خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
کشور ما در صنعت داروسازی پیشتاز است اما برای کیفی‌سازی برخی داروها و رشد و توسعه بیشتر در این صنعت، مولفه‌هایی همچون توانمندسازی بخش خصوصی، بازنگری در قیمت دارو، تزریق منابع ارزی و ریالی و… را باید در دستور کار قرار دهد.
براساس برنامه ششم توسعه، دارو جزو ۱۲ کالای منتخب صنعتی است که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ برای آن هدف‌گذاری کرده است. به این صورت که میزان تولید در سال ۱۳۹۵، ۴۵میلیارد عدد، در سال ۱۳۹۶، ۵۰میلیارد عدد، در سال ۱۳۹۷، ۵۲میلیارد عدد، در سال ۱۳۹۸، ۵۴میلیارد عدد و برای سال ۱۳۹۹، ۵۵میلیارد عدد برآورد شده است. جلیل سعیدلو، رییس انجمن داروسازان در این زمینه به صمت گفت: در حال حاضرکارخانه‌های دارو با یک چهارم ظرفیت واقعی خود کار می‌کنند. بنابراین رسیدن به آمار تعیین شده چندان دور از دسترس نیست و ظرفیت تولید نیز در حال حاضر وجود دارد. تنها مشکل ما در کیفیت تولید است. ما در حال حاضر ۹۷درصد داروها را در داخل کشور تولید می‌کنیم و ۳درصد باقی‌مانده عدد بزرگی در حدود ۱۲میلیارد تومان را به خود اختصاص داده است. به عبارتی ما ۳درصد داروهای تک و با ارز بالا وارد می‌کنیم که عدد بزرگی است و سازمان غذا و دارو و مجموعه دارویی کشور باید هدف‌گذاری کنند تا این داروها را نیز بتوانند در داخل کشور تولید کنند؛ چراکه این دسته از داروها ارزبری زیادی دارند.
وی با بیان اینکه خودکفایی در زمینه دارو برای هیچ کشوری متصور نیست، گفت: برخی داروها تنها برای نیاز داخل کشور تولید می‌شوند و توجیه اقتصادی ندارند. البته اگر در اثر گشایش فضای اقتصادی و سیاسی کشور بتوانیم ارتباط خود را با دنیا برقرار کنیم و صادرات داشته باشیم آن موقع مشکلی نیست که بخشی از داروها را نیز وارد کنیم. به علاوه اینکه اگر بتوانیم برخی داروهای تولیدی را صادر کنیم و به یک موازنه اقتصادی برسیم مطلوب است. این ظرفیت در صنعت دارویی کشور وجود دارد. به شرط اینکه خط‌های تولید ما بروزتر شوند و شرایط و استانداردهای بهتری را با تولید محصولات مشترک با شرکت‌های بزرگ دنیا داشته باشیم. در آن صورت می‌توانیم به اهداف صادراتی دست یابیم و در نهایت به موازنه بین تولید و صادرات دست پیدا کنیم.
سعیدلو درباره زیرساخت‌های مهم برای افزایش تولید صادرات‌گرای دارو گفت: چند سالی است که تحریم‌ها مشکلات عدیده‌ای را برای کشور داشته و حق انتخاب برای صنایع دارویی در بسیاری از موارد گرفته شده است. بنابراین اگر در تامین مواد اولیه و تجهیزات و ماشین‌آلات تولید شرایط مهیا شود می‌توان امیدوار بود که داروسازی با مدیریتی صحیح به بالندگی برسد. دولت نیز باید نظارت داشته باشد و بستر رقابتی را فراهم کند.
رییس انجمن داروسازان با اشاره به قیمت دارو گفت: قیمت دارو در کشور ما به نسبت سایر کشورهای جهان پایین است و این باعث می‌شود کارخانه‌های داروی کشور با مشکل روبه‌رو شود. از این‌رو باید در قیمت دارو بازنگری شود و در قیمت‌گذاری دارو پژوهش انجام شود. اگر ما می‌خواهیم که نوآوری داشته باشیم باید به موضوع پژوهش توجه کنیم. امیدواریم بتوانیم محصولات جدیدی را به دنیا ارائه دهیم. اگر به این هدف برسیم ما یک صنعت داروسازی بالنده خواهیم داشت.
سعیدلو درباره ماشین‌آلات و تجهیزات داروسازی نیز افزود: برخی کارخانه‌های دارو نیاز به نوسازی تجهیزات دارند و برخی نیز ماشین‌آلات روزآمد دارند. نه‌تنها بروز شدن و استفاده از دانش فنی جدید تعطیل نمی‌شود و پدیده‌ای دائمی است، بلکه همیشه در صنعت و به‌ویژه صنعت داروسازی اهمیت دارد.
وی افزود: آمار بسیار خوبی از مصرف دارو در سازمان غذا و دارو موجود است. به علاوه اینکه با جایگزینی کارت‌های سلامت با دفترچه‌ها می‌توانیم آمار دقیق‌تری از مصرف داروها داشته باشیم و کمک موثری به سازمان غذا و دارو خواهد کرد. همچنین بر مبنای این مصرف می‌توان برای تولید برنامه‌ریزی کرد و روند آن را توسعه داد.
