تامین مالی مهم‌ترین اتفاق سال ۹۵

مهم‌ترین چالش‌های بورس کالا در سال ۹۵ از نظر بسیاری از کارشناسان و فعالان این حوزه، بهره بردن از ابزار تامین مالی یا سلف موازی، رونق گواهی سپرده کالایی، جایگزینی سیاست تضمینی به‌جای خرید تضمینی و ساماندهی و راه‌اندازی معاملات زعفران و پسته… بود.

مصطفی محمدباقری: در رینگ محصولات صنعتی همچنان شاهد رکود در این بازار هستیم که دلیل اصلی آن کندی یا توقف اجرای طرح‌های عمرانی در سطح کشور و رکود در بازار مسکن است.
جابه‌جایی سیاست‌ها
بزرگترین مشکل این است که در شرایط رکود تورمی، نرخ کالاهای اساسی بالا بود و در برابر آن میزان مصرف، به دلیل اینکه عمده شرکت‌های مصرف‌کننده در وضعیت نابسامان تولید هستند پایین بود، به همین دلیل سیاست بورس کالا که چندین سال پس از بدو تاسیس این بورس، پیگیری موضوع عرضه و ایجاد شبکه‌های فروش و توزیع محصولات کالاهای اساسی بوده به سمت تامین مالی و فروش سلف موازی با نرخی بالاتر از نرخ سود بانکی سوق پیدا کرده است. هاشم باروتی کارشناس ارشد بازارسرمایه با بیان این مطلب به صمت گفت: این موضوع نشان می‌دهد در عمل شبکه‌های بانکی کشور در تامین مالی نتوانستند به وضعیت بورس کمک کنند و به ناچار با حمایت دولت، عمده پول‌هایی که به صورت خریدهای تضمینی (خرید و فروش گندم یا ذرت) به‌دست آمد، از ابزارهایی در بورس کالا استفاده شود که پیش از این سابقه نداشته است. گاهی براساس عرضه و تقاضا، حجم نقدینگی را به سمت تولید سوق می‌دهیم، گاهی هم ابزارهایی را به‌وجود می‌آوریم تا بدهی‌های دولت را از طریق آن پرداخت کنیم. باروتی افزود: در شرایط بحرانی امروز به نظر می‌رسد بورس کالا نتوانسته سیاست‌های مناسبی در رابطه با کمک به مصرف‌کننده‌های جزئی را درنظر بگیرد، جالب است بدانید، اگر یک شرکت کوچک تصمیم بگیرد به سمت تامین مالی از طریق بانک‌ها برود، باید مقدار زیادی وثیقه بگذارد تا از طریق تامین مالی بتواند چرخ صنعت کشور را بچرخاند. وی ادامه داد: به فرض اینکه، در سال ۹۴ حجم گردش محصولات و کالاهای اساسی در بازار و در بورس چرخش بیشتری نسبت به سال ۹۵ داشته، با نگاهی به آمارها متوجه می‌شویم بخش عمده رونق مربوط به کشاورزی است. به دلیل اینکه مکانیزم بازرگانی داخلی در بخش کشاورزی روزآمد نیست، خودبه‌خود باعث شد کالا در بخش کشاورزی نقش موثرتری ایفا کند. در این زمینه لازم است دولت هم حمایت‌های خود را از بورس کالا انجام دهد چرا که در راستای تامین مالی، دولت در رابطه با خریدهای تضمینی کالاهای کشاورزی این کار را به نحو احسن انجام داد و در عمل فشار از دوش دولت برداشته شد.این کارشناس کالایی راه‌اندازی معاملات سلف موازی بر روی قراردادهای گواهی سپرده ذرت و سایر کالاها را اتفاق اثربخش دیگری دانست که امسال در بورس کالا اتفاق افتاده است.
باروتی ادامه داد: بورس کالا در حوزه اوراق سلف و ایجاد ابزارهای تامین مالی به ویژه در حوزه کشاورزی به خوبی عمل کرد و در نتیجه کشاورزان را به طلبشان رساند.
شفافیت بورس کالا نسبت به بازارهای مشابه
وی با اشاره به نحوه سیاست‌گذاری دولت درباره برخی کالاهای عرضه شده در بورس کالا، تصریح کرد: دولت باید با استفاده از این ابزار، طراحی درستی در ارتباط با ازبین بردن رانت انجام دهد که در این راستا شاهدیم بورس کالا جلوی ایجاد رانت را گرفته است. این اقدام بورس کالا به بخشی از شفافیت در بورس کالا کمک کرده، اما این شفافیت از سطح متوسط وضعیت اقتصاد کشور خیلی بالاتر است؛ به نظر می‌رسد بورس کالا نسبت به بازارهای مشابه خود شفافیت بیشتری داشته است. وی تاکید کرد: مکانیزم بورس کالا به منظور استفاده این گروه‌ها تشکیل شده است. تا زمانی که این شرکت‌ها تمایلی برای استفاده از این ابزارها نداشته باشند بورس کالا نقش خوبی نمی‌تواند ایفا کند، وظیفه ما به عنوان کارشناس و شما به عنوان رسانه این است که تلاش کنیم همه به آن سمت حرکت کنند.