ذخایر سطحی معادن بسیاری از کشورهای توسعه یافته و پیشرو در بخش معدن، روبه پایان است و آنها برای تامین نیاز خود به سراغ اکتشافات عمیق رفتهاند.
دستیابی به این ذخایر، نیازمند تجهیزات و فناوریهای نوین از روش ژئوفیزیک هوایی و حفاریهای در عمق است. ایران نیز در این شرایط قرار دارد و باید به سراغ ذخایر زیرزمینی و در عمق برود. در این راه شاهدیم که سازمانهای بزرگ و فعال در حوزه اکتشافات همچون سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی ایران، اقداماتی در حوزه ژئوفیزیک هوایی انجام داده و به موفقیتهایی دست یافتهاند. همچنین افزایش عمق حفاریهای اکتشافی در کشور از دیگر مسائلی است که امروزه فعالان حوزه معدن در برنامه کاری خود قرار دادهاند و توانستهاند به نتایج مثبتی هم برسند. براساس گزارشی که مس پرس چندی پیش ارائه کرده شرکت ملی صنایع مس ایران که متولی استخراج و تولید محصولات مسی در دو قسمت شمال غرب و جنوب شرق ایران است در راستای پیشبرد اهداف کلان خود توسعه بخش اکتشافات را مدنظر قرار داده و حداقل در ۳ سال گذشته تلاش چشمگیری برای توسعه این بخش انجام داده است. در ادامه، مصاحبه بابک بابایی، مدیر اکتشافات و مهندسی توسعه شرکت ملی صنایع مس ایران در زمینه اکتشافات انجام شده درشمال غرب کشور و بهویژه منطقه سونگون را میخوانید.
استراتژی شرکت ملی صنایع مس ایران در ۳ سال اخیر برای فعالیتهای اکتشافی بر چه اساسی طراحی شده است؟
استراتژی هر واحد اکتشافی در یک مجموعه تولیدی مانند شرکت ملی صنایع مس ایران برقراری شرایط لازم به منظور حفظ و صیانت از ذخایر معدنی موردنیاز آن مجموعه، تداوم و افزایش تولید با توسعه ذخایر و کشف معادن جدید است. بر این اساس در ابتدای سال ۱۳۹۳ فعالیتهای اکتشافی انجام شده در ادوار گذشته و همچنین شرایط جاری و چالشهای فراروی فعالیتهای اکتشافی بازبینی و بررسی شد که نتیجه آن تدوین و اجرای استراتژی نوین اکتشافی در شرکت ملی صنایع مس بود.
چالشهای پیش روی فعالیتهای اکتشافی شرکت مس یکی از دلایل بازبینی این فعالیتها در سال ۹۳ است. درباره این چالشها توضیح دهید؟
این چالشها به طور اساسی فقط مربوط به شرکت مس نیست بلکه تمامی شرکتهای معدنی در طول سالهای فعالیت تولیدی و برداشت از معادن با آنها روبهرو میشوند. با این حال درباره شرکت مس میتوان به کاهش احتمال اکتشاف ذخایر بزرگ مس با آثار و شواهد آن در سطح زمین، تغییرات و تحولات اساسی و سریع در فناوریها و دانش فنی اکتشاف در سطح جهان، کاهش عیار متوسط مس در معادن فعال، زیانبار بودن و انجام فعالیتهای اکتشافی بهصورت کوتاهمدت، مقطعی و منقطع، کاهش احتمال اکتشاف ذخایر با عیار متوسط و بالا و در آخر به شرایط ژئوپلیتیکی ویژه ایران مرتبط با فعالیتهای اکتشافی در منطقه اشاره کرد.
برای توسعه ذخایر و کشف معادن جدید در ۳ سال گذشته، فعالیتهای اکتشافی برپایه کدام استراتژی نوین بوده است؟
براساس این استراتژی ۵ فعالیت اصلی از سال ۹۳ در دستور کار شرکت قرار گرفت. نخست اینکه شرکت بر بکارگیری روشهای اکتشافی نوین و تجهیزات جدید تمرکز کرد زیرا با بکارگیری این روشها کاهش بسیار چشمگیری در هزینههای اکتشافی به وجود میآید. در گام بعدی راهکارهای انجام فعالیتهای اکتشافی با استفاده از دانش فنی نوین و استفاده از تجارب شرکتهای اکتشافی معتبر بینالمللی بهمنظور کسب دانش فنی تدوین و سپس بر اکتشافات مس در حوزه کانسارهای پنهان، کانسارهای اگزوتیک و اسکارن تمرکز شد. چهارمین اقدام انجام شده تنوعبخشی به مواد معدنی هدف (موردنیاز شرکت ملی صنایع مس) با استفاده از فناوریهای کارآمد و کمهزینه بینالمللی بود. پنجمین اقدام مهم در حوزه اکتشافات این بود که تلاش کرد همزمان با انجام این اقدامات برنامهریزیهای منسجم و منظمی برای خارج کردن فعالیتهای اکتشافی از انحصار بخشهای دولتی انجام دهد تا بدینوسیله در راستای حمایت از بخش خصوصی گام بردارد.