سعیدلو درباره صادرات دارو نیز گفت: دارو به‌طور سنتی به کشورهای اطراف و همسایه صادر می‌شود. داروهای تولید ایران به‌دلیل مناسب بودن قیمت‌ها متقاضی بیشتری در این کشورها دارند. با این حال این مقدار صادرات کافی نیست و باید تلاش شود که به کشورهای مختلف دنیا صادرات انجام شود. البته این هدف محتمل است؛ به شرط اینکه در شرایط تولید تغییراتی به وجود آید. به علاوه اینکه باید استانداردهای بین‌المللی را اخذ کنیم تا بتوانیم صادرات بیشتری داشته باشیم.
زیرساخت‌های افزایش تولید دارو
توسعه صنایع داروسازی کشور به سال‌های دهه ۷۰ شمسی برمی‌گردد. هر چند که در آن زمان بخش دولتی دست‌اندرکار بوده با این حال بستر رشد و توسعه در این صنعت می‌طلبد که بخش خصوصی بیش از پیش وارد میدان تولید شود. محمود نجفی عرب، مسئول سندیکای صاحبان داروهای انسانی در این زمینه به صمت گفت: رشد صنعت دارو در اجرای برنامه‌های توسعه پیشین متناسب بوده است و به‌طور قطع این رشد تداوم خواهد داشت. اما یکی از مشکلات در این زمینه، سهم اندک بخش خصوصی در این صنعت است. از این‌رو باید در سال‌های اجرای برنامه ششم توسعه این شرایط تغییر کند تا سهم بخش خصوصی در صنعت دارو توسعه پیدا کند و بخش‌های شبه‌دولتی از این صنعت خارج شوند چون مشکلات جدی برای توسعه صنعت داروسازی کشور به وجود می‌آورد.
وی افزود: بخش خصوصی در فضای رقابتی دوران پسابرجام و پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO ) ممکن است که آسیب‌پذیر شود. بنابراین توانمندسازی بخش خصوصی در سال‌های اجرای برنامه ششم باید با جدیت دنبال شود و سهم تولید در بخش‌های شبه‌دولتی کاهش پیدا کند. در حقیقت این بخش‌ها باید حوزه‌های مدیریتی خود را واگذار کنند. دولت نیز در این سال‌ها ثابت کرده که نمی‌تواند تولیدکننده خوبی باشد. هرچند دولت باید از بخش خصوصی برای تولید باکیفیت حمایت کند.
نجفی‌عرب تاکید کرد: زیرساخت مشارکت با شرکت‌های خارجی و توسعه صنعت داروسازی این است که بخش خصوصی قوی‌تری داشته باشیم چون بخش دولتی یا شبه‌دولتی تمایل چندانی برای تولید مشترک ندارند.
وی در زمینه توسعه صادرات نیز بیان کرد: در حال حاضر در بسیاری از بخش‌های دارویی کشور مازاد ظرفیت داریم. از این‌رو باید این ظرفیت را به بیرون از مرزها انتقال دهیم. دارو یکی از محصولاتی است که مزیت بالایی برای کشور دارد و از ارزش‌فزوده بالایی برخوردار است. کشور ما در این صنعت پیشرفت خوبی داشته و به فناوری‌های نوین دست یافته است. از این‌رو باید نگاه به بیرون برای توسعه صادرات تقویت شود. برای این کار بخش‌های دولتی و شبه‌دولتی چندان آمادگی و توان سرمایه‌گذاری و ریسک‌پذیری زیادی ندارند.
نجفی‌عرب درباره ماشین‌آلات تولیدی در این بخش نیز گفت: صنعت داروسازی صنعتی داینامیک است و به‌شدت در سال‌های آینده روزآمد خواهد شد. با این حال ما از صنعت داروسازی که در کشورهای جهان است اندکی فاصله پیدا کردیم و ضرورت جدی دارد که این صنعت را روزآمد کنیم تا رقابت جدی در بازارهای بین‌المللی داشته باشیم. با این حال در حوزه نرم‌افزاری بسیار پیشرفته هستیم. همچنین دانشگاه‌های زیادی در زمینه داروسازی داریم که نیروی متخصص و جوان تربیت می‌کنند. از این‌رو مشکل خاصی نداریم. هرچند بیشترین مشکل ما در زمینه سرمایه‌گذاری برای روزآمد کردن صنعت داروسازی در تامین منابع ارزی و ریالی است که دولت باید در این زمینه حمایت داشته باشد. چون نزدیک ۲میلیارد دلار باید به این صنعت ارز تزریق شود و حدود ۱۰۰۰میلیارد تومان نیز منابع ریالی لازم دارد تا بتواند این صنعت روزآمد شود.
وی تصریح کرد: صنعت داروسازی برای ما دارای مزیت است، ارزش‌افزوده نیروی کار آن بالا است و نسبت به صنایع دیگری جایگاه خوبی دارد بنابراین باید زیرساخت‌های سرمایه‌گذاری و منابع آن تامین شود.
