کیفیت تولیدات پایین است
با وجود الزام اپراتورهای ارتباطی به خرید تجهیزات داخلی سوال اینجا است که آیا در شرایط رقابت با تجهیزات روزآمد و ارزانقیمت خارجی، تولیدکننده داخلی شانسی برای رقابت در این عرصه دارد؟ بسیاری از فعالان این بخش نسبت به طرح حمایتی دولت یازدهم نیز چندان امیدوار نیستند چراکه سالهاست این شرکتها از تولید تجهیزات مخابراتی متناسب با فناوری روز دور بوده و به باور آنها نمیتوان یک شبه انتظار داشت تولیدکنندگان داخلی نیاز اپراتورهای ارتباطی کشور را برطرف کنند.
مهدی میرمهدی، عضو سازمان نظام صنفی رایانهای درباره میزان حمایتها از تولیدکننده داخلی در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات به گفت: «در بحث خرید از تولیدکننده داخلی، به نظر میرسد طرحهای حمایتی اعلام شده از سوی سازمان نظام صنفی رایانهای، طرحهای خوبی باشد اما بحث این است که متاسفانه صنعت فناوری ارتباطات ایران در بخش سختافزار چندان قوی عمل نکرده است و کیفیت تولیدات آن به میزانی نیست که مورد استقبال اپراتورها قرار بگیرد به همین دلیل بیشتر تجهیزات سختافزاری از خارج کشور تامین میشود. »
وی در ادامه سخنان خود افزود: «بحث دیگر این است که بسیاری از تولیدکنندگان داخلی محصولی را تولید نمیکنند، بلکه از صفر تا صد قطعات را از خارج کشور وارد کرده و در ایران تنها به مونتاژ و ایجاد محصول نهایی میپردازند که البته همین امر هم در حمایت از تولید داخلی نقش دارد. در این شرایط میتوان گفت صدور آییننامه حمایتی با تمام نکات مثبت آن جایگاه چندانی ندارد چرا که سرعت پیشرفت فناوری به میزانی رسیده است که سرعت تولید داخلی نمیتواند با آن همگام شود و به همین دلیل تولید داخلی با ضرر و زیان همراه است. »
میرمهدی در ادامه سخنان خود بر لزوم پیشرفت صادراتی اشاره کرد و گفت: «باید توجه داشت که با حمایت سازمانهای وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات میتوان به تولیدکننده داخلی کمک کرد و به دنبال آن با ادامه حمایتها، میتوان تا مرز صادرات پیش رفت، سرمایهگذاریها را افزایش داد و زمینه اشتغالزایی را نیز به وجود آورد چرا که تنها در این صورت میتوان محصولاتی تولید کرد که رضایت اپراتورها و سایر مصرفکنندگان ایرانی را فراهم آورد. »
نیازمند حمایت بیشتری هستیم
کاظم آیتاللهی، کارشناس فناوری اطلاعات در این زمینه به گفت: «باید توجه داشت که توان ایران در بخش خدمات فنی مهندسی بسیار بالا است و در کنار استفاده و حمایت از محصولات نرمافزاری، باید به محصولات سختافزاری و مهندسی تولید داخل نیز توجه نشان داد. بر همین اساس به نظر میرسد روند خرید از شرکتهای داخلی راهحل مناسبی باشد چراکه محصولات سختافزاری داخلی در بسیاری از بخشهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و بهویژه در بخشهایی از اپراتورها قابل استفاده است. »
وی در ادامه سخنان خود با تاکید بر لزوم خرید از تولیدکنندگان داخلی در راستای حمایت از تولید افزود: «باید توجه داشت که حتی در بخشهایی که ظرفیت تولید داخلی وجود ندارد، باید نیروی انسانی داخلی را بهکار گرفت تا بتوان امنیت تجهیزات را تضمین کرد. درحالحاضر شاهدیم که در بعضی قسمتها تولید داخلی نداریم و باید حداقل تلاش شود تا پشتیبانی و نمایندگی داخلی ایجاد کرد و در این بخش نیز فعال شد. »
آیتاللهی با اشاره به میزان ظرفیت تولید داخلی اظهار کرد: «صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران در هر دو بخش فزار و نرمافزار نیازمند حمایتهای بیشتری است. بهعنوان نمونه در حوزه نرمافزار از ظرفیت مناسبی برخورداریم به طوری که توان صادراتی خوبی در این بخش وجود دارد که البته عملی شدن آن نیازمند زیرساختهای فکری و استفاده از ظرفیتهای موجود است. در بخش سختافزاری نیز در بحث تامین تجهیزات مخابراتی و پسیو اشتغالزایی خوبی وجود دارد که نیازمند حمایت بیشتری است و به عنوان نمونه آییننامههای منتشر شده از سوی سازمان نظام صنفی رایانهای میتواند گامی موثر در این جهت بوده و بهعنوان چتر حمایتی بر افزایش تولید و اشتغالزایی بیشتر تاثیرگذار باشد. » راهکار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که در قالب تدوین آییننامه حمایتی برای به حمایت از تولید تجهیزات مخابراتی و صنایع سختافزاری فناوری اطلاعات و ارتباطات مطرح شده است هنوز در گامهای نخست اجرایی شدن قرار دارد و حتی با وجود اجرای درست آن و شناسایی فعالان این عرصه به نظر نمیرسد که بتوانند زمان از دست رفته را جبران کنند و به سرعت پا جای پای تولیدکننده خارجی بگذارند چرا که در طول سالهای گذشته بین اپراتورها و تولیدکنندگان داخلی فاصله زیادی افتاده است و اپراتورها در حد زیادی نیازهای خود را از خارج کشور تامین میکردند. در چنین شرایطی بازگرداندن تولیدکننده داخلی به چرخه رقابت با محصولات باکیفیت و ارزانقیمت خارجی نیازمند سیاستهای حمایتی پررنگتری است تا بتواند ضمن کمک به تولیدکننده داخلی، ارتباطی موثر میان او و اپراتور داخلی ایجاد کند.