یونان؛ پینوکیوی اروپا
آمارهایی که در اوج بحران اقتصادی یونان منتشر میشد تنور بحث در محافل اقتصادی را گرم و گرمتر میکرد. شاید به جرات بتوان گفت در قلب بیاعتمادی و خصومت بازارها و دولتهای دیگر با این کشور، آمارسازیهای آشکار دولتمردان آن برای کاهش تنش داخلی نهفته بود. این مساله، هم بهشدت سیاسی بود و هم عمیقاً پیچیده. برای رسیدن به تصویری جامعتر از گرایش دولت یونان به دستکاری آمار نگاهی به پیشینه این دغلبازی ضروری است. مطالعهای که روی گزارشهای اتحادیه اروپا انجام شده است نشان میدهد آمارهای دولت یونان از سالها پیش همواره مورد تردید بوده است. به همین دلیل از اوایل دهه ۱۹۹۰ یورواستات (اداره آمار اروپا) آمارهای دولتی این کشور را زیر سوال برد. از سال ۲۰۰۴، اصلاح و تغییر آمارها در یونان شدت گرفت. سه مورد از این تغییرات به قدری جدی بود که به رسوایی در آمارسازیهای این کشور مشهور شد:
– در آوریل ۲۰۰۴، زمانی که دولت جدید در یونان قدرت را به دست گرفت دستور «ممیزی مالی» را صادر کرد. نتیجه این اقدام تغییرات چشمگیری در آمار مربوط به کسری بودجه سال ۱۹۹۷ بود. با این اصلاحات چنین به نظر میرسید که کسری بودجه یونان در سال ۱۹۹۹، سه درصد بالاتر از سقف مجاز قرار داشته و با این احتساب، برای پیوستن به یورو از صلاحیت کافی برخوردار نبوده است.
– در سپتامبر ۲۰۰۶ یونان از اصلاح جدی در نرخ GDP این کشور خبر داد که پیش از این اعلام شده بود از سال ۲۰۰۰، ۲۵.۶ درصد افزایش داشته است.
– در اکتبر سال ۲۰۰۹ اصلاح جدی دیگری در آمار کسری بودجه این کشور صورت گرفت. دولت گزارش کرد کسریای که پنج درصد GDP اعلام شده بود در واقع ۷.۷ درصد است. این تغییر با اصلاحیه دیگری هم همراه بود؛ مجدداً نرخ کسری بودجه ۵.۶ درصد GDP اعلام شد. بنابراین در مدت ۱۹ روز کسری بودجه سال ۲۰۰۸، سه میلیارد یورو افزایش پیدا کرد. کمی بعد نیز تخمین کسری بودجه سال ۲۰۰۹ از ۳.۷ درصد GDP به ۱۲.۵ درصد رسید!
علاوه بر این بازنگریهای آماری که به تیترهای جنجالی مطبوعات دنیا تبدیل شد تغییرات ریز و درشت دیگری هم در آمار اقتصادی یونان انجام شده است. بیشترین دستکاری آمار اما، در اعداد و ارقام مربوط به کسری بودجه این کشور به چشم میخورد. بهطور متوسط بین بیشترین و کمترین میزان کسری که در هر سال از سوی دولت اعلام شده است ۱.۴ نقطه درصدی (۳۳ درصد) اختلاف وجود دارد (جدول ۱). یورواستات مینویسد چنین تغییراتی در میان دیگر اعضای اتحادیه اروپا بسیار نادر است اما در مورد یونان بارها و بارها رخ داده است.