، یکی از صاحبنظران نظامهای پرداخت، مدیرعامل بانک اقتصاد نوین، مشاور رییس کل بانک مرکزی، رییس پژوهشکده پولی و بانکی و معاون فناوری اطلاعات بانک ملی ایران در پنجمین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت برگزار شد.
در این میزگرد که موضوع کارتهای اعتباری و دلایل اجرایینشدن این محصول در شبکه بانکی مورد بررسی قرار گرفت، علی دیواندری به این نکته اشاره کرد که کارت اعتباری یکی از خدمات کلیدی در دنیا است که منجر به توزیع تسهیلات خرد میشود. به گفته وی در زمینه کارت اعتباری مسائلی همچون تفاوتهای مدل کارت اعتباری در ایران با سایر کشورها، مباحث شرعی مربوط به کارت اعتباری، میزان کارآمدی دستورالعمل جدید، ساختار کارمزدی و… قابل بررسی است.
ضرورت تشکیل موسسههای رتبهبندی
احمد عزیزی، مشاور رییس کل بانک مرکزی در این میزگرد، کارت اعتباری را ازجمله خدماتی دانست که از بانکداری متعارف در دنیا الگوبرداری شده و در این رابطه افزود: در دنیا کارت اعتباری، جزو آخرین محصولاتی بوده که از سوی بانکها عرضه شده و از نیمه دوم قرن بیستم به شکل فراگیر مورد استفاده قرار گرفته است. او اظهار کرد: از یک طرف نظام بانکی برای تامین مالی تولیدکننده به جای مصرفکننده زیرفشار است و از سوی دیگر، فروشندگان نیز به دلیل نداشتن توان نقدی خریداران به سمت فروش نسیه رفتهاند و مجبورند برای این کار از بانکها تسهیلات دریافت کنند. از اینرو لازم است با شکل گرفتن تقاضای اجتماعی، تامین مالی مصرفکننده بهصورت متشکل، سازمانیافته و حرفهای باشد تا از رانت و فساد جلوگیری شده و اعتماد مصرفکننده جلب شود. عزیزی در ادامه صحبتهایش به فراهم کردن زیرساختها و موانعی که در این رابطه برای توسعه کارتهای اعتباری وجود دارد، اشاره کرد و گفت: جامعه بانکی ما متاسفانه از نوآوریهای بانکداری نوین دور مانده است. این مشکل نیز فقط خاص بانکهای دولتی نیست، بلکه درباره بانکهای خصوصی نیز جریان دارد. علت این مشکل هم آن است که بانکهای خصوصی کشور بهطور عمده با کمک مدیران دولتی رشد پیدا کردهاند. مشاور رییس کل بانک مرکزی، افزود: یکی از مشکلات اصلی در توسعه کارت اعتباری، ناتوانی بانکها در تعامل و گفتوگو با یکدیگر است، زیرا اگر تنها ۴ بانک کشور میتوانستند با یکدیگر تعامل صحیحی داشته باشند، بهطور قطع تاکنون موسسه رتبهبندی اعتباری تشکیل شده بود. هنوز این درک همگانی در تمامی مدیران شکل نگرفته که تشکیل موسسههای رتبهبندی به اصطلاح از نان شب نیز واجبتر است. نکته دیگری که مورد تایید عزیزی قرار گرفت تفاوت سنجش اعتبار و رتبهبندی اعتباری بود. در سنجش اعتبار فقط اطلاعات و دادههای کمی و مشخص مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما در رتبهبندی اعتباری از دادههای کمی و کیفی توام میتوان استفاده کرد. نکته مهم آن است که در طراحی کارتهای اعتباری مناسب است فقط از سنجش اعتبار استفاده شود. اگر این مطلب پذیرفته شود، برای ارزیابی وضعیت اعتباری مشتری لازم است فقط بر اطلاعات کمی و مشخص تاکید کرد که بخشی از آنها در خارج از شبکه بانکی تولید میشود.