خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران
نوشته های مرتبط
بررسی وضعیت تورم تولید کننده
?براساس آمارهای بانک مرکزی، نرخ تورم نقطه به نقطه شاخص بهای تولید‌کننده در آخرین ماه پاییز به ۴/ ۳ درصد رسیده که این رقم از زمان انتشار آمار این گزارش از سال ۱۳۶۹ کمترین مقدار بوده است. همچنین نرخ تورم متوسط شاخص بهای تولید‌کننده در این ماه با ثبت رقم ۷ درصدی به کمترین میزان طی نیم دهه گذشته رسیده است
?در گزارش شاخص بهای تولید‌کننده، سطح قیمت اقلام در مبدا تولید و به‌صورت عمده فروشی در نظر گرفته می‌شود، این قیمت‌ها پس از اضافه شدن هزینه‌های واسطه‌ای مانند بهای حمل و نقل و سود عرضه‌کننده، به شکل قیمت کالاهای مصرف‌کننده منعکس می‌شود. شاخصی که به نام تورم در اقتصاد مطرح می‌شود، با اندازه‌گیری تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده اندازه‌گیری می‌شود. هدف از محاسبه شاخص بهای تولید‌کننده، اندازه‌گیری تغییرات قیمت‌هایی است که تولیدکنندگان در ازای فروش کالاها و خدمات خود دریافت می‌کنند. به‌عبارت دیگر می‌توان عنوان کرد که این شاخص، قیمت کالاها در کارخانه و مبدأ تولید را در نظر می‌گیرد.
?شاخص تولید‌کننده به‌صورت یک شاخص وزنی از قیمت عمده‌فروشی کالاها یا قیمت‌های تولید‌کننده محاسبه می‌شود؛ به همین دلیل برخی شاخص بهای تولید‌کننده را شاخصی می‌دانند که روندهای قیمتی در بازارهای عمده‌فروشی، صنایع تولیدی و بازار کالاها را منعکس می‌کند. در ادبیات اقتصادی از این شاخص به‌عنوان یک شاخص پیش‌نگر (Leading Indicator) یاد می‌شود؛ به این معنی که با بررسی این شاخص می‌توان از سطح تغییر قیمت‌ها در بازار کالا و خدمات مصرفی یا تورم اطلاع کسب کرد. برخی از پژوهش‌ها معتقدند که باید این گزاره را در مورد اقتصاد ایران با احتیاط عنوان کرد.
?شاخص بهای تولید‌کننده در ایران از ۸ گروه اصلی تشکیل شده است. یکی از مهمترین گروه‌ها در این بخش ساخت یا صنعت است که تقریبا نیمی از وزن شاخص بهای تولید‌کننده را تشکیل می‌دهد. در آذرماه تورم نقطه‌به‌نقطه این گروه معادل منفی ۹/ ۲ درصد بوده است. برخی از کارشناسان معتقدند تورم منفی در بخش صنعت نشان دهنده تداوم رکود در اقتصاد است. تورم منفی به معنی کاهش قیمت‌ها در یک‌سال است، در زمانی که تورم منفی باشد تولید‌کننده انگیزه‌ای برای افزایش تولید در یک بازه زمانی ندارد، در این بازار تقاضاکنندگان نیز با توجه به انتظار برای کاهش قیمت از سطح مصرف خود می‌کاهند و در این فرآیند انبارها با اضافه عرضه روبه‌رو خواهند شد، به همین دلیل برخی کشورها مانند ژاپن که با تورم منفی روبه‌رو بودند، درصدد هستند با اعمال سیاست‌های پولی، سطح تورم را مثبت و در حد معین قرار دهند.
?برخلاف تورم منفی بخش صنعت که بیشتر جنبه‌های تورمی «کالاها» را نشان می‌دهد، در بخش «خدمات» تورم همچنان رقم قابل ملاحظه‌ای است. تورم نقطه‌به‌نقطه بخش خدمات در گزارش شاخص بهای تولید‌کننده به ۱/ ۱۴ درصد رسیده است، همچنین در بخش «آموزش» و «بهداشت و مددکاری اجتماعی» سطح تورم نقطه‌به‌نقطه بیش از ۲۱ درصد گزارش شده است. شکاف میان تورم خدمات نسبت به بخش کالا، موضوعی است که در گزارش شاخص بهای مصرف‌کننده نیز مشاهده می‌شود.
منبع: دنیای اقتصاد