پالایشگاه آبادان
نخستین کلنگ احداث پالایشگاه در سال ۱۲۸۷ شمسی(۱۹۱۰ میلادی) به زمین زده شد و پالایشگاه آبادان در سال ۱۲۹۱ (۱۹۱۲ میلادی) با تولید ۲۵۰۰ بشکه نفت در روز آغاز به کار کرد که به گزارش اروندپرس، طراحی پالایشگاه و کار احداث آن سه سال طول کشید و با تلاشهای انجام شده ظرفیت آن تا سال ۱۳۳۰ به ۵۰۰۰ بشکه در روز رسید. به گزارش ایرنا همچنین نخستین خط لوله نفت سفید تصفیه شده آبادان- اهواز با کمک مهندسان ایرانی در سال ۱۳۱۸ احداث شد. پس از سرمایهگذاری شرکتهای خارجی یا به عبارتی کنسرسیوم هفت خواهران میزان تولید و فرآوری پالایشگاه آبادان به۶۰۰هزار بشکه در روز رسید و بزرگترین پالایشگاه جهان نام گرفت. پالایشگاه آبادان تا آغاز جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۵۹ یکی از بزرگترین پالایشگاههای دنیا با ظرفیت تصفیه ۶۲۸هزار بشکه در روز بود.
این پالایشگاه تا سال ۱۹۷۳ بهدست شرکتهای نفتی خارجی اداره میشد تا اینکه در این سال به شرکت ملی نفت ایران تحویل داده شد.
ظرفیت تولید این پالایشگاه ۴۰۰۰بشکه در روز است که خوراک خود را از اهواز – آسماری، دارخوین، ترش امیدیه تامین میکند؛ تولیدات این واحد عبارت است از گاز مایع، بتوین پایه، نفت سفید و گاز کوره.
پالایشگاه شیراز
در سال ۱۳۴۸ شبکه ماکروویو شرکت ملی نفت در امور مخابرات به ظرفیتهای ۳۰۰، ۶۰۰ و ۹۶۰ کانالی راهاندازی و قرارداد ساخت پالایشگاه شیراز بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت ایتالیایی اسنام پروجتی منعقد شد، تا اینکه در سال ۱۳۴۹ ساخت پالایشگاه شیراز به ظرفیت روزانه ۴۰هزار بشکه در روز آغاز شد. اکنون ظرفیت این پالایشگاه حدود۵۸، ۰۰۰ بشکه در روز است که از نفت خام از گچساران، سروستان، سعادتآباد و میعانات گازی از حوزه دالان و آغار تغذیه میشود این پالایشگاه گاز مایع، بنزین پایه، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره را تولید و فراوری میکند.
پالایشگاه اراک
در سال ۱۳۷۲ پالایشگاه اراک با ظرفیت پالایش ۱۵۰هزار بشکه افتتاح شد که البته پیشتر قرارداد ساخت این پالایشگاه با شرکتهای خارجی در سال ۶۹ منعقد شده بود. درسال ۱۳۸۵ عملیات اجرایی طرح توسعه و افزایش ظرفیت پالایشگاه اراک به ۲۵۰هزار بشکه در روز شروع شد. ظرفیت این پالایشگاه روزانه ۲۵۰هزار بشکه در روز است که خوراک خود را از نفت خام دزفولی شمالی، آسماری و اهواز تامین میکند.
پالایشگاه کرمانشاه
در سال ۱۳۱۴ پالایشگاه کرمانشاه با ظرفیت سالانه یکصد هزار تن افتتاح و خط لوله نفت شهر – کرمانشاه به قطر ۷ سانتیمتر و نیم و به طول ۲۳۰ کیلومتر احداث شد. همچنین شروع به کار پالایشگاه جدید کرمانشاه به ظرفیت طراحی روزانه ۱۵هزار بشکه و ظرفیت عملی ۱۹هزار بشکه در روز در سال ۱۳۴۴ انجام شد. همچنین قرارداد طرح نوسازی و توسعه پالایشگاه کرمانشاه با یک شرکت هلندی در سال ۱۳۴۷منعقد شد. به گزارش ایرنا درسال ۱۳۶۲ خط لوله افرینه به کرمانشاه به قطر ۱۶ اینچ و به طول ۱۷۲ کیلومتر احداث شد. در سال ۱۳۶۳ ظرفیت پالایشگاه کرمانشاه به بیش از ۲۵هزار بشکه در روز افزایش یافت. ظرفیت آن ۲۱ هزار بشکه در روز است که از نفت خام نفت شهد، سوکان و مالکوه و اهواز – آسماری تغذیه میشود که گاز مایع، بتوین پایه و نفت سفید و گاز و کوره تولید میکند.
پالایشگاه اصفهان
ساخت پالایشگاه اصفهان همزمان با پالایشگاه تبریز، از سوی شرکتهای خارجی در سال ۱۳۵۴شروع شد. این پالایشگاه یک سال بعد در سال ۱۳۵۵ تاسیس و در سال ۱۳۵۸ نخستین واحد تقطیر پالایشگاه اصفهان با ظرفیت روزانه ۲۸۰هزار بشکه به بهرهبرداری رسید. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عملیات اجرایی طرح بهبود فرآیند و بهینهسازی ظرفیت پالایشگاه اصفهان از سال ۱۳۸۶ آغاز و یکصد و پنجاه جایگاه دومنظوره بنزین و گاز طبیعی و طرح افزایش ظرفیت خط لوله بندرعباس به اصفهان بهرهبرداری شد. روابط عمومی پالایش و پخش این پالایشگاه در حال حاضر با ظرفیت ۳۷۵، ۰۰۰ بشکه در روز، خوراک خود را از نفت خام مارون / شادگان تامین میکند. در حال حاضر این پالایشگاه با تولید گاز مایع، بنزین پایه، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره یکی از واحدهای مهم فراوری ایران به شمار میرود.