برنامه توسعه اشتغال دولت آغاز شد
مشکل بیکاری تنها با وام حل نمیشود
محسن ایزدخواه کارشناس بازار کار اما چالشهای بیکاری را فراتر از ارایه تسهیلات به بیکاران میداند و به «شهروند» میگوید: آیا تعهد و برنامه از پیش تعیینشده برای تخصیص منابع قبل از اینکه به مرحله اجراییشدن برسند، داریم؟ آیا پیشزمینهای در تخصیص چنین بودجهای درحافظهای تاریخی مجلس وجود دارد؟ و آیا واقعا مقوله تنها مشکل اشتغالزایی در توسعه روستایی تنها تنگناهای ارزی و ریالی است؟ این کارشناس بازار کار معتقد است؛ مادامی که به این پرسشها پاسخ درستی داده نشود، این مبالغ یک محملی برای توزیع رانت خواهد شد؛ کما اینکه در صنعتمان این اتفاق افتاده است. بعد ازمدتی چون توسعه صنعتی مشخصی نداشتیم، این ریالها و دلارها بیهوده هزینه شد و رکود و بدهی و رانت بالا آورد.
او ادامه میدهد: به نظر نمیرسد بازار مناسبی برای جذب تولیدات معهود وجود نداشته باشد. وقتی طرحی ناگهانی مطرح و تصویب میشود، ممکن است وجود نداشتن زیرساختهایش کار دست مردم بدهد.
ایزدخواه میگوید: به احتمال زیاد در اثنای این طرح ما مشاغل زودبازده فصلی خواهیم داشت که نمیتوانند پایدار باشند و بعد از ۳سال شغل ایجادشده از دست رفته و سرمایه به کار رفته تلف میشود. بیکاران بدهکار پدیدهای است، ماحصل این برخوردهای ضربتی است.
او ادامه میدهد: توسعه روستایی نیاز به استراتژی دقیق دارد. با صرف تخصیص منابع مشکل ما حل نشده و نرخ رشد اقتصادی بالا نخواهد رفت؛ تاریخ این حقیقت را بارها به روی ما آورده است اما باز هم این مسأله در برنامهریزیهایمان لحاظ نمیشود.
ایزدخواه ادامه داد: یکی از وزارتخانههای کلیدی ما وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که میتواند به اندازه وزارت اقتصاد در مسائل اقتصادی کشور تأثیرگذار باشد اما این وزارتخانه درتمام دولتهای گذشته تاکنون از نقش حساس خود برای توسعه و تحکیم بنگاههای شغلی و کارآفرینی غافل بوده و حتی این نقش درحد ارایه گزارشهای راهبردی از وضع اشتغال موجود و بنگاههای کسبوکار نبوده و بیشتر به کلیگوییها بسنده شده است.
او ادامه میدهد: تاکنون به یاد ندارم که وزارت کار گزارشی اساسی از بحران و چالش بنگاههای اقتصادی منتشر کرده باشد. تنها چیزی که ظاهر و رسانهای شد، نامهای بود که خطاب به رئیسجمهوری روحانی در مورد پتروشیمی نوشته شد که به نظر میرسد با آن هم برخورد مناسبی نشد.
رقم، رقم بزرگی است و تحول ایجاد میکند
«به نظر مبلغ مشکلگشایی میآید.» این را جمشید عدالتیان، کارشناس بازار کار به «شهروند» میگوید. او معتقد است، تخصیص ۶۵میلیون به ازای هرنفر آن هم برای ایجاد شغل در روستاها اگر واقعا تحقق پیدا کند، اتفاق اقتصادی مقبولی است.
او البته امکان جذب این سرمایه در ۶ماه را بعید دانسته و معتقد است؛ قبل از هرچیزی باید موانع ارایه تسهیلات و وامها را از سر راه روستاییها برداشته یا حداقل تسهیل کنیم. نخستین تضمینی که به نظر عدالتیان میرسد، نیروی انسانی است. او ادامه میدهد: اگر قرار است این پول به بنگاههای اقتصادی تزریق شود، بهترین تضمین این است که بنگاههای اقتصادی نیروهای جدید اضافه کنند و در واقع تسهیلات اشتغالزایی واقعا صرف اشتغالزایی شود و مراکز متعهد شوند که نیروهای جدید اضافه میکنند.