خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که نقش بسزایی در توسعه صادرات غیرنفتی دارد تشکل‌های صادراتی هستند تشکل‌ها یا اتحادیه‌های تجاری یا صادراتی نهادهایی هستند متشکل از اعضای مختلف که در یک حوزه تخصصی ویژه فعالیت کرده و دارای شخصیت حقوقی و مستقل‌اند.
این نهادها به صورت صنفی و غیرانتفاعی به نفع اعضای خود فعالیت می‌کنند. اتحادیه‌ها و تشکل‌ها در سطح تجارت بین‌المللی در مقام واسطه‌ای بین تولیدکنندگان و کارخانه داران از یک سو یا مصرف‌کنندگان کالا و خدمات در بازارهای داخلی و خارجی از سوی دیگر فعالیت می‌کنند. این اتحادیه‌ها و تشکل‌ها در ترویج بهترین شیوه‌های کسب توان رقابتی، کمک به شرکت‌ها در جهت افزایش توان رقابتی، تنظیم و ارائه قوانین عمومی کسب‌وکار و تجارت نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. اما متاسفانه در ایران این نوع تشکل‌ها بسیار کم وجود دارند به‌طور مثال، محصولات خشکبار ایران هیچ‌گونه اتحادیه صادرکننده‌ای ندارند و همین موضوع منجر به پیامدهایی برای صادرکنندگان و درنهایت نبود هیچ‌گونه بهبودی در میزان صادرات غیرنفتی می‌شود. متاسفانه نبود تشکل‌های همگن صادراتی باعث می‌شود صادرات موفق و پایداری نداشته باشیم و همچنین بازارهای هدف به‌طور صحیح مورد شناسایی وافع نشوند. اما اگر اتحادیه‌های صادراتی در هر صنعتی تشکیل شود در این صورت، صادرکنندگان دارای منافع مشترک بوده و بازارهای هدف را نیز به راحتی شناسایی خواهند کرد اما در غیراین صورت فعالیت به شکل انفرادی باعث می‌شود هزینه‌های زیادی همچون وقت و نیروی کار بر صادرکنندگان تحمیل شود. به عبارتی اگر تشکل‌های صادراتی تشکیل شود دیگر نیازی است به ورود تک‌تک صادرکنندگان در بازارهای صادراتی نیست و در این حالت تشکل مورد نظر با حضور در بازارهای هدف، نیازهای بازار را بررسی کرده و برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام می‌دهند همچنین با تشکیل این نوع تشکل‌ها، هزینه‌های صادراتی نیز کاهش می‌یابد. همچنین با توجه به اینکه تشکل‌ها بنا بر اساسنامه خود اجازه فعالیت اقتصادی ندارند در این صورت می‌توانند با تاسیس و برپایی شرکت‌های اقماری تعاونی کار اقتصادی خود را در زمینه صادرات دنبال کنند. متاسفانه یکی از عمده مشکلات تعاونی‌ها در کشور نبود همکاری‌های چند نفره است. در ایران ظاهرا فعالان اقتصادی بر فعالیت انفرادی بیشتر تاکید دارند تا فعالیت گروهی در این صورت است که با موانع بسیاری در صادرات غیرنفتی روبه‌رو هستند. این در حالی است که صادرکنندگان انفرادی حتی حاضر به تحمل بار هزینه بیشتر برای حضور در بازار هدف هستند اما راضی به فعالیت جمعی نیستند. از طرف دیگر، اتحادیه‌ها و تشکل‌های صادراتی می‌توانند، نقش حلقه رابط بین بنگاه‌های کوچک و متوسط و دولت برای انتقال و انعکاس نظر، طرح‌ها، ایده‌ها، موانع و مشکلات را داشته باشند. در این صورت اعضا می‌توانند حضور قوی و موثر در مراجع تصمیم گیری دولتی داشته باشند. این حلقه می‌تواند ارتباط بین اعضا با مشتریان خارجی را نیز فراهم آورد. وجود این حلقه اطلاعات زیادی را از شرایط بازار جهانی، کالاها، رقبا، قراردادها، بازاریابی و قواعد تجاری در اختیار اعضا قرار خواهد داد که این امر به تنهایی برای هر یک از اعضا سخت و دشوار خواهد بود. پیش از این در برنامه پنجم توسعه در حدود ۲۵ تا ۳۰درصد از سهم بودجه کشور به تعاونی‌ها اختصاص یافته بود اما چون تعاونی‌ها نتوانستند از این بودجه استفاده بهینه کرده و سود ببرند این میزان درصد به برنامه ششم منتقل شد. اما آن‌گونه که تجربه ثابت کرده است به علت فقدان فعالیت‌های تعاونی در کشور به علت نبود روحیه جمعی همواره فعالیت این نوع بخش اقتصادی با اما و اگرهایی همراه بوده است. در صورت راه‌اندازی تشکل‌های صادراتی قدرت چانه‌زنی در بعد داخلی افزایش یافته و راه‌های بازاریابی، گشایش اعتبار و مراودات بانکی نیز هموار می‌شود. البته برجام فرصتی برای حضور مستمر تشکل‌های صادراتی در مجامع بین‌المللی را فراهم کرده است و بهتر است هر چه زودتر این تشکل‌ها شکل گرفته و تقویت شوند البته به شرط همگن بودن آنها.
منبع: گسترش صمت