ظهور ترامپ و ایجاد دو فرصت برای سعودیها
طی کمتر از دو هفتهای که از آغاز به کار دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهوری آمریکا میگذرد وی نشان داده که سیاستهای آمریکا در همه وجوه وارد عصر جدیدی شده است. عصر جدیدی که به یقین تغییرات بزرگی برای بسیاری از کشورهای جهان به همراه خواهد داشت. در عصر ترامپ به یقین سیاستهای خارجی آمریکا به مراتب خصمانهتر از قبل خواهد بود. وی طی هفته گذشته بارها تلویحا ایران را تهدید به جنگ کرده است که با واکنش سریع بازار نفت و رشد قیمتها همراه شد.
شدت گرفتن مواضع خصمانه آمریکا نسبت به ایران در حالی است که ظرف چند سال اخیر به خصوص بعد از توافق ایران و غرب بر سر مسائل هستهای روابط آمریکا و عربستان گرمی سابق را نداشت و حتی در مواردی با انتقادهای متقابل همراه بود که این کاهش قدرت عربستان در منطقه را به همراه داشت. از این رو با موضعگیری سختگیرانهتر آمریکا نسبت به ایران در دوران ترامپ، احتمال میرود از سردی روابط عربستان و ایالات متحده کاسته شود. البته در مدتی که ترامپ وارد کاخ سفید شده سیگنالهایی مبنی بر افزایش روابط و همکاریهای بیشتر به عربستان داده و آل سعود نیز بارها بر آمادگی خود برای افزایش همکاری با دولت جدید آمریکا تاکید کرده است.
بهطور مثال خالد الفالح بخشی از گفتوگوی خود با شبکه خبری بیبیسی را به این موضوع اختصاص داده است. الفالح با بیان اینکه دو کشور دارای اهداف اقتصادی مشابهی هستند و برای مقابله با چالشهای منطقه و جهان با یکدیگر همکاری خواهند کرد، گفته است: «روابط آمریکا و عربستان سعودی بسیار محکم است و من فکر میکنم که درجمعبندی نهایی، عربستان سعودی و ایالات متحده چه در زمینه روابط دو ملت، چه در زمینه روابط ژئواستراتژیک، نمیتوانند از همکاری و همسویی برای مقابله با چالشهایی که جهان با آنها مواجه است سر باز زنند.»
افزایش روابط آمریکا و عربستان علاوه بر اینکه میتواند موجب بازگشت قدرت عربستان در منطقه شود، منافع اقتصادی نیز برای آل سعود به همراه دارد. در واقع با اعمال احتمالی تحریمهای آمریکا علیه ایران و کاهش عرضه نفت کشورمان در بازارهای جهانی نفت بدون اینکه نیاز باشد عربستان تولید خود را کاهش دهد، قیمتها در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت. بعد از رفع تحریمهای غرب و اجرایی شدن برجام، میزان تولید و صادرات نفت ایران به سرعت افزایش یافت. بهطوری که در کمتر از یک سال تولید نفت ایران از حدود ۷/ ۲ میلیون بشکه در روز به مرز ۴میلیون بشکه رسید و صادرات نفت نیز رشد بیش از ۱۰۰ درصدی را تجربه کرد. این در حالی است که اوپک بعد از کش و قوسهای فراوان و با دشواری بسیار نوامبر گذشته موفق به توافق بر سر کاهش ۲/ ۱ میلیون بشکهای تولید در شش ماه ابتدای سال ۲۰۱۷ شد که برآورد میشود در بهترین حالت تنها ۸۰ درصد از این مقدار یعنی حدود ۹۰۰ هزار بشکه اجرایی شود و همچنین گفته میشود بار اصلی این توافق بر دوش عربستان و متحدانش در اوپک است.
از این رو درصورتی که تحریمهای مجدد علیه ایران بازگردد، بیش از یک میلیون بشکه و بیش از مقداری که اوپک در توافق اخیر قادر به کاهش تولید است، از عرضه جهانی نفت کاسته خواهد شد. بنابراین عربستان بدون اینکه نیاز باشد که تولید خود را کاهش دهد یا اینکه برای کاهش تولید نفت دیگر اعضای اوپک تلاشی کند، میتواند از رشد قیمت نفت استفاده کند.
اما فرصت دومی که ترامپ پیش روی آلسعود قرار داده به ایجاد فرصت سرمایهگذاری در صنعت نفت آمریکا بازمیگردد. وزیر انرژی عربستان در گفتوگو با بیبیسی با اعلام حمایت از سیاستهای نفتی رئیسجمهوری جدید آمریکا از احتمال افزایش سرمایهگذاریهای نفتی این کشور در آمریکا خبرداده است. به گفته وی، عربستان میلیاردها دلار در صنایع پالایش و پخش ایالاتمتحده آمریکا سرمایهگذاری کرده و احتمال دارد برای حمایت از این صنعت و سیاستهای ترامپ در حوزه نفت و گاز، سرمایهگذاریهای نفتی خود را افزایش دهد. خالد الفالح گفته است: «پرزیدنت ترامپ سیاستهایی دارد که برای صنعت نفت مفید است و من فکر میکنم باید از آنها قدردانی کنیم.»