بعد از دهه ۱۹۷۰ میلادی شاهد افول قدرت هژمونیک امریکا بودهایم. به چه میزان مولفههای اقتصادی در این افول موثر بوده است؟ آیا از دهه ۱۹۷۰میلادی این امریکا بوده که تضعیف شده یا قدرتهای دیگری چون ژاپن و اتحادیه اروپا ظهور کردهاند؟
باید گفت نقش امریکا در اقتصاد جهانی به میزان پیش از دهه ۱۹۷۰میلادی نیست که یکی از دلایل کاهش نقش این کشور در اقتصاد جهانی، هزینههای جنگ جهانی دوم است. اما ایالاتمتحدهامریکا همچنان مهمترین قدرت اقتصادی جهان و قدرتمندترین کشور جهان از لحاظ نظامی است. بهطور قطع کشورهای دیگر بهویژه چین از لحاظ اقتصادی در حال ظهور هستند اما این کشورها تهدیدی برای منافع ایالات متحده به شمار نمیروند. در حال حاضر باید به این مسئله توجه کنیم که قدرتهای جدید در عرصه اقتصاد بینالمللی چگونه فعالیت خواهند کرد و رابطه آنها با قدرتهای قدیمی چگونه خواهد بود. توسعه مراکز جدید فعالیتهای اقتصادی لزوما مراکز قدیمی را تهدید نمیکند. ژاپن و اتحادیه اروپا بهطور تقریبی در تمامی مسائل اقتصادی با ایالات متحده امریکا همکاری میکنند؛ بنابراین این کشورها بهطور قطع تهدیدی برای منافع ایالات متحده امریکا به شمار نمیروند.
بریکس عنوان اتحادی میان برزیل، روسیه، چین، هند و افریقای جنوبی است. آیا این اتحادیه میتواند به یک بلوک قدرتمند اقتصادی تبدیل شود که مزایایی برای کشورهای عضو خود به همراه داشته باشد؟
پاسخ به این سوال منفی است. زیرا وجوه مشترک بسیار کمی میان کشورهای عضو این اتحادیه وجود دارد. برخی کشورها مانند چین و روسیه از لحاظ اقتصادی قدرتمند هستند، این در حالی است که کشور افریقای جنوبی بسیار فقیر است. اگر این بلوک و کشورهای عضو آن بتوانند در نهادهای اقتصادی مهم نفوذ بیشتری بهدست آورند بهطور قطع تمامی کشورهای عضو میتوانند از منافع آن استفاده کنند.
شاهد هستیم امریکا در منطقه آسیا از پیمان تجارت آزاد پاسیفیک و در منطقه اروپا از پیمان تجارت ترانس آتلانتیک حمایت میکند. چرا باوجود سازمان تجارت جهانی امریکا درصدد تقویت سازمانهای منطقهای- تجاری است؟ آیا این به معنای طی کردن روند عکس جهانی شدن نیست؟
آخرین دور مذاکرات سازمان تجارت جهانی در دوحه قطر به بنبست رسید. به همین دلیل کشورهای جهان از جمله ایالاتمتحدهامریکا راههای دیگری برای توسعه روابط تجاری نزدیکتر با بقیه جهان در پیش گرفتهاند. این گرایش بهطور قطع به معنای دور شدن از فرآیند جهانی شدن نیست بلکه تا حدی ادامهدهنده روند جهانی شدن با استفاده از استراتژیها و ابزار دیگر است.
افول قدرت اقتصادی امریکا
صفحه: 1 2