ازار ارز که این روزها با نوسانهای قیمتی زیادی روبهرو است، مانند همه بازارهای اقتصادی دیگر منتظر است تا سرنوشتش با اجرای برجام مشخص شود. کارشناسان اقتصادی و حرفهایهای بازار ارز معتقدند اگر برجام اجرایی شود قیمت ارز کاهش خواهد یافت و نوسانها در این بازار به حداقل خواهد رسید.
موضوعی که معاون پیشین بانک مرکزی نیز بر آن اعتقاد دارد و بر این باوراست که طولانی شدن اجرای برجام و افزایش تقاضایی که در این راستا ایجاد شده از عوامل مهم افزایش نرخ ارز در بازار است و با توجه به این موضوع با اجرای برجام قیمت ارز کاهش خواهد یافت.
یکسانسازی نرخ ارز بعد از اجرای برجام
سیدکمال سیدعلی، ضمن تشریح تحولات بازار ارز در هفتههای اخیر با انتقاد از اختلاف زیاد میان ارز مبادلاتی و ارز آزاد گفت: سوالی که درحالحاضر مطرح است این است که کدام نرخ ارز واقعی است؟ نرخ ارز بانک مرکزی واقعی است و یا ارزی که در بازار به فروش میرسد؟ اگر ۶۰درصد از ارز مورد نیاز برای صادرات از محل ارز موجود در بازار تامین میشود و اجناس هم به همان قیمت فروخته میشوند، چرا دولت باید به بخشی از واردکنندگان ارز ۳۰۰۰ تومانی و یا ۲۸۵۰ تومانی دهد؟ این نوع تخصیص ارز به واردکنندگان یک نوع رانت به حساب میآید. سیدعلی ضمن بیان این مطلب، با تاکید بر لزوم زمینهچینی برای یکسانسازی نرخ ارز گفت: دولت باید قیمت ارز دولتی را تا قبل از اجرای برجام، به ارز آزاد نزدیک کند. یکی از نگرانیهای دولت این است که چون روابط کارگزاری ندارد و نقل و انتقالات پولی در چارچوب برجام اجرایی نشده، ممکن است، با یکسانسازی نرخ ارز اختلالاتی به وجود بیاید. بنابراین یکسانسازی را به بعد از اجراییشدن برجام و یا به آغاز سال ۹۵ موکول کرده است. وی تصریح کرد: اگر قرار باشد از ابتدای سال آینده یکسانسازی نرخ ارز آغاز شود، با ارز ۳۰۰۰ تومانی که نمیتواند یکسانسازی نرخ ارز انجام دهد! باید نرخ ارز دولتی نزدیک به نرخ بازار و یا حتی برابر با نرخ بازار باشد.
کاهش نرخ ارز تا ۲۰۰ تومان از سوی برجام
معاون پیشین بانک مرکزی در ادامه صحبتهایش، درباره تاثیر اجرای برجام بر نرخ ارز نیز به نسیم گفت: اگر برجام اتفاق بیفتد ممکن است نرخ ارز بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومان کاهش یابد. درنهایت نرخ ارز ۳۴۵۰ تومان و یا ۳۴۰۰ تومان میشود. این نرخ همان نرخی است که بانک مرکزی هم برای یکسانسازی روی آن تمرکز کرده است. سیدعلی خاطرنشان کرد: ارز ۳۰۰۰ تومانی، درآمد جزئی نصیب دولت میکند، بنابراین گمانهزنی درباره تلاش دولت برای کسب سود از این مسئله رد میشود. دولت باید نرخ ارز خود را به قیمتی برساند که تقاضا را کم کند. همه کسانی که برای خرید ارز از بانک مرکزی صف بستهاند، میخواهند از این اختلاف قیمت ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومانی استفاده کنند و این مسئله تقاضا را در این بخش افزایش میدهد و درنهایت این تقاضا هم به بانک مرکزی منتقل میشود.
اختلاف قیمت ارز آزاد و مبادلهای به صلاح نیست
معاون پیشین بانک مرکزی همچنین به این موضوع اشاره کرد که وجود این اختلاف قیمت درست نیست و خیلی از کسانی که متقاضی ارز نیستند هم، برای سودآوری تقاضای خود را بر اتاق مبادلات و بانک مرکزی متمرکز میکنند و اظهار کرد: متاسفانه سیستم هم تا زمانی که بانک مرکزی نرخ ارز خود را با نرخ کنونی عرضه میکند، مجبور است به همین منوال ارز خود را به فروش برساند و درواقع رانتی را بین عدهای خاص توزیع میکند.