خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
ضعف فرهنگی در کشور
توجه به ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست، امروز در فهرست برنامه شرکت‌های معدنی قرار گرفته و مبنای عملکرد آنها براساس قانون تدوین شده برای معدنکاران است. البته علاوه بر حفظ ایمنی معادن، شاهدیم که برخی مواد معدنی، منجر به بروز بیماری می‌شود. از این‌رو سازمان جهانی بهداشت، برنامه کنترل و پیشگیری برخی از بیماری‌های حاصل از کار در معادن را پیگیری می‌کند.
تحلیل‌گر و تاجر مواد معدنی با بیان اینکه ایران کشوری غنی از موهبت مواد معدنی است و اکنون بنا به آمار سازمان نظام مهندسی معدن، ۷۰۸۳ معدن فعال به استخراج مواد معدنی گوناگون مشغول هستند بر رعایت موارد ایمنی، سلامت و حفظ محیط‌زیست تاکید کرد. به گفته وفا حمیدی، نبود فرهنگسازی لازم و ضمانت اجرا و هزینه‌های اجرای قانون باعث شده اجرای ضوابط زیست‌محیطی، هنگام معدنکاری سخت شود. براساس ماده ۲ آیین‌نامه حفاظت و ایمنی در معادن، تمام معادنی که دارای حداقل ۲۵نفر کارگر باشند، باید یک نفر ذی‌صلاح را به‌عنوان مسئول ایمنی و یک نفر را به‌عنوان مسئـول بهداشت حرفه‌ای تعیین کنند. همچنین در معادن با تعداد کارگران کمتر از ۲۵نفر مسئولیت ایمنی به عهده مسئول فنی است. وی ادامه داد: براساس ماده ۳ همین آیین‌نامه، مسئول فنی در صورت تشخیص خطر حتمی موظف است تا برطرف شدن خطر، عملیات معدن را در محل خطر متوقف کند. ماده ۴ و ۵ هم تصریح می‌کند در هر شیفت کاری مسئول ایمنی دست‌کم یک‌بار باید معدن را از نظر ایمنی مورد بازدید قرار دهد. همچنین در ماده ۴۸ تصریح شده که باید امکان نشست سطح زمین و احتمال خطرات را در بیرون یا درون معدن، پیش‌بینی و از بروز خطر جلوگیری کرد. مراعات نکردن این مورد باعث شد مدتی پیش دو نفر از مهندسان در استان خراسان رضوی با نشت آب و خالی شدن پای ترانشه، جان خود را از دست بدهند. مورد دیگر نیز رعایت نکردن موارد ایمنی مصرح در ماده ۶۴ درباره استفاده از بیل مکانیکی بود که منجر به بروز حادثه فوتی در استان کرمان شد. حمیدی افزود: درباره کانال‌های نظارتی، علاوه بر وزارت صنعت، معدن و تجارت ۳ نهاد وزارت کار، وزارت بهداشت و بیمه، وظیفه دقیق نظارت را برعهده دارند که گاهی بازرسی و کنترل ناکافی بوده و در بسیاری موارد تنها بر مبنای گزارش رسیده و متاسفانه پس از بروز حادثه، این نهادها به فکر نظارت می‌افتند. به گفته وی، بنا به تالیف جمعی از صاحب‌نظران در شماره ۷ سال پنجاهم نشریه علوم ایمنی، از میان حوادث کار در ایران حدود ۴درصد مربوط به بخش معدن می‌شود در حالی‌که تنها حدود ۰/۴درصد از کارگران در معدن فعالیت می‌کنند یعنی میزان حوادث معدنی ۱۰برابر میانگین حوادث کاری در بخش‌های دیگر است. براساس آمار ایمیدرو نیز از دی ۸۱ تا مهر ۸۷ یعنی ۶۹ماه بین معدنکاران ۲۲۳۵۹ حادثه رخ داده و متوسط سن کارگران آسیب دیده ۳۷ سال و سطح تحصیلات آنها پایین بوده است. در این مدت تعداد مرگ‌ومیر در حوادث معادن ۱۳۹ نفر بوده و از میان آنها ۷۲ نفر یا نزدیک به ۵۲درصد به ۲ دلیل حوادث ماشین‌آلات و سقوط، جان خود را از دست داده‌اند.
بیماری‌های معدنی
وی افزود: درباره بیماری‌های ناشی از کار معدنی هم شایع‌ترین بیماری‌ها مشکلات استخوانی-عضلانی، عوارض ریوی و کم شنوایی است. در بیماری‌های ریوی سیلیکوسیس شایع‌ترین است و با همجواری با ماده سیلیس ایجاد می‌شود. «بیوپسی» نشان داد ۱۰درصد افراد با ۵سال پیشینه در بخش سنگبری دچار سیلیکوسیس شده‌اند. این موضوع بیشتر به دلیل نظارت ناکافی ناشی از کوچک بودن واحدهای سنگبری و کارگاه‌ها و پراکندگی آنها در سطح ایران بوده است؛ هرچند به تازگی با مصوبه سازمان جهانی بهداشت، وزارت بهداشت، برنامه کنترل و پیشگیری از سیلیکوسیس را با جدیت بیشتری دنبال می‌کند. به گفته حمیدی با وجود معادن غنی، زیرساخت‌ها در ایران رشد کافی نکرده‌اند هرچند دولت به تازگی توجه بیشتری به توسعه معادن و بهبود وضعیت ایمنی و بهداشت آنها معطوف ساخته و اقدام خوب دیگر دولت، احتساب سرمایه‌گذاری معدنکاران در بخش بهداشت و ایمنی به حساب عوارض معدنی است اما برای معادن کوچک باید تشویق کننده‌های موثرتری پی‌ریزی شود. موضوع بسیار مهم، بهبود فرهنگ کار در میان کارگران و شناسایی نقاط خطر در محیط کار پیش از بروز حوادث است. همچنین نظارت‌ها باید بیشتر شود و ابزار لازم برای نظارت دقیق در اختیار عاملان قرار گیرد. همچنین مورد بسیار تاثیرگذار بر کاهش حوادث و ارتقای بهداشت، همکاری تنگاتنگ ۳ نهاد نظارتی بیمه، وزارت کار و وزارت بهداشت است.
منبع:گسترش صمت
